Search Results

ಕರ್ನಾಟಕ ದೈನಂದಿನ ಪ್ರಚಲಿತ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು ಸೂಚನೆ : ಇದು ಮೂಲ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪೋಸ್ಟ್‌ನ ಅನುವಾದಿತ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದೆ.ಯಾವುದೇ ದೋಷಗಳು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅಂತಹ ದೋಷಗಳಿಗೆ ನಾವು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ವಿಷಾದಿಸುತ್ತೇವೆ.ಅಂತಹ ಯಾವುದೇ ದೋಷಗಳಿದ್ದರೆ ದಯವಿಟ್ಟು ನಮ್ಮ ಗಮನಕ್ಕೆ ತನ್ನಿ. ಧನ್ಯವಾದಗಳು! GS IV ಗಾಗಿ ಕೇಸ್ ಸ್ಟಡಿ ಗ್ರೀಸ್ ಕಲೆಯಾದ ಕೈಗಳಿಂದ IIT ದ್ವಾರಗಳವರೆಗೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಶಿವಮೊಗ್ಗದ ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಮೇಗರವಳ್ಳಿ ಎಂಬ ಶಾಂತ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿದಿನ ಸಂಜೆ, ಯುವಕ ಸುಶಾಂತ್ ಪ್ರಭು ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಬಾಗಿ, ಎಂಜಿನ್ ಗ್ರೀಸ್‌ನಿಂದ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟು, ಸಾಧಾರಣ ದ್ವಿಚಕ್ರ ವಾಹನ ಗ್ಯಾರೇಜ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೈಕ್‌ಗಳನ್ನು ರಿಪೇರಿ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದನ್ನវನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಹೆಚ್ಚಿನವರಿಗೆ, ಇದು ತನ್ನ ಕಷ್ಟಪಡುತ್ತಿರುವ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಮತ್ತೊಂದು ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಗುವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಆ ಗ್ಯಾರೇಜ್‌ನಲ್ಲಿ, ಕನಸುಗಳು ಸದ್ದಿಲ್ಲದೆ ನನಸಾಗುತ್ತಿದ್ದವು. ಸುಶಾಂತ್ ಅವರ ತಂದೆ ನರಸಿಂಹಮೂರ್ತಿ ಎಸ್‌ಎಸ್‌ಎಲ್‌ಸಿ ವರೆಗೆ ಮಾತ್ರ ಓದಿದ್ದರು. ಅವರ ತಾಯಿ ಸುಜಾತಾ ಜೀವನ ಸಾಗಿಸಲು ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಹೊಲಿಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಕನಸು ಸರಳವಾಗಿತ್ತು - ಅವರ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಜೀವನ. ಗಣ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಅಥವಾ ತರಬೇತಿ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಮಾನ್ಯತೆ ಇಲ್ಲದೆ, ಸುಶಾಂತ್ 10 ನೇ ತರಗತಿಯವರೆಗೆ ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು , ಐಐಟಿ ಅಥವಾ ಎನ್‌ಐಟಿ ಎಂದರೆ ಏನು ಎಂದು ಸಹ ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ. 2022 ರಲ್ಲಿ ಅದು ಬದಲಾಯಿತು. ತನ್ನ ಶಿಕ್ಷಕ ರಾಘವೇಂದ್ರ ಭಟ್ ಅವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ, ಸುಶಾಂತ್ ಬೈಕ್‌ಗಳಿಗಾಗಿ 'ಸ್ವಯಂ-ಸರಪಳಿ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ' ಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು - ಇದು ಮಿತವ್ಯಯದ ನಾವೀನ್ಯತೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಅವರಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಇನ್‌ಸ್ಪೈರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು - ಮನಕ್ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಗಳಿಸಿಕೊಟ್ಟಿತು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಭಾಗವಾಗಿ NIT-ಸುರತ್ಕಲ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದಾಗ ಅವರು ಮೊದಲು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಸಂಸ್ಥೆ ಹೇಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ನೋಡಿದರು. " ನೀವು ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಓದಿದರೆ, ನೀವು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬರಬಹುದು " ಎಂದು ಅವರ ಶಿಕ್ಷಕರು ಅವರಿಗೆ ಹೇಳಿದರು. ಮತ್ತು ಅವರು ಮಾಡಿದರು - ಆದರೆ ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಮುಂದೆ ಹೋದರು. ಸುಶಾಂತ್ 620/625 ರೊಂದಿಗೆ SSLC ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾದರು, ಜೊತೆಗೆ ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶದ IIT ಆಕಾಂಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ಉಚಿತ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ನೀಡುವ ರಾಷ್ಟ್ರೋತ್ಥಾನ ಪರಿಷತ್ತು ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ವಸತಿ ಪಿಯು ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆದರು. ಅವರು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು, ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯಿಂದಲ್ಲ, ಆದರೆ ಉದ್ದೇಶದಿಂದಲೇ. 2024 ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ರಾಸಾಯನಿಕ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ಗಾಗಿ IIT-ಕಾನ್ಪುರದಲ್ಲಿ ಸೀಟು ಗಳಿಸಿದರು. ಆದರೂ, ಸುಶಾಂತ್ ಅವರ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆ IITಯೊಂದಿಗೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, "ನಾನು ಉದ್ಯಮಿಯಾಗಲು ಬಯಸುತ್ತೇನೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ದಿನ, ನಾಗರಿಕ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ತಯಾರಿ ನಡೆಸಬೇಕು. ನಾನು ಪ್ರತಿಫಲ ನೀಡಲು ಬಯಸುತ್ತೇನೆ." ನಾಗರಿಕ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ನೈತಿಕ ಮಾರ್ಗಗಳು ಪರಿಶ್ರಮ ಮತ್ತು ದುಃಖ: ಪ್ರತಿಕೂಲತೆಯು ಎಂದಿಗೂ ನೆಪವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಕೃತಜ್ಞತೆ: ಅವರು ತಮ್ಮ ಬೇರುಗಳನ್ನು - ಅಥವಾ ಅವರು ಏರಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದವರನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಮರೆತಿಲ್ಲ. ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದ ಪಾತ್ರ: ಒಬ್ಬ ಶಿಕ್ಷಕ, ಒಂದು ಕಿಡಿ, ಜೀವನವನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸಬಹುದು. ಉದ್ದೇಶದ ಸಮಗ್ರತೆ: ಶಿಕ್ಷಣವು ಐಷಾರಾಮಿಗೆ ಏಣಿಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಉನ್ನತಿಗೆ ಒಂದು ಮಾರ್ಗವಾಗಿತ್ತು. ಪರಾನುಭೂತಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ: ಅವರ ಕನಸು ಈಗ ಇತರರಿಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಸುರಕ್ಷಾ (ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂ-ಹಾನಿಯನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಕಣ್ಗಾವಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆ) ಯೋಜನೆ: ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಹಿಮಾಲಯ ವೆಲ್ನೆಸ್ ಕಂಪನಿಯ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ NIMHANS ನಿಂದ. ಒಂದು ಸಮಗ್ರ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ ಉಪಕ್ರಮ. ಈ ಉಪಕ್ರಮವು ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ (WHO) "ಲೈವ್ ಲೈಫ್" ಚೌಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ದರವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು 2021 ರಲ್ಲಿ 19.5% ರಷ್ಟಿತ್ತು, ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿ 12% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಫೆಬ್ರವರಿ 2023 ರಲ್ಲಿ ರಾಮನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಚನ್ನಪಟ್ಟಣ ತಾಲ್ಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು ಗುರಿ ಗುಂಪುಗಳು: ರೈತರು, ಕಾರ್ಮಿಕರು, ದಿನಗೂಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರು, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು, ಮಾಧ್ಯಮ ವೃತ್ತಿಪರರು, ಮಹಿಳಾ ಗುಂಪುಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಪಾಲುದಾರರು. ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ ಆಲೋಚನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂ-ಹಾನಿ ನಡವಳಿಕೆಗಳ ಆರಂಭಿಕ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಜಾಲಗಳ ಮೂಲಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಮತ್ತು ಸಕಾಲಿಕ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಗಾಗಿ ಸ್ವಯಂ-ಹಾನಿ ನೋಂದಣಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು ಪೊಲೀಸ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ, ಶಿಕ್ಷಕರು, ಅಂಗನವಾಡಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಮತ್ತು ಇತರ ಮುಂಚೂಣಿ ಪಾಲುದಾರರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಗೇಟ್‌ಕೀಪರ್‌ಗಳ ದೃಢವಾದ ಸಮುದಾಯ ಜಾಲವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಇದು ಹೊಂದಿದೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಜನಸಂದಣಿ ನಿಯಂತ್ರಣ (ಸಾಮೂಹಿಕ ಸಭೆಯ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಜನಸಂದಣಿಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು) ಮಸೂದೆ: ಆರ್‌ಸಿಬಿಯ ವಿಜಯೋತ್ಸವದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ 11 ಜನರ ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾದ ಕಾಲ್ತುಳಿತದಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಹೊಸ ಮಸೂದೆ ರಾಜಕೀಯ ರ್ಯಾಲಿಗಳು, ಸಮ್ಮೇಳನಗಳು, ಜಾತ್ರೆಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರೀಡೆಗಳು ಅಥವಾ ಸರ್ಕಸ್‌ಗಳಂತಹ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಂತಹ "ಪ್ರಾಯೋಜಿತ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮೂಹಿಕ ಸಭೆಯ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು" ಈ ಮಸೂದೆ ಗುರಿಯಾಗಿರಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ವಿನಾಯಿತಿಗಳು : ಇದು ಜಾತ್ರಾ (ಜಾತ್ರೆಗಳು), ರಥೋತ್ಸವ (ರಥೋತ್ಸವಗಳು), ಪಲ್ಲಕ್ಕಿ ಉತ್ಸವ (ಪಲ್ಲಕ್ಕಿ ಮೆರವಣಿಗೆಗಳು), ತೆಪ್ಪದ ತೇರು (ದೋಣಿ ಉತ್ಸವಗಳು), ಉರುಸ್ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಧರ್ಮ, ಜಾತಿ ಅಥವಾ ಪಂಥಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಇತರ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಧಾರ್ಮಿಕ ಅಥವಾ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೂಟಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ . ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಆಯೋಜಕರ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳು: ಆಯೋಜಕರು ನ್ಯಾಯವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಪೊಲೀಸರಿಂದ ಪೂರ್ವಾನುಮತಿ ಪಡೆಯಬೇಕು, ಅವರು ಅಪಾಯದ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಬಹುದು, ಮಾರ್ಪಡಿಸಬಹುದು (ಉದಾ. ಸ್ಥಳ ಅಥವಾ ಸಮಯವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು), ಅಥವಾ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಬಹುದು. ಜನಸಂದಣಿಯ ಕಳಪೆ ನಿರ್ವಹಣೆ ಅಥವಾ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸದ ಕಾರಣ ಉಂಟಾಗುವ ಕಾಲ್ತುಳಿತ, ಸಾವುಗಳು ಅಥವಾ ಗಾಯಗಳಂತಹ ಘಟನೆಗಳಿಗೆ ಸಂಘಟಕರು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಹೊಣೆಗಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಗಾಯ ಅಥವಾ ಸಾವಿನ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಲಿಪಶುಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಅವರ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸಬೇಕು. ಸಂಘಟಕರು ಪಾವತಿಸಲು ವಿಫಲವಾದರೆ, ಸರ್ಕಾರವು ಭೂ ಕಂದಾಯ ಬಾಕಿಯಾಗಿ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಮರುಪಡೆಯಬಹುದು, ಇದರಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಕರ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಹರಾಜು ಮಾಡುವುದು ಸೇರಿದೆ. ಉಲ್ಲಂಘನೆಗಳಿಗೆ ದಂಡಗಳು: ವಾಣಿಜ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಆಯೋಜಕರು: ಪೊಲೀಸ್ ಅನುಮತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ವಿಫಲವಾದರೆ, ಜನಸಂದಣಿಯನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಅಥವಾ ಬಲಿಪಶುಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ನೀಡದಿರುವುದು ಮುಂತಾದ ಉಲ್ಲಂಘನೆಗಳಿಗೆ 3 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ, ₹5,000 ದಂಡ ಅಥವಾ ಎರಡನ್ನೂ ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ವಾಣಿಜ್ಯೇತರ ಸಂಘಟಕರು (ಉದಾ. ರಾಜಕೀಯ ಅಥವಾ ಧಾರ್ಮಿಕ ಗುಂಪುಗಳು): 3 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ, ₹5,000 ದಂಡ ಅಥವಾ ಎರಡನ್ನೂ ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಅಪರಾಧಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗದ ಮತ್ತು ಜಾಮೀನು ರಹಿತ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಬಹುದು. ಘಟನೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲಂಘನೆಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು ಅಥವಾ ಪ್ರಚೋದಿಸುವುದು ಸಹ ಶಿಕ್ಷಾರ್ಹವಾಗಿದ್ದು, 3 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಬಹುದು. ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಅಧಿಕಾರಗಳು: ಜಿಲ್ಲಾ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್‌ಗಳು (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉಪ ಆಯುಕ್ತರು) ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಪೊಲೀಸರು ಅವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಹಿಂಸಾಚಾರ ಅಥವಾ ಕೋಮು ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯ ಅಪಾಯವಿದ್ದರೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು, ನಿಗ್ರಹಿಸಲು, ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲು ಅಥವಾ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲು ವಿಶಾಲ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಜಿಲ್ಲಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಹೊರಡಿಸಿದ ಆದೇಶಗಳು 30 ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ, ವಿಶೇಷ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ 60 ದಿನಗಳವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಬಹುದು. ಮಸೂದೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ನಿರ್ಧಾರಗಳಿಗೆ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಅದರ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಕಾನೂನು ಕ್ರಮದಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸ್ಕೈಡೆಕ್ 250 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರ. ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಎತ್ತರ. ₹500 ಕೋಟಿ ಯೋಜನೆ. ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ನೈಸ್ ರಸ್ತೆಯ ಬಳಿಯ ಕೊಮ್ಮಘಟ್ಟದಲ್ಲಿ 30 ಎಕರೆ ಜಾಗವನ್ನು ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಳವು ಕರ್ನಾಟಕ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರದೇಶ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮಂಡಳಿ (KIADB) ಒಡೆತನದಲ್ಲಿದೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಅಂಗಾಂಗ ದಾನ ಅಭಿಯಾನ: ಬಳ್ಳಾರಿ ಮತ್ತು ಧಾರವಾಡ ಮುನ್ನಡೆ: ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಅಂಗಾಂಗ ಮತ್ತು ಅಂಗಾಂಶ ದಾನದ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಿವೆ. ಕರ್ನಾಟಕವು 38,412 ದಾನಿಗಳನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸಿದ್ದು , ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ರಾಜ್ಯವಾಗಿದೆ. ಬಳ್ಳಾರಿ ಮತ್ತು ಧಾರವಾಡ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿ ವೆ. ಬಳ್ಳಾರಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು. 9,273 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ನೋಂದಣಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಬಳ್ಳಾರಿ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಇಡೀ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿಯೇ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ದೆ. ಒಬ್ಬ ದಾನಿ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಗಗಳನ್ನು (ಹೃದಯ, ಯಕೃತ್ತು, ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳು, ಮೂತ್ರಪಿಂಡಗಳು) ಮತ್ತು ಅಂಗಾಂಶಗಳನ್ನು (ಕಾರ್ನಿಯಾ, ಚರ್ಮ, ಮೂಳೆ ಮಜ್ಜೆ, ಸ್ನಾಯುರಜ್ಜುಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿ) ದಾನ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ 6 ಜೀವಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಬಹುದು. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಂಗ ಮತ್ತು ಅಂಗಾಂಶ ಕಸಿ ಸಂಸ್ಥೆ ( NOTTO ) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಂಗಾಂಗ ದಾನವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲಾಗಿದೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಅಧಿಕೃತ ನೋಡಲ್ ಏಜೆನ್ಸಿ SOTTO (ರಾಜ್ಯ ಅಂಗ ಮತ್ತು ಅಂಗಾಂಶ ಕಸಿ ಸಂಸ್ಥೆ), ಇದನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕ ವಲಯ ಸಮನ್ವಯ ಸಮಿತಿ ಫಾರ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪ್ಲಾಂಟೇಶನ್ (ZCCK) ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ SOTTO ಅನ್ನು ಜೀವಸಾರ್ಥಕತೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಸವಾಲುಗಳು ಭಾರತದ ಅಂಗಾಂಗ ದಾನ ದರ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ: ಪ್ರತಿ ಮಿಲಿಯನ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ 0.65 ದಾನಿಗಳು. ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಲವಾರು ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ಇನ್ನೂ ಕಡಿಮೆ ನೋಂದಣಿ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. ಸರ್ಕಾರಿ ಉಪಕ್ರಮಗಳು ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಅಭಿಯಾನಗಳು, ಸಮುದಾಯ ಸಂಪರ್ಕ ಮತ್ತು ನೋಂದಣಿ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕಡಿಮೆ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ವಲಯವಾರು EC ಗಳನ್ನು (ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಅಭಿಯಾನಗಳು) ತೀವ್ರಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಿಂದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮಾನ್ಯತೆಯ ಮೂಲಕ ಅಂಗಾಂಗ ದಾನಿಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ ಯೋಜನೆಗಳು. ಕಾಲೇಜುಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ನೇತೃತ್ವದ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಯ ಮೂಲಕ ಯುವ ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿ. ಕಪ್ಪಟಗುಡ್ಡ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ - ESZ ಅಧಿಸೂಚನೆ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಗದಗ ಜಿಲ್ಲೆಯಾದ್ಯಂತ ಕಪ್ಪಟಗುಡ್ಡ 244.15 ಚದರ ಕಿ.ಮೀ ವಿಸ್ತೀರ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಗದಗ, ಮುಂಡರಗಿ, ಶಿರಹಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮೇಶ್ವರದಂತಹ ತಾಲ್ಲೂಕುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. 2019 ರಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯವೆಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು . ಇದನ್ನು ' ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳು ' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಇವುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ: 500 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಅಪರೂಪದ ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯ ಪ್ರಭೇದಗಳು. ಚಿರತೆಗಳು, ಹೈನಾಗಳು, ಬೂದು ತೋಳಗಳು, ನಾಲ್ಕು ಕೊಂಬಿನ ಹುಲ್ಲೆ, ಕೃಷ್ಣಮೃಗಗಳು, ಬಾರ್-ಹೆಡೆಡ್ ಹೆಬ್ಬಾತುಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಕಪ್ಪತಗುಡ್ಡವು ಸ್ಲಾತ್ ಕರಡಿ, ಚಿರತೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ ESZ ಅಂತಿಮ ಅಧಿಸೂಚನೆ (ಜೂನ್ 4) ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ESZ ಘೋಷಿಸುವ ಅಧಿಸೂಚನೆಯನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದೆ . ESZ ಘೋಷಿಸುವ ಹೋರಾಟವು ಒಂದು ದಶಕದಿಂದ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಇದು ಈ ಪರಿಸರ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪ್ರದೇಶದ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ESZ 322.695 ಚದರ ಕಿ.ಮೀ ವಿಸ್ತೀರ್ಣವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಅದರಲ್ಲಿ: ವಲಯದೊಳಗಿನ 62 ಹಳ್ಳಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಗಡಿಗಳ ಸುತ್ತ ESZ ಅಂತರವು 1 ಕಿ.ಮೀ ನಿಂದ 4.3 ಕಿ.ಮೀ ವರೆಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ . ESZ ನ ಉದ್ದೇಶ ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಮೇಲಿನ ಮಾನವ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಒತ್ತಡಗಳನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು 'ಆಘಾತ ಅಬ್ಸಾರ್ಬರ್' ಆಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಪರಿಸರ ಸಮಗ್ರತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುವ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಭೂ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಚಟುವಟಿಕೆ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಅನುಮತಿಸಲಾದ/ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲಾದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು: ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಭೂ ಬಳಕೆ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ. ಬೆಂಬಲಿತ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಸೇರಿವೆ: ರಸ್ತೆ ಅಗಲೀಕರಣ, ನಾಗರಿಕ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ. ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಮಳೆನೀರು ಕೊಯ್ಲು. ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ, ಮಾಲಿನ್ಯರಹಿತ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು. ನಿಷೇಧಿತ ಉಪಯೋಗಗಳು: ವಾಣಿಜ್ಯ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ, ಕಲ್ಲುಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಪುಡಿಮಾಡುವಿಕೆ. ತೈಲ ಕೊರೆಯುವಿಕೆ, ಹೂಳೆತ್ತುವುದು, ದೊಡ್ಡ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಯೋಜನೆಗಳು. ವಾಯು/ನೀರು/ಮಣ್ಣಿನ ಮಾಲಿನ್ಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು. ವಿದೇಶಿ ಪ್ರಭೇದಗಳ ಪರಿಚಯ. ವಲಯ ಮಾಸ್ಟರ್ ಪ್ಲಾನ್ (ZMP) ಸಮುದಾಯ ಇನ್‌ಪುಟ್‌ನೊಂದಿಗೆ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು 2 ವರ್ಷಗಳೊಳಗೆ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಬೇಕು . ಬಹು-ಇಲಾಖೆಯ ಸಮಿತಿಯಿಂದ (ಪರಿಸರ, ಕೃಷಿ, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ, ಕಂದಾಯ, ಇತ್ಯಾದಿ) ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು: ಗ್ರಾಮಗಳು, ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು (ಅರಣ್ಯಗಳು, ಕೃಷಿ, ವಸಾಹತುಗಳು) ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ. ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಎಲ್ಲಿ ಅನುಮತಿಸಲಾಗಿದೆ, ನಿಯಂತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ ಅಥವಾ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟಪಡಿಸಿ. ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಚಟುವಟಿಕೆಗೆ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸಬಾರದು. ಪರಿಸರ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವಲಯ (ESZ) ವಿವರಣೆ: ಪರಿಸರ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವಲಯಗಳು (ESZ) ಅಥವಾ ಪರಿಸರ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪ್ರದೇಶಗಳು (EFA) ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಇವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನಗಳು, ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಪರಿಸರೀಯವಾಗಿ ಮಹತ್ವದ ಪ್ರದೇಶಗಳಂತಹ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸುತ್ತಲಿನ ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ ಪ್ರದೇಶಗಳಾಗಿವೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ರಕ್ಷಣೆಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಕಡಿಮೆ ರಕ್ಷಣೆಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ವಲಯವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವಾಗ ದುರ್ಬಲ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಮೇಲೆ ಮಾನವ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಋಣಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಬಫರ್ ಅಥವಾ "ಆಘಾತ ಅಬ್ಸಾರ್ಬರ್" ಆಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. 1986 ರ ಪರಿಸರ (ರಕ್ಷಣೆ) ಕಾಯ್ದೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಪರಿಸರ, ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ ಸಚಿವಾಲಯ (MoEFCC) ESZ ಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸುತ್ತಲೂ ESZ 1 ರಿಂದ 10 ಕಿ.ಮೀ ವರೆಗೆ ಬದಲಾಗಬಹುದು . ಕರ್ನಾಟಕ ದೈನಂದಿನ ಪ್ರಚಲಿತ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಕುರಿತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳಿಗಾಗಿ, ದಯವಿಟ್ಟು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ

ಈ ಪೋಸ್ಟ್ ಅನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಓದಲು, ದಯವಿಟ್ಟು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ Notes on Daily Karnataka Current Affairs Case Study for GS IV From Grease-Stained Hands to the Gates of IIT Every evening in the quiet village of Megaravalli in in Tirthahalli taluk of Shivamogga in Karnataka , young Sushanth Prabhu could be seen crouched beside his father, covered in engine grease, helping repair bikes in a modest two-wheeler garage. For most, it was just another rural child lending a hand to his struggling family. But within that garage, dreams were quietly being engineered. Sushanth's father, Narasimhamurthy, had studied only up to SSLC. His mother Sujatha stitched clothes to make ends meet. Their dream was simple — a better life for their children. With no exposure to elite institutes or coaching centres, Sushanth studied in a government school till Class 10 , oblivious to what IIT or NIT even meant. That changed in 2022. Guided by his teacher Raghavendra Bhat , Sushanth developed a ‘self-chain adjustment system’ for bikes — a frugal innovation that earned him a spot at the national Inspire Awards – Manak competition. It was during a visit to NIT-Suratkal as part of this programme that he first saw what a premier engineering institute looked like. “ If you study hard, you could come here ,” his teacher told him. And he did — but went a step further. Sushanth not only cleared the SSLC exam with 620/625, but also gained admission to a residential PU college in Bengaluru run by Rashtrotthana Parishat, which offered free coaching for IIT aspirants from rural areas. He worked relentlessly, driven not by prestige, but by purpose. In 2025, he earned a seat in IIT-Kanpur for Chemical Engineering . Yet, Sushanth’s ambition doesn’t end with IIT. He says, “I want to become an entrepreneur, and one day, prepare for the civil services. I want to give back.” Ethical Takeaways for Civil Services Perseverance and Grit: Adversity was never an excuse. Gratitude: He never forgot his roots — or those who helped him rise. Role of Mentorship: One teacher, one spark, can transform a life. Integrity of Purpose: Education wasn’t a ladder to luxury, but a path to uplift. Empathy and Social Responsibility: His dream now includes serving others. The Suraksha (Surveillance System to Track Suicide and Self-Harm) Project: By NIMHANS in collaboration with the State government and Himalaya Wellness Company . A comprehensive suicide prevention initiative. The initiative aligns with the World Health Organization’s (WHO) “ LIVE LIFE ” framework and India’s National Suicide Prevention Strategy, addressing Karnataka’s high suicide rate, which was 19.5% in 2021 , above the national average of 12% . Launched in February 2023 in Channapatna taluk , Ramanagara district Target Groups: Farmers, laborers, daily wage workers, students, media professionals, women’s groups, and other stakeholders. Early identification of suicidal thoughts and self-harm behaviors Crisis intervention and timely referrals through local health networks Establish a self-harm registry for ongoing monitoring It aims at building a robust community network of trained gatekeepers , including police personnel, teachers, anganwadi workers, and other frontline stakeholders Karnataka Crowd Control (Managing Crowd at Events and Venues of Mass Gathering) Bill: New bill to prevent the stampede like situation that killed 11 people during RCB’s victory celebration The bill targets "sponsored events and venues of mass gathering" such as political rallies, conferences, jatras, and commercial events like sports or circuses. Exemptions : It does not apply to religious or traditional gatherings, including Jatra (fairs), Rathotsava (chariot festivals), Pallakki Utsava (palanquin processions), Teppada Teru (boat festivals), Urs, or other religious events related to any religion, caste, or creed. Responsibilities of Event Organizers: Organizers must obtain prior permission from the jurisdictional police, who can approve, modify (e.g., change venue or timing), or cancel events based on risk assessments. Organizers are financially and criminally liable for incidents like stampedes, deaths, or injuries resulting from poor crowd management or failure to comply with regulations. Compensation must be provided to victims or their families in case of injury or death. If organizers fail to pay, the government can recover the amount as land revenue arrears, including auctioning the organizer’s property. Penalties for Violations: Commercial Event Organizers: Face up to 3 years of imprisonment, a fine of up to ₹5 lakh, or both for violations such as failing to obtain police permission, mismanaging crowds, or not compensating victims. Non-Commercial Organizers (e.g., political or religious groups): Face up to 3 years in jail, a fine of ₹5,000, or both. Offences are classified as non-cognizable and non-bailable, triable by a first-class magistrate. Aiding or abetting violations at events is also punishable, with up to 3 years of imprisonment. Powers of Authorities: District magistrates (typically deputy commissioners) and local police have broad powers to regulate, curb, cancel, or relocate events if there is a risk of disorder, violence, or communal tension. Orders issued by district authorities remain in force for 30 days, extendable to 60 days in special cases. The government and its officers are protected from legal action for decisions made in good faith under the bill. Bengaluru’s Skydeck 250 meter tall . Tallest in South India . ₹500 crore project. The Karnataka government has finalized a 30-acre site in Kommaghatta , near NICE Road. This site is owned by the Karnataka Industrial Areas Development Board ( KIADB ) Organ Donation Drive in Karnataka: Ballari & Dharwad Lead: Organ and tissue donation pledges have increased in Karnataka in the past year. Karnataka registered 38,412 donors, making it the top-performing state in South India. Ballari and Dharwad are leaders in the state. Ballari is highest. Has Over 9,273 registrations. Ballari is not only top in Karnataka but in entire South India in terms of pledges. A single donor can save up to 6 lives by donating vital organs (heart, liver, lungs, kidneys) and tissues (corneas, skin, bone marrow, tendons, etc.). Organ donation promoted under the National Organ and Tissue Transplant Organisation ( NOTTO ) Karnataka’s official nodal agency is SOTTO (State Organ and Tissue Transplant Organisation), also known as Zonal Coordination Committee of Karnataka for Transplantation (ZCCK). Karnataka’s SOTTO is called Jeevasarthakathe . Current Challenges India’s organ donation rate remains low: 0.65 donors per million population . Several districts in Karnataka still show very low registration numbers. Government Initiatives Awareness campaigns, community outreach, and registration centres set up at government programmes. Zone-wise ECs (Educative Campaigns) being intensified in low-performing districts. Plans to honour organ donors through public recognition by the Karnataka Chief Minister . Focus on youth mobilisation through colleges and student-led pledging. Kappatagudda Wildlife Sanctuary – ESZ Notification Background & Importance Kappatagudda spans 244.15 sq km across Gadag district, covering taluks like Gadag , Mundaragi, Shirahatti, and Laxmeshwar. It was declared a wild life sanctuary in 2019 . It is called the ‘ Western Ghats of North Karnataka ’, it contains: Over 500 rare medicinal plant species. Fauna including leopards, hyenas, grey wolves, four-horned antelope, blackbucks, bar-headed geese, among others Kappatagudda is also a Conservation Reserve for Sloth bear, leopard , etc ESZ Final Notification (Issued on 4 June) Central government has issued the notification declaring ESZ. The struggle to declare the ESZ has been going on for a decade. This will help in the protection of this ecologically sensitive area. The ESZ covers an area of 322.695 sq km, of which: Includes 62 villages within the zone. The ESZ distance varies from 1 km to 4.3 km around the boundaries of this sanctuary. Purpose of the ESZ Acts as a 'shock absorber' to mitigate human and climatic pressures on the sanctuary. Regulates disruptive activities to maintain ecological integrity. Land Use & Activity Guidelines Permitted/Encouraged Activities: Existing legal land use continues. Supportive activities include: Road widening, civic infrastructure. Organic farming and rainwater harvesting. Small-scale, non-polluting industries. Prohibited Uses: Commercial mining, quarrying, and crushing. Oil drilling, dredging, large hydroelectric projects. Industries causing air/water/soil pollution. Introduction of exotic species. Zonal Master Plan (ZMP) To be prepared within 2 years by the state government with community input. Developed by a multi-departmental committee (Environment, Agriculture, Tourism, Revenue, etc.). It will: Demarcate villages, ecosystems (forests, agriculture, settlements). Specify where development is allowed, regulated, or restricted. Not disturb existing lawful activity. Eco Sensitive Zone (ESZ) Explained: Eco-Sensitive Zones (ESZs), also known as Ecologically Fragile Areas (EFAs), are designated areas surrounding protected areas such as national parks, wildlife sanctuaries, and other ecologically significant regions Act as a buffer or "shock absorber" to minimize the negative impact of human activities on fragile ecosystems while serving as a transition zone from areas of high protection to those with lesser protection. ESZs are notified by the Ministry of Environment, Forests and Climate Change (MoEFCC), Government of India, under the Environment (Protection) Act, 1986 The ESZ can vary from 1 to 10 kms around the protected areas. For More Notes on Daily Karnataka Current Affairs, Please Click Here

For Kannada Version, Please click Here Centre grants Karnataka two years to meet RDSS eligibility norms RDSS - Revamped Distribution Sector Scheme Within two years, Karnataka govt needs to clear all pending arrears of electricity supply companies (ESCOMS). Karnataka missed out on RDSS as various government departments owe over ₹8,500 crore to ESCOMS in Karnataka. What is RDSS and its features? Launched by the Union Govt in July 2021. Aims to transform the power distribution sector by improving operational efficiency and financial sustainability of Distribution Companies (DISCOMs) and Power Departments (excluding private sector DISCOMs). Financial assistance for DISCOMs is given under the scheme but is conditional and based on meeting criteria like timely publishing of audited accounts of DISCOMS, clearing all dues of DISCOMS, etc Under the scheme, A 15% subsidy (up to ₹900) will be provided by the Union government to consumers for installing Smart meters. It is now mandatory for all new and temporary connections in Karnataka to install smart meters. It will help the consumers if RDSS is implemented in Karnataka. Distribution Infrastructure Upgradation: Modernization of networks to reduce technical losses, handle growing demand, and improve reliability. Aims to reduce Aggregate Technical and Commercial (AT&C) losses to 12–15% by 2024–25 (national level). Skill enhancement for DISCOM personnel through targeted training programs. Improves quality, reliability, and affordability of power supply, especially in remote areas Focus on providing daytime electricity to farmers through separation of agriculture feeders, converging with PM-KUSUM for solarization of feeders. Leverages advanced technologies like AI/ML for data analytics, theft detection, and predictive analysis RDSS’ Smart Meter Programme: It has started World’s largest smart metering initiative, replacing 250 million traditional meters with prepaid smart meters Smart meters will leverage Artificial Intelligence (AI) and Machine Learning (ML) to analyze data for loss reduction, demand forecasting, Time of Day (ToD) tariffs, and renewable energy integration Smart meters support prepaid functionality, remote disconnection, and firmware-over-the-air upgrades, enhancing operational efficiency. Prepaid smart meters empower consumers with better control over usage and billing transparency. Electricity Sector in Karnataka: Pre-2002: The Karnataka Electricity Board (KEB) was a single entity responsible for all aspects of electricity – generation, transmission, and distribution across the state. Post-2002 Reforms: Karnataka embarked on significant power sector reforms. KEB was dissolved, and its functions were unbundled into separate corporations: Generation: Primarily handled by Karnataka Power Corporation Limited (KPCL). Transmission: Handled by Karnataka Power Transmission Corporation Limited (KPTCL). Distribution: Handled by various Electricity Supply Companies (ESCOMs). Regulatory Body: The Karnataka Electricity Regulatory Commission (KERC) was established in November 1999 as a statutory body to regulate the entire electricity sector in the state. Key Organizations: A. Karnataka Power Transmission Corporation Limited: A company wholly owned by the Government of Karnataka KPTCL was formed on 1-8-1999 by carving out the Transmission and Distribution functions of the erstwhile Karnataka Electricity Board (KEB). KPTCL took over the transmission and distribution functions initially, with distribution later transferred to ESCOMs in 2002. Transmits power from generating stations (state-owned, central, or independent power producers) to ESCOMs’ distribution networks. It only deals with Transmission, not distribution. Tariff and Charges: Collects transmission charges from ESCOMs as determined by KERC. KPTCL is the sole transmission utility in Karnataka, responsible for the planning, implementation, operation, and maintenance of the high-voltage transmission network (66 kV and above). It also facilitates power procurement for ESCOMs by transmitting electricity from generating stations to distribution substations. Renewable Energy Integration: Develops green energy corridors to evacuate power from wind and solar projects, aligning with Karnataka’s Renewable Purchase Obligation (RPO) targets. B. Electricity Supply Companies (ESCOMs) / DISCOMS Role: ESCOMs are responsible for electricity distribution within their designated geographical areas. They purchase power from generating companies (like KPCL and other Independent Power Producers - IPPs) and KPTCL, and then distribute it to end-consumers (residential, commercial, industrial, agricultural, etc.). Structure: There are five main ESCOMs operating in Karnataka, each serving specific districts: Bangalore Electricity Supply Company Limited (BESCOM): Covers Bengaluru Urban, Bengaluru Rural, Kolar, Tumakuru, Ramanagara, Chikkaballapura, Chitradurga, and Davanagere districts. BESCOM is the largest ESCOM in the state. Mangalore Electricity Supply Company Limited (MESCOM): Serves Dakshina Kannada, Udupi, Chikkamagaluru, and Shivamogga districts. Hubli Electricity Supply Company Limited (HESCOM): Responsible for power distribution in Dharwad, Gadag, Vijayapura, Bagalkote, Uttara Kannada, Haveri, and Belagavi districts. Gulbarga Electricity Supply Company Limited (GESCOM): Covers Ballari, Bidar, Kalaburagi, Koppala, Raichuru, Yadagiri, and Vijayanagara districts. Chamundeshwari Electricity Supply Corporation (CESC, Mysuru): Entrusted with power distribution in Mysuru, Chamarajanagara, Mandya, Hassan, and Kodagu districts. Functions: Procurement of electricity. Maintenance of the distribution network (substations, transformers, low-tension lines). Billing and collection of electricity charges from consumers. Customer service and grievance redressal. Managing power outages and restoration. Ownership: These ESCOMs are owned by the Karnataka Government. C. Karnataka Electricity Regulatory Commission (KERC) Role: KERC is an independent regulatory body established under the Electricity Regulatory Commissions Act, 1998 (and subsequently the Electricity Act, 2003). Its primary function is to regulate the electricity sector in Karnataka to ensure a fair and transparent environment for all stakeholders (generators, transmitters, distributors, and consumers). Functions: Tariff Determination: Determines the tariff for the generation supply, transmission, and wheeling of electricity. This includes approving proposals for electricity rate increases or decreases through the ESCOMs. Licensing: Issues licenses to entities involved in the generation, distribution, and transmission of electricity. Promoting Renewable Energy: Promotes the development and integration of renewable energy sources into the state's power grid. Consumer Protection: Protects the interests of electricity consumers, including addressing complaints and setting performance standards. Dispute Resolution: Serves as a forum for resolving disputes related to the electricity sector. Structure: Comprises a Chairperson and members, all appointed by the state government. Impact: KERC's decisions significantly influence electricity prices, quality of supply, and the overall development of the power sector in Karnataka. Under PRASHAD (Pilgrimage Rejuvenation and Spiritual Heritage Augmentation Drive) scheme, Chamundi Hills are being renovated: 3 sites in Karnataka are being renovated in PRASHAD scheme - a. Sri Renuka Yellamma temple in Saundatti in Belagavi, b. Paapnaash Shiv Temple in Bidar and c. Chamundi Hills in Mysuru. Chamundi Hills in Mysuru Average elevation: 1,000 meters (approx. 3,300 feet) above sea level. They are are stand alone hills, part of Mysuru plateau. Dry Deciduous forests. Named after Goddess Chamundeshwari, an incarnation of Durga. She is believed to have killed the demon Mahishasura, symbolizing the victory of good over evil. It is a Reserved forest and a treasure trove of biodiversity. Mammals that find sanctuary in Chamundi Hills reserve forest include bonnet macaque, common leopard, rusty spotted cat, small indian civet, common palm civet, golden jackal, black-naped hare, pangolin, etc. Religious Significance Chamundeshwari Temple: Dedicated to Goddess Chamundeshwari, an incarnation of Durga. Believed to be built in the 12th century by the Hoysalas; later improved by the Wodeyars of Mysuru. The goddess is the tutelary deity of the Mysore royal family. Famous for Dasara celebrations when the deity is specially worshipped. Mahabaleshwara Temple: Older than Chamundeshwari Temple; dedicated to Lord Shiva. Constructed in the 9th century. Significance of the name: Named after Chamundi, who is believed to have slain the demon Mahishasura. A giant statue of Mahishasura (about 10 feet tall) is present near the hilltop. Access and Highlights 1,008 Steps: Stone steps lead to the top from the base; popular with pilgrims and trekkers. Nandi Statue: A majestic monolithic statue of Nandi (bull) halfway up the steps. About 16 feet long and 25 feet high, carved in the 17th century. Sri Renuka Yellamma temple in Saundatti in Belagavi The present temple was commissioned in 1514 by Bomappa Nayaka of Raybag. However, excavations reveal it stands atop an earlier Chalukyan–Rashtrakuta shrine from around the 8th–11th centuries, with evidence such as megalithic tombs and pottery dating to 3rd century BCE–1st century CE Goddess Renuka, also worshipped as Yellamma, is revered as the mother of Parashurama, one of Vishnu’s incarnations Built in a hybrid style of Chalukya, Rashtrakuta, and Dravidian architecture. Pilgrimage hub for devotees across Karnataka, Maharashtra, Goa, and Andhra Pradesh Paapnaash Shiv Temple in Bidar The name Papnash comes from Sanskrit: pāpa (sin) + naś (destruction), symbolizing the belief that the spring and tank within the temple grounds can wash away devotees' sins. It’s believed that Lord Rama himself installed the Shiva Linga here during his journey back from Lanka to Ayodhya Shivaratri is the temple’s most significant festival, drawing large crowds for evening pujas and night-long vigils. About The PRASHAD (National Mission on Pilgrimage Rejuvenation and Spiritual Heritage Augmentation Drive) scheme: Year: 2014–15 Ministry of Tourism, Government of India Objectives Improve infrastructure at pilgrimage and spiritual sites. Preserve and promote the cultural and spiritual heritage of India. Facilitate divinely immersive and safe experiences for pilgrims and tourists. Encourage local economic development and employment through tourism. Emphasis on green infrastructure, digital displays, disabled-friendly facilities, and cultural storytelling at sites. Integrated with the Dekho Apna Desh initiative to promote domestic tourism. Unlike Swadesh Darshan (which covers thematic tourist circuits), PRASHAD focuses specifically on pilgrimage and heritage sites. K. Shivalingappa Handihal Wins Bal Sahitya Puraskar 2025 in Kannada Collection of short stories called Notebook written by him has won the award. The Bal Sahitya Puraskar recognises outstanding contributions to children’s literature in various Indian languages. Awarded by - The Sahitya Akademi The Performance Grading Index (PGI) 2.0 Comprehensive assessment tool developed by the Union Ministry of Education, Government of India, to evaluate the performance of the school education system at the state, union territory (UT), and district levels. Categories and Domains: The index comprises 1,000 points across 73 indicators, grouped into two main categories: Outcomes: Includes Learning Outcomes (LO), Access (A), Infrastructure & Facilities (IF), and Equity (E). Governance & Management: Includes Governance Processes (GP) and Teachers’ Education and Training (TE&T). Grading System: States/UTs are assigned grades based on their scores, ranging from: Daksh (941–1,000 points, highest grade) to Akanshi-3 (401–460 points, lowest grade). Other grades include Utkarsh (881–940), Atti-Uttam (821–880), Uttam (761–820), Prachesta-1 (701–760), Prachesta-2 (641–700), Prachesta-3 (581–640), Akanshi-1 (521–580), Akanshi-2 (461–520). Data Sources: The index uses data from the Unified District Information System for Education Plus (UDISE+), National Achievement Survey (NAS), PM-POSHAN (mid-day meal program), PRABANDH portal, and Vidyanjali portal. Key Findings from PGI 2.0 (2022-23 and 2023-24) Top Performers: No state/UT achieved the top four grades (Daksh, Utkarsh, Atti-Uttam, Uttam). Chandigarh was the highest performer, attaining Prachesta-1 with a score of 703 in 2023-24, followed by Punjab (631.1) and Delhi (623.7) in Prachesta-3. Lowest Performer: Meghalaya scored the lowest, falling into Akanshi-3 with 417 points in 2023-24. Karnataka’s Performance in PGI 2.0 Score and Grade: In the PGI 2.0 report for 2022-23 and 2023-24, Karnataka falls in the Akanshi-1 grade, scoring between 521–580 points out of 1,000. This places Karnataka in the middle ranks among states/UTs, alongside states like Tamil Nadu, Andhra Pradesh, West Bengal, and Madhya Pradesh. Score Decline: Karnataka is among the 12 states/UTs that experienced a decline in scores from 2022-23 to 2023-24, though specific score details for Karnataka are not fully provided in the referenced sources. Karnataka’s Akanshi-1 grade suggests it performs moderately well but has room for improvement, particularly in domains like Learning Outcomes, which are critical and challenging to enhance compared to infrastructure or access. Infant Mortality Rate (IMR) Decline in Karnataka: Sample Registration System Infant Mortality Rate (IMR): Number of deaths of infants under 1 year of age per 1,000 live births𝗀 births. Karnataka’s IMR Trends (2010–2022) IMR in 2010–12: 34.9 IMR in 2020–22: 17.3 ⮕ Drop of 50.4% over a decade Latest Year-wise Data: 2021: IMR = 17 2022: IMR = 15 Urban-Rural Comparison: Both segments saw a similar ~50% decline, indicating progress across geographies. Reasons for Improvement in IMR Healthcare Infrastructure Improvements Institutional Deliveries have increased significantly. Upgradation of government hospitals and establishment of: Special Newborn Care Units (SNCUs) in district hospitals and taluks. Better infection control protocols in neonatal units. Private Sector Participation Private hospitals in tier-2 and tier-3 cities have improved access to quality neonatal care. Collaboration between public and private sectors. Technological & Management Advancements Use of modern equipment, such as warmers and ventilators in NICUs. Better data-driven health management at the district level. Vaccination and Preventive Care Improved vaccination coverage, including for: Polio, BCG, DPT, Hepatitis B, etc. Awareness campaigns for early prenatal registration and care. Persistent Challenges in Reducing IMR Despite progress, key challenges remain: Medical Causes Infections (such as sepsis, pneumonia) Premature births and low birth weight Congenital anomalies Systemic Gaps Regional disparities between well-performing and backward districts. Underutilisation of available funds and health schemes. Shortage of trained human resources in rural health centres. Recommendations for Further Improvement Reduce Regional Disparities Implement successful models from better-performing districts. Strengthen infrastructure and human resources in underdeveloped areas. Enhance Neonatal Care Focus on newborn mortality (death of babies within 28 days of the birth), which accounts for majority of infant deaths. India’s Neonatal Mortality Rate (NMR): 2021: 19 2022: 19 Karnataka’s NMR: 2021: 13 2022: 12 Goal: Achieve single-digit NMR by 2030 Improve Preterm and High-risk Birth Management Timely administration of antenatal corticosteroids to mothers with preterm labour. Ensure presence of at least one trained staff in newborn resuscitation at every birthing facility. Promote Kangaroo Mother Care (KMC) Skin-to-skin contact improves: Thermoregulation Breastfeeding success Infant bonding and survival Has shown reduction in infections and enhanced care outcomes. Broader Implications IMR reduction aligns with SDG-3 (Good Health and Well-being). Improves Human Development Index (HDI). Reflects effective policy implementation in maternal and child health programmes such as: Janani Suraksha Yojana (JSY) Pradhan Mantri Surakshit Matritva Abhiyan (PMSMA) LaQshya (Labour Room Quality Improvement Initiative) School dropout rate in Karnataka at secondary level is higher than the national average: Karnataka's dropout rate at secondary level (Classes 9 & 10): 22.2% National average: 14.1% Karnataka is significantly above the national average, making it one of the worst-performing states in India. Karnataka’s 22.2% is the highest in South India (except Bihar and Assam). Better-performing Southern States: Kerala: 3.41% (Lowest) Tamil Nadu: 7.68% Telangana: 11.43% Andhra Pradesh: 12.48% Only 2 other states are performing worse than Karnataka: Bihar: 25.63% Assam: 25.07% NEP 2020 Targets: Achieve 100% Gross Enrolment Ratio (GER) by 2030. Improve both: Gross Enrolment Ratio (GER) – proportion of students enrolled regardless of age. Net Enrolment Ratio (NER) – students enrolled at the official age for a grade. High dropout rates hinder these targets. Concerns Specific to Karnataka High dropout rate (22.2%) implies: Weak student retention at secondary level. Gaps in transition from primary to secondary schooling. Lack of support systems for economically weaker families. Higher dropout among girls, rural children, and marginalised communities. Risk of failing NEP 2020 and SDG-4 (Quality Education) targets. Way Forward for Karnataka Conduct micro-level re-enrolment drives across districts. Implement remedial education and bridge courses for returning students. Increase financial support – scholarships, bicycles, free uniforms/textbooks. Strengthen mid-day meal incentives at secondary level. Empower School Management Committees (SMCs) to monitor dropout risks. Collaborate with NGOs for tracking, mentoring, and community counselling. Recruit and train counsellors and social workers in schools. Special focus on tribal regions, urban slums, and rural girls' education. For more Notes on Daily Karnataka Current Affairs, click Here

ಸೂಚನೆ: ಇದು ಮೂಲ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪೋಸ್ಟ್‌ನ ಅನುವಾದಿತ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಯಾವುದೇ ದೋಷಗಳು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅಂತಹ ದೋಷಗಳಿಗೆ ನಾವು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ವಿಷಾದಿಸುತ್ತೇವೆ. ಅಂತಹ ಯಾವುದೇ ದೋಷಗಳಿದ್ದರೆ ದಯವಿಟ್ಟು ನಮ್ಮ ಗಮನಕ್ಕೆ ತನ್ನಿ. ಧನ್ಯವಾದಗಳು! RDSS: ಪರಿಷ್ಕೃತ ವಿತರಣಾ ವಲಯ ಯೋಜನೆ RDSS ಅರ್ಹತಾ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಕೇಂದ್ರವು ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲಾವಕಾಶ ನೀಡಿದೆ RDSS - ಪರಿಷ್ಕೃತ ವಿತರಣಾ ವಲಯ ಯೋಜನೆ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ವಿದ್ಯುತ್ ಸರಬರಾಜು ಕಂಪನಿಗಳ (ESCOMS) ಎಲ್ಲಾ ಬಾಕಿಗಳನ್ನು ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ESCOMS ಗೆ ವಿವಿಧ ಸರ್ಕಾರಿ ಇಲಾಖೆಗಳು ₹8,500 ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಬಾಕಿ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿರುವುದರಿಂದ ಕರ್ನಾಟಕವು RDSS ನಿಂದ ವಂಚಿತವಾಗಿದೆ. RDSS ಎಂದರೇನು ಮತ್ತು ಅದರ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು? ಜುಲೈ 2021 ರಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ವಿತರಣಾ ಕಂಪನಿಗಳು (DISCOM ಗಳು) ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಇಲಾಖೆಗಳ (ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ DISCOM ಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ) ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ದಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸುಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಮೂಲಕ ವಿದ್ಯುತ್ ವಿತರಣಾ ವಲಯವನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. DISCOM ಗಳಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ನೆರವು ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಇದು ಷರತ್ತುಬದ್ಧವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು DISCOMS ನ ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧಿತ ಖಾತೆಗಳ ಸಕಾಲಿಕ ಪ್ರಕಟಣೆ, DISCOMS ನ ಎಲ್ಲಾ ಬಾಕಿಗಳನ್ನು ತೆರವುಗೊಳಿಸುವುದು ಮುಂತಾದ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ, ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಮೀಟರ್‌ಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ 15% ಸಬ್ಸಿಡಿ (₹900 ವರೆಗೆ) ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಹೊಸ ಮತ್ತು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಸಂಪರ್ಕಗಳಿಗೆ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಮೀಟರ್‌ಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸುವುದು ಈಗ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ RDSS ಜಾರಿಗೆ ಬಂದರೆ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸಹಾಯವಾಗುತ್ತದೆ. ವಿತರಣಾ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ನವೀಕರಣ: ತಾಂತ್ರಿಕ ನಷ್ಟಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು, ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳ ಆಧುನೀಕರಣ. 2024–25 (ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟ) ರ ವೇಳೆಗೆ ಒಟ್ಟು ತಾಂತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ (AT&C) ನಷ್ಟವನ್ನು 12–15% ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಉದ್ದೇಶಿತ ತರಬೇತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ DISCOM ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಕೌಶಲ್ಯ ವರ್ಧನೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ದೂರದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಪೂರೈಕೆಯ ಗುಣಮಟ್ಟ, ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆ ಮತ್ತು ಕೈಗೆಟುಕುವಿಕೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ. ಕೃಷಿ ಫೀಡರ್‌ಗಳನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ರೈತರಿಗೆ ಹಗಲಿನ ವಿದ್ಯುತ್ ಒದಗಿಸುವತ್ತ ಗಮನಹರಿಸಿ, ಫೀಡರ್‌ಗಳ ಸೌರೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ PM-KUSUM ನೊಂದಿಗೆ ಒಮ್ಮುಖವಾಗುವುದು. ಡೇಟಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ, ಕಳ್ಳತನ ಪತ್ತೆ ಮತ್ತು ಮುನ್ಸೂಚಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಾಗಿ AI/ML ನಂತಹ ಮುಂದುವರಿದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ RDSS ನ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಮೀಟರ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಇದು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಮೀಟರಿಂಗ್ ಉಪಕ್ರಮವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ, 250 ಮಿಲಿಯನ್ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮೀಟರ್‌ಗಳನ್ನು ಪ್ರಿಪೇಯ್ಡ್ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಮೀಟರ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಮೀಟರ್‌ಗಳು ನಷ್ಟ ಕಡಿತ, ಬೇಡಿಕೆ ಮುನ್ಸೂಚನೆ, ದಿನದ ಸಮಯ (ToD) ಸುಂಕಗಳು ಮತ್ತು ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಏಕೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆ (AI) ಮತ್ತು ಯಂತ್ರ ಕಲಿಕೆ (ML) ಅನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಮೀಟರ್‌ಗಳು ಪ್ರಿಪೇಯ್ಡ್ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ, ರಿಮೋಟ್ ಸಂಪರ್ಕ ಕಡಿತ ಮತ್ತು ಫರ್ಮ್‌ವೇರ್-ಓವರ್-ದಿ-ಏರ್ ಅಪ್‌ಗ್ರೇಡ್‌ಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತವೆ, ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ. ಪ್ರೇಯ್ಡ್ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಮೀಟರ್‌ಗಳು ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಬಿಲ್ಲಿಂಗ್ ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯ ಮೇಲೆ ಉತ್ತಮ ನಿಯಂತ್ರಣದೊಂದಿಗೆ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ವಲಯ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಅವಲೋಕನ 2002 ರ ಮೊದಲು: ಕರ್ನಾಟಕ ವಿದ್ಯುತ್ ಮಂಡಳಿ (KEB) ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಪ್ರಸರಣ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದಾದ್ಯಂತ ವಿತರಣೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳಿಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುವ ಏಕೈಕ ಘಟಕವಾಗಿತ್ತು. 2002 ರ ನಂತರದ ಸುಧಾರಣೆಗಳು: ಕರ್ನಾಟಕವು ಗಮನಾರ್ಹ ವಿದ್ಯುತ್ ವಲಯ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. KEB ಅನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅದರ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ನಿಗಮಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಯಿತು: ಪೀಳಿಗೆ: ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕ ವಿದ್ಯುತ್ ನಿಗಮ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (KPCL) ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸರಣ: ಕರ್ನಾಟಕ ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರಸರಣ ನಿಗಮ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (KPTCL) ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ವಿತರಣೆ: ವಿವಿಧ ವಿದ್ಯುತ್ ಸರಬರಾಜು ಕಂಪನಿಗಳು (ESCOMs) ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ನಿಯಂತ್ರಕ ಸಂಸ್ಥೆ: ಕರ್ನಾಟಕ ವಿದ್ಯುತ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಆಯೋಗ (KERC) ಅನ್ನು ನವೆಂಬರ್ 1999 ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ ವಲಯವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಶಾಸನಬದ್ಧ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಪ್ರಮುಖ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಕರ್ನಾಟಕ ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರಸರಣ ನಿಗಮ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (KPTCL) ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಒಡೆತನದ ಕಂಪನಿ ಹಿಂದಿನ ಕರ್ನಾಟಕ ವಿದ್ಯುತ್ ಮಂಡಳಿಯ (KEB) ಪ್ರಸರಣ ಮತ್ತು ವಿತರಣಾ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಮೂಲಕ KPTCL ಅನ್ನು 1-8-1999 ರಂದು ರಚಿಸಲಾಯಿತು. KPTCL ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸರಣ ಮತ್ತು ವಿತರಣಾ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡಿತು, ನಂತರ ವಿತರಣೆಯನ್ನು 2002 ರಲ್ಲಿ ESCOMs ಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಂದ (ರಾಜ್ಯ ಸ್ವಾಮ್ಯದ, ಕೇಂದ್ರ ಅಥವಾ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದಕರು) ESCOMs ನ ವಿತರಣಾ ಜಾಲಗಳಿಗೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಅನ್ನು ರವಾನಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಪ್ರಸರಣದೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ, ವಿತರಣೆಯಲ್ಲ. ಸುಂಕ ಮತ್ತು ಶುಲ್ಕಗಳು: KERC ನಿರ್ಧರಿಸಿದಂತೆ ESCOMs ನಿಂದ ಪ್ರಸರಣ ಶುಲ್ಕಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತದೆ. ಕೆಪಿಟಿಸಿಎಲ್ ಕರ್ನಾಟಕದ ಏಕೈಕ ಪ್ರಸರಣ ಸೌಲಭ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ಹೈ-ವೋಲ್ಟೇಜ್ ಪ್ರಸರಣ ಜಾಲದ (66 ಕೆವಿ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ) ಯೋಜನೆ, ಅನುಷ್ಠಾನ, ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಇದು ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಂದ ವಿತರಣಾ ಉಪಕೇಂದ್ರಗಳಿಗೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಅನ್ನು ರವಾನಿಸುವ ಮೂಲಕ ESCOM ಗಳಿಗೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಖರೀದಿಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಏಕೀಕರಣ: ಕರ್ನಾಟಕದ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಖರೀದಿ ಬಾಧ್ಯತೆ (RPO) ಗುರಿಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಪವನ ಮತ್ತು ಸೌರ ಯೋಜನೆಗಳಿಂದ ವಿದ್ಯುತ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲು ಹಸಿರು ಇಂಧನ ಕಾರಿಡಾರ್‌ಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ವಿದ್ಯುತ್ ಸರಬರಾಜು ಕಂಪನಿಗಳು (DISCOMಗಳು) ಪಾತ್ರ: ESCOMಗಳು/ DISCOMಗಳು ತಮ್ಮ ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ ಭೌಗೋಳಿಕ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ವಿತರಣೆಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಕಂಪನಿಗಳಿಂದ (KPCL ಮತ್ತು ಇತರ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದಕರು - IPPಗಳು) ಮತ್ತು KPTCL ನಿಂದ ವಿದ್ಯುತ್ ಖರೀದಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಅದನ್ನು ಅಂತಿಮ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ (ವಸತಿ, ವಾಣಿಜ್ಯ, ಕೈಗಾರಿಕಾ, ಕೃಷಿ, ಇತ್ಯಾದಿ) ವಿತರಿಸುತ್ತಾರೆ. ರಚನಾತ್ಮಕತೆ: ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಐದು ಪ್ರಮುಖ ESCOMಗಳು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತದೆ: ಬೆಂಗಳೂರು ವಿದ್ಯುತ್ ಸರಬರಾಜು ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (BESCOM): ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರ, ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮೀಣ, ಕೋಲಾರ, ತುಮಕೂರು, ರಾಮನಗರ, ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ, ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ಮತ್ತು ದಾವಣಗೆರೆ ಜಿಲ್ಲೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. BESCOM ರಾಜ್ಯದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ESCOM ಆಗಿದೆ. ಮಂಗಳೂರು ವಿದ್ಯುತ್ ಸರಬರಾಜು ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (MESCOM): ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ, ಉಡುಪಿ, ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಮತ್ತು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತದೆ. ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಸರಬರಾಜು ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (HESCOM): ಧಾರವಾಡ, ಗದಗ, ವಿಜಯಪುರ, ಬಾಗಲಕೋಟೆ, ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ, ಹಾವೇರಿ ಮತ್ತು ಬೆಳಗಾವಿ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ವಿತರಣೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿ. ಗುಲ್ಬರ್ಗ ವಿದ್ಯುತ್ ಸರಬರಾಜು ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (GESCOM): ಬಳ್ಳಾರಿ, ಬೀದರ್, ಕಲಬುರಗಿ, ಕೊಪ್ಪಳ, ರಾಯಚೂರು, ಯಾದಗಿರಿ ಮತ್ತು ವಿಜಯನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಸರಬರಾಜು ನಿಗಮ (CESC, ಮೈಸೂರು): ಮೈಸೂರು, ಚಾಮರಾಜನಗರ, ಮಂಡ್ಯ, ಹಾಸನ ಮತ್ತು ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ವಿತರಣೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ವಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕಾರ್ಯಗಳು: ವಿದ್ಯುತ್ ಖರೀದಿ. ವಿತರಣಾ ಜಾಲದ ನಿರ್ವಹಣೆ (ಉಪಕೇಂದ್ರಗಳು, ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಫಾರ್ಮರ್‌ಗಳು, ಕಡಿಮೆ ಒತ್ತಡದ ಮಾರ್ಗಗಳು). ಗ್ರಾಹಕರಿಂದ ವಿದ್ಯುತ್ ಶುಲ್ಕಗಳ ಬಿಲ್ಲಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಣೆ. ಗ್ರಾಹಕ ಸೇವೆ ಮತ್ತು ಕುಂದುಕೊರತೆ ಪರಿಹಾರ. ವಿದ್ಯುತ್ ಕಡಿತ ಮತ್ತು ಪುನಃಸ್ಥಾಪನೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು. ಮಾಲೀಕತ್ವ: ಈ ESCOMಗಳು ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರದ ಒಡೆತನದಲ್ಲಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕ ವಿದ್ಯುತ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಆಯೋಗ (KERC) ಪಾತ್ರ: KERC ವಿದ್ಯುತ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಆಯೋಗಗಳ ಕಾಯ್ದೆ, 1998 (ಮತ್ತು ನಂತರ ವಿದ್ಯುತ್ ಕಾಯ್ದೆ, 2003) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಸ್ವತಂತ್ರ ನಿಯಂತ್ರಕ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಪಾಲುದಾರರಿಗೆ (ಜನರೇಟರ್‌ಗಳು, ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಮಿಟರ್‌ಗಳು, ವಿತರಕರು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರು) ನ್ಯಾಯಯುತ ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ವಲಯವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು ಇದರ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕಾರ್ಯವಾಗಿದೆ. ಕಾರ್ಯಗಳು: ಸುಂಕ ನಿರ್ಣಯ: ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಪೂರೈಕೆ, ಪ್ರಸರಣ ಮತ್ತು ವೀಲಿಂಗ್‌ಗಾಗಿ ಸುಂಕವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ESCOM ಗಳಿಂದ ವಿದ್ಯುತ್ ದರ ಹೆಚ್ಚಳ ಅಥವಾ ಇಳಿಕೆಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಪರವಾನಗಿ: ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ, ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಸರಣದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಪರವಾನಗಿಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು: ರಾಜ್ಯದ ವಿದ್ಯುತ್ ಗ್ರಿಡ್‌ಗೆ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಮೂಲಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಏಕೀಕರಣವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ. ಗ್ರಾಹಕ ರಕ್ಷಣೆ: ದೂರುಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸುವುದು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಗ್ರಾಹಕರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ವಿವಾದ ಪರಿಹಾರ: ವಿದ್ಯುತ್ ವಲಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ವೇದಿಕೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ರಚನೆ: ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಮತ್ತು ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಪರಿಣಾಮ: KERC ಯ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ವಿದ್ಯುತ್ ಬೆಲೆಗಳು, ಪೂರೈಕೆಯ ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ವಿದ್ಯುತ್ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಮೇಲೆ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತವೆ. ಪ್ರಸಾದ್ ಯೋಜನೆ (PRASHAD): ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಪುನರುಜ್ಜೀವನ ಪ್ರಸಾದ್ (ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆ ಪುನರುಜ್ಜೀವನ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪರಂಪರೆ ವೃದ್ಧಿ ಡ್ರೈವ್) ಯೋಜನೆಯಡಿ, ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟಗಳನ್ನು ನವೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಪ್ರಸಾದ್ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ 3 ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ನವೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ - ಎ. ಬೆಳಗಾವಿಯ ಸೌಂದತ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಶ್ರೀ ರೇಣುಕಾ ಯೆಲ್ಲಮ್ಮ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಬಿ. ಬೀದರ್‌ನ ಪಾಪನಾಶ್ ಶಿವ ದೇವಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಸಿ. ಮೈಸೂರಿನ ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟಗಳು. ಮೈಸೂರಿನ ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟಗಳು ಸರಾಸರಿ ಎತ್ತರ: ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ 1,000 ಮೀಟರ್ (ಸುಮಾರು 3,300 ಅಡಿ). ಅವು ಮೈಸೂರು ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿಯ ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಅದ್ವಿತೀಯ ಬೆಟ್ಟಗಳಾಗಿವೆ. ಒಣ ಪತನಶೀಲ ಕಾಡುಗಳು. ದುರ್ಗೆಯ ಅವತಾರವಾದ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಿಯ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಲಾಗಿದೆ. ಕೆಟ್ಟದ್ದರ ಮೇಲೆ ಒಳ್ಳೆಯತನದ ವಿಜಯವನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುವ ರಾಕ್ಷಸ ಮಹಿಷಾಸುರನನ್ನು ಅವಳು ಕೊಂದಿದ್ದಾಳೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಮೀಸಲು ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಜೀವವೈವಿಧ್ಯದ ನಿಧಿ. ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟದ ಮೀಸಲು ಅರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ಸಸ್ತನಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಾನೆಟ್ ಮಕಾಕ್, ಸಾಮಾನ್ಯ ಚಿರತೆ, ತುಕ್ಕು ಹಿಡಿದ ಚುಕ್ಕೆ ಬೆಕ್ಕು, ಸಣ್ಣ ಭಾರತೀಯ ಸಿವೆಟ್, ಸಾಮಾನ್ಯ ತಾಳೆ ಸಿವೆಟ್, ಚಿನ್ನದ ನರಿ, ಕಪ್ಪು-ನೇಪ್ಡ್ ಮೊಲ, ಪ್ಯಾಂಗೊಲಿನ್, ಇತ್ಯಾದಿ ಸೇರಿವೆ. ಧಾರ್ಮಿಕ ಮಹತ್ವ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಾಲಯ ದುರ್ಗೆಯ ಅವತಾರವಾದ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ. 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಹೊಯ್ಸಳರು ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದಾರೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ; ನಂತರ ಮೈಸೂರಿನ ಒಡೆಯರ್‌ಗಳು ಸುಧಾರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ದೇವತೆ ಮೈಸೂರು ರಾಜಮನೆತನದ ಪೋಷಕ ದೇವತೆ. ದೇವತೆಯನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪೂಜಿಸುವ ದಸರಾ ಆಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಮಹಾಬಲೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಾಲಯಕ್ಕಿಂತ ಹಳೆಯದು; ಶಿವನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ. 9 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಾಮದ ಮಹತ್ವ ಮಹಿಷಾಸುರ ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನನ್ನು ಕೊಂದ ಚಾಮುಂಡಿಯ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಲಾಗಿದೆ. ಬೆಟ್ಟದ ತುದಿಯ ಬಳಿ ಮಹಿಷಾಸುರನ (ಸುಮಾರು 10 ಅಡಿ ಎತ್ತರ) ದೈತ್ಯ ಪ್ರತಿಮೆ ಇದೆ. ಪ್ರವೇಶ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು 1,008 ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳು: ಕಲ್ಲಿನ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳು ಬೇಸ್‌ನಿಂದ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತವೆ; ಯಾತ್ರಿಕರು ಮತ್ತು ಚಾರಣಿಗರಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿವೆ. ನಂದಿ ಪ್ರತಿಮೆ: ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ನಂದಿ (ಗೂಳಿ) ಯ ಭವ್ಯವಾದ ಏಕಶಿಲೆಯ ಪ್ರತಿಮೆ. ಸುಮಾರು 16 ಅಡಿ ಉದ್ದ ಮತ್ತು 25 ಅಡಿ ಎತ್ತರ, 17 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. ಬೆಳಗಾವಿಯ ಸೌಂದತ್ತಿಯ ಶ್ರೀ ರೇಣುಕಾ ಯೆಲ್ಲಮ್ಮ ದೇವಸ್ಥಾನ ಪ್ರಸ್ತುತ ದೇವಾಲಯವನ್ನು 1514 ರಲ್ಲಿ ರಾಯಬಾಗ್‌ನ ಬೊಮ್ಮಪ್ಪ ನಾಯಕನು ನಿಯೋಜಿಸಿದನು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಉತ್ಖನನಗಳು ಇದು 8 ನೇ - 11 ನೇ ಶತಮಾನಗಳ ಹಿಂದಿನ ಚಾಲುಕ್ಯ-ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ ದೇವಾಲಯದ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿದೆ ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತದೆ, 3 ನೇ ಶತಮಾನ BCE - 1 ನೇ ಶತಮಾನ CE ವರೆಗಿನ ಮೆಗಾಲಿಥಿಕ್ ಸಮಾಧಿಗಳು ಮತ್ತು ಕುಂಬಾರಿಕೆಗಳಂತಹ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ. ಎಲ್ಲಮ್ಮ ಎಂದೂ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಡುವ ರೇಣುಕಾ ದೇವತೆಯನ್ನು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಅವತಾರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಪರಶುರಾಮನ ತಾಯಿ ಎಂದು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಚಾಲುಕ್ಯ, ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ ಮತ್ತು ದ್ರಾವಿಡ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಮಿಶ್ರ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ಗೋವಾ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಯಾತ್ರಾ ಕೇಂದ್ರ ಬೀದರ್‌ನ ಪಾಪನಾಶ್ ಶಿವ ದೇವಸ್ಥಾನ ಪಾಪ್ನಾಶ್ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಸಂಸ್ಕೃತದಿಂದ ಬಂದಿದೆ: ಪಾಪ (ಪಾಪ) + ನಾಶ (ವಿನಾಶ), ದೇವಾಲಯದ ಆವರಣದಲ್ಲಿರುವ ಬುಗ್ಗೆ ಮತ್ತು ಕೆರೆಯು ಭಕ್ತರ ಪಾಪಗಳನ್ನು ತೊಳೆಯುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ. ಶ್ರೀರಾಮನು ಲಂಕಾದಿಂದ ಅಯೋಧ್ಯೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ಶಿವಲಿಂಗವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಶಿವರಾತ್ರಿಯು ದೇವಾಲಯದ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ ಹಬ್ಬವಾಗಿದ್ದು, ಸಂಜೆ ಪೂಜೆಗಳು ಮತ್ತು ರಾತ್ರಿಯಿಡೀ ಜಾಗರಣೆಗಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನಸಮೂಹವನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸಾದ್ (PRASHAD) ಯೋಜನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವರ್ಷ: 2014–15 ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಸಚಿವಾಲಯ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಉದ್ದೇಶಗಳು ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಿ. ಭಾರತದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಿ ಮತ್ತು ಉತ್ತೇಜಿಸಿ. ಯಾತ್ರಿಕರು ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ದೈವಿಕವಾಗಿ ಮುಳುಗಿಸುವ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸಿ. ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ ಮೂಲಕ ಸ್ಥಳೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿ. ಹಸಿರು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ, ಡಿಜಿಟಲ್ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು, ಅಂಗವಿಕಲ ಸ್ನೇಹಿ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಥೆ ಹೇಳುವಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಒತ್ತು ನೀಡಿ. ದೇಶೀಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ದೇಖೋ ಅಪ್ನಾ ದೇಶ ಉಪಕ್ರಮದೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸ್ವದೇಶ್ ದರ್ಶನ (ವಿಷಯಾಧಾರಿತ ಪ್ರವಾಸಿ ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ) ಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಪ್ರಸಾದ್ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆ ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಾಧನೆ ಕೆ. ಶಿವಲಿಂಗಪ್ಪ ಹಂಡಿಹಾಳ್ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ 2025 ರಲ್ಲಿ ಬಾಲ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪುರಸ್ಕಾರವನ್ನು ಗೆದ್ದಿದ್ದಾರೆ ಅವರು ಬರೆದ ನೋಟ್‌ಬುಕ್ ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹವು ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದಿದೆ. ಬಾಲ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪುರಸ್ಕಾರವು ವಿವಿಧ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿಯಿಂದ ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಶಿಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆ: ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ ಶ್ರೇಣೀಕರಣ ಸೂಚ್ಯಂಕ (PGI) 2.0 ರಾಜ್ಯ, ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶ (UT) ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲಾ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಲು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಕೇಂದ್ರ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಚಿವಾಲಯವು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಸಮಗ್ರ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಸಾಧನ. ವರ್ಗಗಳು ಮತ್ತು ಡೊಮೇನ್‌ಗಳು: ಸೂಚ್ಯಂಕವು 73 ಸೂಚಕಗಳಲ್ಲಿ 1,000 ಅಂಕಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಇದನ್ನು ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ವರ್ಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ: ಫಲಿತಾಂಶಗಳು: ಕಲಿಕೆಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು (LO), ಪ್ರವೇಶ (A), ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ಸೌಲಭ್ಯಗಳು (IF), ಮತ್ತು ಸಮಾನತೆ (E). ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆ: ಆಡಳಿತ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು (GP) ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಕರ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ತರಬೇತಿ (TE&T) ಸೇರಿವೆ. ಶ್ರೇಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ: ರಾಜ್ಯಗಳು/UTಗಳಿಗೆ ಅವುಗಳ ಅಂಕಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಶ್ರೇಣಿಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇವುಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು: ದಕ್ಷ (941–1,000 ಅಂಕಗಳು, ಅತ್ಯುನ್ನತ ದರ್ಜೆ) ರಿಂದ ಅಕಾನ್ಶಿ-3 (401–460 ಅಂಕಗಳು, ಕಡಿಮೆ ದರ್ಜೆ). ಇತರ ಶ್ರೇಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಕರ್ಷ್ (881–940), ಅತ್ತಿ-ಉತ್ತಮ್ (821–880), ಉತ್ತಮ್ (761–820), ಪ್ರಚೆಸ್ತಾ-1 (701–760), ಪ್ರಚೆಸ್ತಾ-2 (641–700), ಪ್ರಚೆಸ್ತಾ-3 (581–640), ಆಕಾಂಶಿ-1 (521–502), ಅಕಾನ್ಶಿ-502. ಡೇಟಾ ಮೂಲಗಳು: ಸೂಚ್ಯಂಕವು ಯುನಿಫೈಡ್ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್ ಇನ್ಫರ್ಮೇಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಫಾರ್ ಎಜುಕೇಶನ್ ಪ್ಲಸ್ (UDISE+), ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾಧನೆ ಸಮೀಕ್ಷೆ (NAS), PM-POSHAN (ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಊಟ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ), PRABANDH ಪೋರ್ಟಲ್ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಾಂಜಲಿ ಪೋರ್ಟಲ್‌ನಿಂದ ಡೇಟಾವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. PGI 2.0 (2022-23 ಮತ್ತು 2023-24) ನಿಂದ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಉನ್ನತ ಪ್ರದರ್ಶನಕಾರರು: ಯಾವುದೇ ರಾಜ್ಯ/UT ಮೊದಲ ನಾಲ್ಕು ಶ್ರೇಣಿಗಳನ್ನು (ದಕ್ಷ್, ಉತ್ಕರ್ಷ್, ಅಟ್ಟಿ-ಉತ್ತಮ್, ಉತ್ತಮ್) ಸಾಧಿಸಿಲ್ಲ. 2023-24ರಲ್ಲಿ 703 ಅಂಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಚಂಡೀಗಢವು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿತು, ಪ್ರಚೆಸ್ತಾ-1 ಅನ್ನು ಗಳಿಸಿತು, ನಂತರ ಪ್ರಾಚೆಸ್ತಾ-3 ರಲ್ಲಿ ಪಂಜಾಬ್ (631.1) ಮತ್ತು ದೆಹಲಿ (623.7) ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿವೆ. ಕಡಿಮೆ ಪ್ರದರ್ಶನ: ಮೇಘಾಲಯವು ಕನಿಷ್ಠ ಅಂಕ ಗಳಿಸಿ, 2023-24ರಲ್ಲಿ 417 ಅಂಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಕಾನ್ಶಿ-3ಕ್ಕೆ ಕುಸಿದಿದೆ. PGI 2.0 ನಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಾಧನೆ ಅಂಕ ಮತ್ತು ಶ್ರೇಣಿ: 2022-23 ಮತ್ತು 2023-24 ರ PGI 2.0 ವರದಿಯಲ್ಲಿ, ಕರ್ನಾಟಕವು ಅಕಾನ್ಶಿ-1 ದರ್ಜೆಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ, 1,000 ಕ್ಕೆ 521–580 ಅಂಕಗಳ ನಡುವೆ ಗಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕರ್ನಾಟಕವನ್ನು ತಮಿಳುನಾಡು, ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಂತಹ ರಾಜ್ಯಗಳ ಜೊತೆಗೆ ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಮ ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂಕ ಕುಸಿತ: ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅಂಕಗಳ ವಿವರಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿತ ಮೂಲಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಒದಗಿಸಲಾಗಿಲ್ಲವಾದರೂ, 2022-23 ರಿಂದ 2023-24 ರವರೆಗೆ ಅಂಕಗಳಲ್ಲಿ ಕುಸಿತ ಕಂಡ 12 ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕವೂ ಒಂದು. ಕರ್ನಾಟಕದ ಅಕಾನ್ಶಿ-1 ದರ್ಜೆಯು ಮಧ್ಯಮವಾಗಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಅವಕಾಶವಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕಲಿಕೆಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳಂತಹ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ, ಇದು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಅಥವಾ ಪ್ರವೇಶಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸವಾಲಿನದ್ದಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಶಿಶು ಮರಣ ದರ (IMR) ಕುಸಿತ ಶಿಶು ಮರಣ ದರ (IMR): 1,000 ಜೀವಂತ ಜನನಗಳಿಗೆ 1 ವರ್ಷದೊಳಗಿನ ಶಿಶುಗಳ ಸಾವಿನ ಸಂಖ್ಯೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ IMR ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು (2010–2022) 2010–12ರಲ್ಲಿ IMR: 34.9 2020–22ರಲ್ಲಿ IMR: 17.3 ⮕ ಒಂದು ದಶಕದಲ್ಲಿ ಶೇ. 50.4 ರಷ್ಟು ಕುಸಿತ ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷವಾರು ಡೇಟಾ: 2021: IMR = 17 2022: IMR = 15 ನಗರ-ಗ್ರಾಮೀಣ ಹೋಲಿಕೆ: ಎರಡೂ ವಿಭಾಗಗಳು ಇದೇ ರೀತಿಯ ~50% ಕುಸಿತವನ್ನು ಕಂಡವು, ಇದು ಭೌಗೋಳಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. IMR ನಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಕಾರಣಗಳು ಆರೋಗ್ಯ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ವಿತರಣೆಗಳು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿವೆ. ಸರ್ಕಾರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳ ಉನ್ನತೀಕರಣ ಮತ್ತು ಸ್ಥಾಪನೆ: ಜಿಲ್ಲಾ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು ಮತ್ತು ತಾಲ್ಲೂಕುಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ನವಜಾತ ಶಿಶು ಆರೈಕೆ ಘಟಕಗಳು (SNCUಗಳು). ನವಜಾತ ಶಿಶುಗಳ ಘಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಸೋಂಕು ನಿಯಂತ್ರಣ ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್‌ಗಳು. ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಶ್ರೇಣಿ-2 ಮತ್ತು ಶ್ರೇಣ-3 ನಗರಗಳಲ್ಲಿನ ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು ಗುಣಮಟ್ಟದ ನವಜಾತ ಶಿಶು ಆರೈಕೆಗೆ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಿವೆ. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ವಲಯಗಳ ನಡುವಿನ ಸಹಯೋಗ. ತಾಂತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಪ್ರಗತಿಗಳು NICU ಗಳಲ್ಲಿ ವಾರ್ಮರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ವೆಂಟಿಲೇಟರ್‌ಗಳಂತಹ ಆಧುನಿಕ ಉಪಕರಣಗಳ ಬಳಕೆ. ಜಿಲ್ಲಾ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಡೇಟಾ-ಚಾಲಿತ ಆರೋಗ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ. ವ್ಯಾಕ್ಸಿನೇಷನ್ ಮತ್ತು ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಆರೈಕೆ ಸುಧಾರಿತ ವ್ಯಾಕ್ಸಿನೇಷನ್ ವ್ಯಾಪ್ತಿ, ಇವುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ: ಪೋಲಿಯೊ, BCG, DPT, ಹೆಪಟೈಟಿಸ್ B, ಇತ್ಯಾದಿ. ಆರಂಭಿಕ ಪ್ರಸವಪೂರ್ವ ನೋಂದಣಿ ಮತ್ತು ಆರೈಕೆಗಾಗಿ ಜಾಗೃತಿ ಅಭಿಯಾನಗಳು. IMR ಅನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಸವಾಲುಗಳು ಪ್ರಗತಿಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಪ್ರಮುಖ ಸವಾಲುಗಳು ಉಳಿದಿವೆ: ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾರಣಗಳು ಸೋಂಕುಗಳು (ಸೆಪ್ಸಿಸ್, ನ್ಯುಮೋನಿಯಾದಂತಹವು) ಅಕಾಲಿಕ ಜನನಗಳು ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಜನನ ತೂಕ ಜನ್ಮಜಾತ ವೈಪರೀತ್ಯಗಳು ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಅಂತರಗಳು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಮತ್ತು ಹಿಂದುಳಿದ ಜಿಲ್ಲೆಗಳ ನಡುವಿನ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅಸಮಾನತೆಗಳು. ಲಭ್ಯವಿರುವ ನಿಧಿಗಳು ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳ ಕಡಿಮೆ ಬಳಕೆ. ಗ್ರಾಮೀಣ ಆರೋಗ್ಯ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಮಾನವ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಕೊರತೆ. ಮತ್ತಷ್ಟು ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಶಿಫಾರಸುಗಳು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅಸಮಾನತೆಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿ ಉತ್ತಮ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ ಹೊಂದಿರುವ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಂದ ಯಶಸ್ವಿ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿ. ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಾಗದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಿ. ನವಜಾತ ಶಿಶು ಆರೈಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ ನವಜಾತ ಮರಣದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿ (ಜನನದ 28 ದಿನಗಳ ಒಳಗೆ ಶಿಶುಗಳ ಸಾವು), ಇದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಿಶು ಸಾವುಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಭಾರತದ ನವಜಾತ ಶಿಶು ಮರಣ ದರ (NMR): 2021: 19 2022: 19 ಕರ್ನಾಟಕದ NMR: 2021: 13 2022: 12 ಗುರಿ: 2030 ರ ವೇಳೆಗೆ ಏಕ-ಅಂಕಿಯ NMR ಅನ್ನು ಸಾಧಿಸಿ ಅವಧಿಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯದ ಜನನ ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಿ ಅವಧಿಪೂರ್ವ ಹೆರಿಗೆ ಹೊಂದಿರುವ ತಾಯಂದಿರಿಗೆ ಪ್ರಸವಪೂರ್ವ ಕಾರ್ಟಿಕೊಸ್ಟೆರಾಯ್ಡ್‌ಗಳ ಸಕಾಲಿಕ ಆಡಳಿತ. ಪ್ರತಿ ಹೆರಿಗೆ ಸೌಲಭ್ಯದಲ್ಲಿ ನವಜಾತ ಶಿಶುಗಳ ಪುನರುಜ್ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ಒಬ್ಬ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಇರುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ಕಾಂಗರೂ ಮಾತೃ ಆರೈಕೆ (ಕೆಎಂಸಿ) ಉತ್ತೇಜಿಸಿ ಚರ್ಮದಿಂದ ಚರ್ಮಕ್ಕೆ ಸಂಪರ್ಕ ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ: ಥರ್ಮೋರ್ಗ್ಯುಲೇಷನ್ ಸ್ತನ್ಯಪಾನ ಯಶಸ್ಸು ಶಿಶು ಬಾಂಧವ್ಯ ಮತ್ತು ಬದುಕುಳಿಯುವಿಕೆ ಸೋಂಕುಗಳಲ್ಲಿ ಕಡಿತ ಮತ್ತು ಸುಧಾರಿತ ಆರೈಕೆ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ. ವಿಶಾಲ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಐಎಂಆರ್ ಕಡಿತವು ಎಸ್‌ಡಿಜಿ -3 (ಉತ್ತಮ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಯೋಗಕ್ಷೇಮ) ನೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕ (ಎಚ್‌ಡಿಐ) ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ. ತಾಯಿ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ನೀತಿ ಅನುಷ್ಠಾನವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ: ಜನನಿ ಸುರಕ್ಷಾ ಯೋಜನೆ (ಜೆಎಸ್‌ವೈ) ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಸುರಕ್ಷಿತ್ ಮಾತೃತ್ವ ಅಭಿಯಾನ (ಪಿಎಂಎಸ್‌ಎಂಎ) ಲಕ್ಷ್ಯ (ಕಾರ್ಮಿಕ ಕೊಠಡಿ ಗುಣಮಟ್ಟ ಸುಧಾರಣಾ ಉಪಕ್ರಮ) ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಶಾಲೆ ಬಿಡುವಿಕೆ: ಒಂದು ಸವಾಲು ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಶಾಲೆ ಬಿಡುವ ಪ್ರಮಾಣ (9 ಮತ್ತು 10 ನೇ ತರಗತಿಗಳು): 22.2% ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿ: 14.1% ಕರ್ನಾಟಕವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿಗಿಂತ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ, ಇದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಕಳಪೆ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುವ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ 22.2% ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು (ಬಿಹಾರ ಮತ್ತು ಅಸ್ಸಾಂ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ). ಉತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುವ ದಕ್ಷಿಣ ರಾಜ್ಯಗಳು: ಕೇರಳ: 3.41% (ಕಡಿಮೆ) ತಮಿಳುನಾಡು: 7.68% ತೆಲಂಗಾಣ: 11.43% ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ: 12.48% ಕೇವಲ 2 ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳು ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕಿಂತ ಕಳಪೆ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಿವೆ: ಬಿಹಾರ: 25.63% ಅಸ್ಸಾಂ: 25.07% NEP 2020 ಗುರಿಗಳು 2030 ರ ವೇಳೆಗೆ 100% ಒಟ್ಟು ದಾಖಲಾತಿ ಅನುಪಾತ (GER) ಸಾಧಿಸಿ. ಎರಡನ್ನೂ ಸುಧಾರಿಸಿ: ಒಟ್ಟು ದಾಖಲಾತಿ ಅನುಪಾತ (GER) - ವಯಸ್ಸಿನ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ದಾಖಲಾದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಪ್ರಮಾಣ. ನಿವ್ವಳ ದಾಖಲಾತಿ ಅನುಪಾತ (NER) - ಒಂದು ದರ್ಜೆಗೆ ಅಧಿಕೃತ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಡ್ರಾಪ್ಔಟ್ ದರಗಳು ಈ ಗುರಿಗಳಿಗೆ ಅಡ್ಡಿಯಾಗುತ್ತವೆ. ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಕಾಳಜಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಡ್ರಾಪ್ಔಟ್ ದರ (22.2%) ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ: ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿ ದುರ್ಬಲ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಧಾರಣ. ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಣದಿಂದ ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯಲ್ಲಿನ ಅಂತರಗಳು. ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ದುರ್ಬಲ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಕೊರತೆ. ಹುಡುಗಿಯರು, ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಸಮುದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಾಲೆ ಬಿಡುವಿಕೆ. NEP 2020 ಮತ್ತು SDG-4 (ಗುಣಮಟ್ಟದ ಶಿಕ್ಷಣ) ಗುರಿಗಳನ್ನು ವಿಫಲಗೊಳಿಸುವ ಅಪಾಯ. ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಮುಂದಿನ ದಾರಿ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಾದ್ಯಂತ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಮಟ್ಟದ ಮರು-ದಾಖಲಾತಿ ಡ್ರೈವ್‌ಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವುದು. ಹಿಂದಿರುಗುವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಸೇತುವೆ ಕೋರ್ಸ್‌ಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವುದು. ಹಣಕಾಸಿನ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ - ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿವೇತನಗಳು, ಬೈಸಿಕಲ್‌ಗಳು, ಉಚಿತ ಸಮವಸ্ত್ರಗಳು/ಪಠ್ಯಪುಸ্তಕಗಳು. ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಊಟದ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವುದು. ಶಾಲೆ ಬಿಡುವ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು ಶಾಲಾ ನಿರ್ವಹಣಾ ಸಮಿತಿಗಳಿಗೆ (SMC ಗಳು) ಅಧಿಕಾರ ನೀಡಿ. ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್, ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯ ಸಮಾಲೋಚನೆಗಾಗಿ NGO ಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಹಕರಿಸಿ. ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಲಹೆಗಾರರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರನ್ನು ನೇಮಿಸಿ ಮತ್ತು ತರಬೇತಿ ನೀಡಿ. ಬುಡಕಟ್ಟು ಪ್ರದೇಶಗಳು, ನಗರ ಕೊಳೆಗೇರಿಗಳು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಹುಡುಗಿಯರ ಶಿಕ್ಷಣದ ಮೇಲೆ ವಿಶೇಷ ಗಮನ. ಕರ್ನಾಟಕ ದೈನಂದಿನ ಪ್ರಚಲಿತ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಕುರಿತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳಿಗಾಗಿ, ದಯವಿಟ್ಟು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ

GS - II and GS - III Karnataka Government plans to amend Karnataka Shops and Commercial Establishment Act, 1961 and increase daily working hours to 10. Proposed Changes: Increase in Daily Working Hours: From 9 hours to 10 hours per day. Total per week: 48 hours. Overtime Limit Changes: Maximum total work per day (including overtime): Increased from 10 hours to 12 hours per day. Total overtime hours per employee (in 3 consecutive months): Increased from 50 hours to 144 hours. Sectors Affected: The Act applies to: Shops Commercial establishments Hotels, pubs, bars, restaurants Offices IT and ITES industries Exemptions Proposed: Shops/commercial establishments with less than 10 employees: Proposed to be excluded from the purview of the Act. Current provisions related to working hours under Karnataka Shops and Commercial Establishment Act, 1961: Daily limit: 9 hours. A rest interval of at least 30 minutes is required after 5 hours of continuous work. Spread-over: The total period an employee is at work (including rest intervals) should not exceed 12 hours per day. Weekly limit: 48 hours. Work beyond 9 hours/day or 48 hours/week requires overtime pay at twice the normal wage rate. Employees are entitled to at least one weekly holiday (a full day) on a rotational basis (meaning - not necessarily on the same day). Establishments with 10 or more employees can operate 24 × 7 for three years (as per the September 27, 2024, notification). Employees are entitled to annual leave with wages, casual leave, and sick leave as per Chapter IV of the Act. Maternity benefits are provided in alignment with the Maternity Benefit Act, 1961, including 84 days of paid leave for eligible female employees. Critical analysis of the move: Pros of Increasing Daily Working Hours to 10 Productivity & Economic Gains: Higher Output: Longer hours may boost task completion, especially in fast-paced sectors like IT/ITeS. Global Competitiveness: Aligns with work cultures in countries like Japan and China; may attract more investments. Financial & Career Benefits: Overtime Pay: Additional income for those working beyond regular hours. Career Growth: More time for skill-building and project completion. Operational Flexibility: Global Coordination: Helps serve international clients across time zones. Cost Efficiency: Extended hours may reduce the need for extra hires. Cons of Increasing Daily Working Hours to 10 Diminishing Returns on Productivity: Fatigue & Burnout: Productivity often drops beyond 50-55 hours/week. Quality Matters: Experts argue that efficiency depends more on skills and motivation than time spent. Health Risks: Physical & Mental Strain: Long hours linked to stress and cardiovascular problems; e.g., Japan's "Karoshi." Absenteeism: Fatigue may increase sick leave, reducing overall output. Work-Life Imbalance: Personal Time Loss: Long hours plus commute strain family life and rest. Gender Impact: Women face added pressure due to caregiving roles. Social Fallout: Less time for relationships affects overall wellbeing. Talent & Retention Issues: Resistance from Workers: Unions like KITU oppose the move, citing health and rights concerns. Brain Drain Risk: Workers may shift to places with better work-life balance. Legal & Ethical Concerns: Global Norms Violation: ILO recommends a 40-hour week; 10hour days exceed this. Risk of Exploitation: Without enforcement, workers could be overburdened. Impact Assessment Productivity: Gains may be short-lived; knowledge-based sectors need focus, not just time. Well-being: Longer hours harm happiness and health; contrast with high-productivity nations with shorter workweeks. Work-Life Balance: Already strained in Karnataka's IT sector, risks worsening. Way Forward Focus on Efficiency, Not Hours: Track outcomes, not hours. Use automation, AI, and hybrid models to raise productivity. Safeguard Employee Well-Being: Enforce breaks and rest days. Promote mental health support and family-friendly policies. Clarify weekly cap - avoid exceeding ILO's 48-hour recommendation. Strengthen Labour Protections: Ensure voluntary, fairly compensated overtime. Set up grievance mechanisms and protect vulnerable groups, especially women. Pilot Before Implementing: Trial the 10-hour model in select firms; adjust based on results. Promote Flexibility: Learn from global models like France's 35-hour week. Encourage telework, flex-time, and employee-driven scheduling. Empower workers, as seen in Scandinavian models. Engage All Stakeholders: Include unions, employees, industry in policymaking. Align with India's new Labour Codes for smoother implementation. Conclusion Raising work hours to 10 may bring short-term gains, but risks long-term harm to health, productivity, and morale. With IT sector struggles showing that longer hours ≠ better outcomes, Karnataka must adopt a balanced, flexible, and worker-centric approach rooted in outcomes, not effort alone. GS - III Committees created to oversee management and scientific disposal of plastic water bottles. Each committee, headed by the DC, comprises the Chief Executive Officer of the Zilla Panchayat, District Superintendent of Police, Deputy Director of the Food and Civil Supplies Department, and Pollution Control Board officers. Committee will Meet and review once in three months Functions of the committee Monitor waste management Give special attention to the scientific disposal of water bottles Compile data on the quantity of PET bottles produced, used and sold within the district. Ensure Extended Producer Responsibility (EPR) by mineral water manufacturing companies Create awareness among the people about the ill effects of plastic waste What is Extended Producer Responsibility (EPR) of plastic waste in India? EPR was introduced for plastic waste under the Plastic Waste Management Rules, 2016 It holds producers, importers, and brand owners (PIBOs) accountable for managing the entire lifecycle of their plastic products, including post-consumer waste collection, recycling, and disposal. EPR applies to pre-consumer and post-consumer plastic packaging waste, including: Category I: Rigid plastic packaging. Category II: Flexible plastic packaging (single or multilayer, e.g., carry bags, pouches). Category III: Multilayered plastic packaging (with at least one layer of plastic and one of another material). Category IV: Plastic sheets or carry bags made of compostable/ biodegradable plastics. Order Issued to remove concrete around trees in Karnataka: As per the NGT order, there should be a one-meter circumference of soil around the trees. Karnataka govt has given instructions to remove concrete within a one-meter radius around trees planted by local bodies along roadsides. Country's first electric safari bus: Karnataka flagged off India's first electric safari bus at the Bannerghatta National Park (BNP). Currently, diesel vehicles are used for wildlife safaris. In order to reduce carbon emissions from diesel vehicles, an electric vehicle is being introduced for the first time. 18th June, 2025 GS IV From Gauribidanur to IIT-Kharagpur: A Journey Powered by Will, Dedication, and Self-Belief "The difference between a successful person and others is not a lack of strength, not a lack of knowledge, but rather a lack in will." - Vince Lombardi In a quiet corner of Chikkaballapur district, a remarkable story is unfolding - one that proves that dreams don't need a fancy postcode to take flight. Sanketh Raj , a humble student from Government PU College, Gauribidanur , has done what many consider a distant dream - he has secured a coveted seat at IITKharagpur , one of the most prestigious engineering institutes in India. What makes Sanketh's journey extraordinary is not just the destination, but the road he walked. Born to government school teachers , he completed his entire education - from childhood to pre-university - in government schools . His achievement silences the notion that excellence is exclusive to elite institutions . "It does not matter how slowly you go as long as you do not stop." - Confucius Fuelled by self-belief , family support , and the guidance of dedicated teachers , Sanketh took advantage of the government's online coaching programmes for JEE and NEET , available before and after college hours. With laser-sharp focus and resilience, he transformed what many might see as limitations into stepping stones. "Believe you can, and you're halfway there." - Theodore Roosevelt His success is more than personal - it's a symbol of hope for thousands studying in government institutions across Karnataka . Inspired by stories like Sanketh's, the government is now working towards expanding these coaching initiatives to reach one lakh students, lighting a spark of ambition across the state. "Where there is a will, there is a way." - English Proverb Sanketh's journey reminds us that opportunity belongs to those who refuse to give up, who trust the process, and who dream beyond their circumstances. His life now stands as a beacon of possibility - not just for students of Karnataka, but for every child who dares to dream with discipline. GS - I and GS - III Single Window System is being developed by Karnataka to approve new business projects in just 100 days! At present, industrial projects in the state require approvals from 33 departments, covering 177 types of services. The project developers currently require to register and seek approvals from various departments individually. This makes the system very tedious, cumbersome, time-consuming and inefficient. The average approval time in Karnataka is 300 days to a year compared with 60-70 days in neighbouring states. Also, investors had to share project information with multiple departments or agencies, leading to "information redundancy". The new system will be ready in 6 months. It will integrate all the departments in one system. Even the land allotment process will be under the single-window system. It will increase the Ease of Doing Business. Previous Attempts - Affidavit-Based Clearance (ABC) system In 2020-21, the government launched the affidavit-based clearance (ABC) system under which industries can start operations while getting a three-year window to obtain various permits. This failed to take off as banks are unwilling to provide loans based on ABC. GS - II VJNL (Visvesvaraya Jala Nigam Limited) bags award for Yettinahole aqueduct It has won the ISDA Infracon National Award (IINA) for using "cutting-edge technology" in the Yettinahole project. Awarded for innovative tech in the Yettinahole aqueduct The award is presented by the Infrastructure Skill Development Academy (ISDA). Infrastructure Skill Development Academy (ISDA) It is a private Section 8 not-for-profit company established in 2013 under the Companies Act, headquartered in New Delhi. Specializes in skill development, vocational education, CSR implementation, and training programs in the infrastructure and construction sectors Visvesvaraya Jala Nigam Limited VJNL is a special-purpose vehicle established by the Government of Karnataka to execute major water management and irrigation projects Established in 2016. Projects - Upper Bhadra Project, Yettinahole Comprehensive Drinking Water Project, etc. Beyond these core projects, VJNL also undertakes other irrigation projects entrusted to it by the Government of Karnataka. The company is also involved in the rehabilitation and resettlement of people affected by these projects. Funding: VJNL is authorized to borrow or raise resources through bonds, term loans, and other securities to fund its projects. Revenue Generation: VJNL is empowered to levy and collect water charges from various entities including individual farmers, farmer groups, Water Users Co-op. Societies (WUCS), Town Panchayats, City Municipalities, and industries. For more Notes on Daily Karnataka Current Affairs, Click Here

ಜೂನ್ 17, 2025 GS - II ಮತ್ತು GS - III ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು 1961 ರ ಕರ್ನಾಟಕ ಅಂಗಡಿಗಳು ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ಸ್ಥಾಪನೆ ಕಾಯ್ದೆಗೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ತರಲು ಮತ್ತು ದೈನಂದಿನ ಕೆಲಸದ ಸಮಯವನ್ನು 10 ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಯೋಜಿಸಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಬದಲಾವಣೆಗಳು: ದೈನಂದಿನ ಕೆಲಸದ ಸಮಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು: ದಿನಕ್ಕೆ 9 ಗಂಟೆಗಳಿಂದ 10 ಗಂಟೆಗಳವರೆಗೆ. ವಾರಕ್ಕೆ ಒಟ್ಟು: 48 ಗಂಟೆಗಳು. ಓವರ್‌ಟೈಮ್ ಮಿತಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳು: ದಿನಕ್ಕೆ ಗರಿಷ್ಠ ಒಟ್ಟು ಕೆಲಸ (ಓವರ್‌ಟೈಮ್ ಸೇರಿದಂತೆ): ದಿನಕ್ಕೆ 10 ಗಂಟೆಗಳಿಂದ 12 ಗಂಟೆಗಳವರೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಳ. ಪ್ರತಿ ಉದ್ಯೋಗಿಗೆ ಒಟ್ಟು ಓವರ್‌ಟೈಮ್ ಸಮಯ (ಸತತ 3 ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ): 50 ಗಂಟೆಗಳಿಂದ 144 ಗಂಟೆಗಳವರೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಳ. ಬಾಧಿತ ವಲಯಗಳು: ಕಾಯ್ದೆಯು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ: ಅಂಗಡಿಗಳು ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಹೋಟೆಲ್‌ಗಳು, ಪಬ್‌ಗಳು, ಬಾರ್‌ಗಳು, ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್‌ಗಳು ಕಚೇರಿಗಳು IT ಮತ್ತು ITES ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿತ ವಿನಾಯಿತಿಗಳು: 10 ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅಂಗಡಿಗಳು/ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು: ಕಾಯ್ದೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಿಂದ ಹೊರಗಿಡಲು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕ ಅಂಗಡಿಗಳು ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ಸ್ಥಾಪನೆ ಕಾಯ್ದೆ, 1961 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸದ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಸ್ತುತ ನಿಬಂಧನೆಗಳು: ದೈನಂದಿನ ಮಿತಿ: 9 ಗಂಟೆಗಳು. 5 ಗಂಟೆಗಳ ನಿರಂತರ ಕೆಲಸದ ನಂತರ ಕನಿಷ್ಠ 30 ನಿಮಿಷಗಳ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಮಧ್ಯಂತರ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ವಿಸ್ತರಣೆ: ಉದ್ಯೋಗಿ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿರುವ ಒಟ್ಟು ಅವಧಿ (ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಮಧ್ಯಂತರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ) ದಿನಕ್ಕೆ 12 ಗಂಟೆಗಳನ್ನು ಮೀರಬಾರದು. ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ಮಿತಿ: 48 ಗಂಟೆಗಳು. 9 ಗಂಟೆಗಳು/ದಿನ ಅಥವಾ 48 ಗಂಟೆಗಳು/ವಾರವನ್ನು ಮೀರಿದ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ವೇತನ ದರಕ್ಕಿಂತ ಎರಡು ಪಟ್ಟು ಅಧಿಕಾವಧಿ ವೇತನದ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ತಿರುಗುವಿಕೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕನಿಷ್ಠ ಒಂದು ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ರಜೆ (ಪೂರ್ಣ ದಿನ) (ಅಂದರೆ - ಒಂದೇ ದಿನದಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ) ಪಡೆಯಲು ಅರ್ಹತೆ ಇದೆ. 10 ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಉದ್ಯೋಗಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮೂರು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ 24x7 ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು (ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 27, 2024 ರ ಅಧಿಸೂಚನೆಯ ಪ್ರಕಾರ). ಕಾಯ್ದೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ IV ರ ಪ್ರಕಾರ ನೌಕರರು ವೇತನ, ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ರಜೆ ಮತ್ತು ಅನಾರೋಗ್ಯ ರಜೆಯೊಂದಿಗೆ ವಾರ್ಷಿಕ ರಜೆಗೆ ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಹೆರಿಗೆ ಭತ್ಯೆ ಕಾಯ್ದೆ, 1961ಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಹೆರಿಗೆ ಭತ್ಯೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಅರ್ಹ ಮಹಿಳಾ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ 84 ದಿನಗಳ ವೇತನ ಸಹಿತ ರಜೆಯೂ ಸೇರಿದೆ. ಈ ಕ್ರಮದ ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: ದೈನಂದಿನ ಕೆಲಸದ ಸಮಯವನ್ನು 10 ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಸಾಧಕ ಉತ್ಪಾದಕತೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಲಾಭಗಳು: ಹೆಚ್ಚು ಉತ್ಪಾದನೆ: ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಸಮಯವು ಕಾರ್ಯ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಐಟಿ/ಐಟಿಇಎಸ್‌ನಂತಹ ವೇಗದ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ. ಜಾಗತಿಕ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕತೆ: ಜಪಾನ್ ಮತ್ತು ಚೀನಾದಂತಹ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಕೆಲಸದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ; ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೂಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಬಹುದು. ಹಣಕಾಸು ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು: ಅಧಿಕಾವಧಿ ವೇತನ: ನಿಯಮಿತ ಸಮಯವನ್ನು ಮೀರಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವವರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಆದಾಯ. ವೃತ್ತಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ: ಕೌಶಲ್ಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ಯೋಜನಾ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯ. ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ನಮ್ಯತೆ: ಜಾಗತಿಕ ಸಮನ್ವಯ: ಸಮಯ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ವೆಚ್ಚ ದಕ್ಷತೆ: ವಿಸ್ತೃತ ಸಮಯಗಳು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ನೇಮಕಾತಿಗಳ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು. ದೈನಂದಿನ ಕೆಲಸದ ಸಮಯವನ್ನು 10 ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಅನಾನುಕೂಲಗಳು ಉತ್ಪಾದಕತೆಯ ಮೇಲಿನ ಆದಾಯ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದು: ಆಯಾಸ ಮತ್ತು ಭಸ್ಮವಾಗಿಸು: ಉತ್ಪಾದಕತೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಾರಕ್ಕೆ 50–55 ಗಂಟೆಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಇಳಿಯುತ್ತದೆ. ಗುಣಮಟ್ಟದ ವಿಷಯಗಳು: ದಕ್ಷತೆಯು ಖರ್ಚು ಮಾಡಿದ ಸಮಯಕ್ಕಿಂತ ಕೌಶಲ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರೇರಣೆಯ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ತಜ್ಞರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆರೋಗ್ಯ ಅಪಾಯಗಳು: ದೈಹಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಒತ್ತಡ: ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ಹೃದಯ ಸಂಬಂಧಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಕೆಲಸ; ಉದಾ., ಜಪಾನ್‌ನ “ಕರೋಶಿ.” ಗೈರುಹಾಜರಿ: ಆಯಾಸವು ಅನಾರೋಗ್ಯ ರಜೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು, ಒಟ್ಟಾರೆ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಕೆಲಸ-ಜೀವನದ ಅಸಮತೋಲನ: ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಮಯ ನಷ್ಟ: ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಪ್ರಯಾಣದ ಒತ್ತಡ ಕುಟುಂಬ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಶ್ರಾಂತಿ. ಲಿಂಗ ಪರಿಣಾಮ: ಆರೈಕೆ ಮಾಡುವ ಪಾತ್ರಗಳಿಂದಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಣಾಮ: ಸಂಬಂಧಗಳಿಗೆ ಕಡಿಮೆ ಸಮಯ ಒಟ್ಟಾರೆ ಯೋಗಕ್ಷೇಮದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿಭೆ ಮತ್ತು ಧಾರಣ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು: ಕಾರ್ಮಿಕರಿಂದ ಪ್ರತಿರೋಧ: ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಹಕ್ಕುಗಳ ಕಾಳಜಿಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ KITU ನಂತಹ ಒಕ್ಕೂಟಗಳು ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತವೆ. ಮಿದುಳಿನ ಡ್ರೈನ್ ಅಪಾಯ: ಕಾರ್ಮಿಕರು ಉತ್ತಮ ಕೆಲಸ-ಜೀವನ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಳ್ಳಬಹುದು. ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ಕಾಳಜಿಗಳು: ಜಾಗತಿಕ ಮಾನದಂಡಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆ: ILO 40-ಗಂಟೆಗಳ ವಾರವನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡುತ್ತದೆ; 10-ಗಂಟೆಗಳ ದಿನಗಳು ಇದನ್ನು ಮೀರುತ್ತವೆ. ಶೋಷಣೆಯ ಅಪಾಯ: ಜಾರಿಗೊಳಿಸದಿದ್ದರೆ, ಕಾರ್ಮಿಕರ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೊರೆ ಬೀಳಬಹುದು. ಪರಿಣಾಮದ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಉತ್ಪಾದಕತೆ: ಲಾಭಗಳು ಅಲ್ಪಕಾಲಿಕವಾಗಿರಬಹುದು; ಜ್ಞಾನಾಧಾರಿತ ವಲಯಗಳಿಗೆ ಗಮನ ಬೇಕು, ಕೇವಲ ಸಮಯವಲ್ಲ. ಯೋಗಕ್ಷೇಮ: ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಕೆಲಸವು ಸಂತೋಷ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಹಾನಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ; ಕಡಿಮೆ ಕೆಲಸದ ವಾರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಕೆಲಸ-ಜೀವನ ಸಮತೋಲನ: ಕರ್ನಾಟಕದ ಐಟಿ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಈಗಾಗಲೇ ಒತ್ತಡಕ್ಕೊಳಗಾಗಿದ್ದು, ಹದಗೆಡುವ ಅಪಾಯವಿದೆ. ಮುಂದೆ ಏನು ಮಾಡಬೇಕು? ಕೆಲಸದ ಸಮಯದ ಮೇಲೆ ಅಲ್ಲ, ದಕ್ಷತೆಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿ: ಗಂಟೆಗಳ ಮೇಲೆ ಅಲ್ಲ, ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಮಾಡಿ. ಉತ್ಪಾದಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಯಾಂತ್ರೀಕೃತಗೊಂಡ, AI ಮತ್ತು ಹೈಬ್ರಿಡ್ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ. ಉದ್ಯೋಗಿ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿ: ವಿರಾಮ ಮತ್ತು ವಿಶ್ರಾಂತಿ ದಿನಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿ. ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಬೆಂಬಲ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬ ಸ್ನೇಹಿ ನೀತಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಿ. ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ಮಿತಿಯನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿ - ILO ನ 48-ಗಂಟೆಗಳ ಶಿಫಾರಸನ್ನು ಮೀರುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ. ಕಾರ್ಮಿಕ ರಕ್ಷಣೆಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಿ: ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ, ನ್ಯಾಯಯುತವಾಗಿ ಪರಿಹಾರ ಪಡೆದ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಸಮಯವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ಕುಂದುಕೊರತೆ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿ. ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸುವ ಮೊದಲು ಪೈಲಟ್: ಆಯ್ದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ 10-ಗಂಟೆಗಳ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ; ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಹೊಂದಿಸಿ. ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ 35-ಗಂಟೆಗಳ ವಾರದಂತಹ ಜಾಗತಿಕ ಮಾದರಿಗಳಿಂದ ಕಲಿಯಿರಿ. ನಮ್ಯತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಿ: ಟೆಲಿವರ್ಕ್, ನಮ್ಯತೆ-ಸಮಯ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗಿ-ಚಾಲಿತ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿ. ಸ್ಕ್ಯಾಂಡಿನೇವಿಯನ್ ಮಾದರಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವಂತೆ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಸಬಲೀಕರಣಗೊಳಿಸಿ. ಎಲ್ಲಾ ಪಾಲುದಾರರನ್ನು ನೀತಿ ನಿರೂಪಣೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ: ಒಕ್ಕೂಟಗಳು, ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು, ಉದ್ಯಮವನ್ನು ನೀತಿ ನಿರೂಪಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿ. ಸುಗಮ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕಾಗಿ ಭಾರತದ ಹೊಸ ಕಾರ್ಮಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳಿ. ತೀರ್ಮಾನ ಕೆಲಸದ ಸಮಯವನ್ನು 10 ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದರಿಂದ ಅಲ್ಪಾವಧಿಯ ಲಾಭಗಳು ಉಂಟಾಗಬಹುದು, ಆದರೆ ಆರೋಗ್ಯ, ಉತ್ಪಾದಕತೆ ಮತ್ತು ನೈತಿಕತೆಗೆ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಐಟಿ ವಲಯದ ಹೋರಾಟಗಳು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಸಮಯಗಳು ≠ ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ, ಕರ್ನಾಟಕವು ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ಮೇಲೆ ಬೇರೂರಿರುವ ಸಮತೋಲಿತ, ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮಿಕ-ಕೇಂದ್ರಿತ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. GS - III ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನೀರಿನ ಬಾಟಲಿಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಲೇವಾರಿಯನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು ರಚಿಸಲಾದ ಸಮಿತಿಗಳು DC ನೇತೃತ್ವದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಮಿತಿಯು ಜಿಲ್ಲಾ ಪಂಚಾಯತ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಅಧಿಕಾರಿ, ಜಿಲ್ಲಾ ಪೊಲೀಸ್ ವರಿಷ್ಠಾಧಿಕಾರಿ, ಆಹಾರ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಸರಬರಾಜು ಇಲಾಖೆಯ ಉಪ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಮತ್ತು ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಂಡಳಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಸಮಿತಿಯ ಕಾರ್ಯಗಳು ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಿ ನೀರಿನ ಬಾಟಲಿಗಳ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಲೇವಾರಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಗಮನ ನೀಡಿ ಜಿಲ್ಲೆಯೊಳಗೆ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ, ಬಳಸುವ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ PET ಬಾಟಲಿಗಳ ಪ್ರಮಾಣದ ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಖನಿಜ ನೀರು ಉತ್ಪಾದನಾ ಕಂಪನಿಗಳಿಂದ ವಿಸ್ತೃತ ಉತ್ಪಾದಕರ ಜವಾಬ್ದಾರಿ (EPR) ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯದ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯದ ವಿಸ್ತೃತ ಉತ್ಪಾದಕರ ಜವಾಬ್ದಾರಿ (EPR) ಎಂದರೇನು? ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯಕ್ಕಾಗಿ EPR ಅನ್ನು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣಾ ನಿಯಮಗಳು, 2016 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು ಇದು ಉತ್ಪಾದಕರು, ಆಮದುದಾರರು ಮತ್ತು ಬ್ರಾಂಡ್ ಮಾಲೀಕರನ್ನು (PIBO ಗಳು) ಗ್ರಾಹಕರ ನಂತರದ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಸಂಗ್ರಹಣೆ, ಮರುಬಳಕೆ ಮತ್ತು ವಿಲೇವಾರಿ ಸೇರಿದಂತೆ ತಮ್ಮ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಜೀವನಚಕ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಹೊಣೆಗಾರರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಗ್ರಾಹಕ ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕ ನಂತರದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ EPR ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ: ವರ್ಗ I: ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ವರ್ಗ II: ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ (ಏಕ ಅಥವಾ ಬಹುಪದರ, ಉದಾ., ಕ್ಯಾರಿ ಬ್ಯಾಗ್‌ಗಳು, ಪೌಚ್‌ಗಳು) ವರ್ಗ III: ಬಹುಪದರದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ (ಕನಿಷ್ಠ ಒಂದು ಪದರ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ವಸ್ತುವಿನೊಂದಿಗೆ) ವರ್ಗ IV: ಕಾಂಪೋಸ್ಟೇಬಲ್/ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ಗಳಿಂದ 만든 ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಹಾಳೆಗಳು ಅಥವಾ ಕ್ಯಾರಿ ಬ್ಯಾಗ್‌ಗಳು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಮರಗಳ ಸುತ್ತಲೂ ಕಾಂಕ್ರೀಟ್ ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಆದೇಶ ಹೊರಡಿಸಲಾಗಿದೆ: NGT ಆದೇಶದ ಪ್ರಕಾರ, ಮರಗಳ ಸುತ್ತಲೂ ಒಂದು ಮೀಟರ್ ಸುತ್ತಳತೆ ಮಣ್ಣು ಇರಬೇಕು ರಸ್ತೆಬದಿಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ನೆಟ್ಟ ಮರಗಳ ಸುತ್ತಲೂ ಒಂದು ಮೀಟರ್ ತ್ರಿಜ್ಯದೊಳಗೆ ಕಾಂಕ್ರೀಟ್ ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದೆ ದೇಶದ ಮೊದಲ ವಿದ್ಯುತ್ ಸಫಾರಿ ಬಸ್: ಕರ್ನಾಟಕವು ಬನ್ನೇರುಘಟ್ಟ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನದಲ್ಲಿ (BNP) ಭಾರತದ ಮೊದಲ ವಿದ್ಯುತ್ ಸಫಾರಿ ಬಸ್‌ಗೆ ಹಸಿರು ನಿಶಾನೆ ತೋರಿದೆ ಪ್ರಸ್ತುತ, ಡೀಸೆಲ್ ವಾಹನಗಳನ್ನು ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಫಾರಿಗಳಿಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಡೀಸೆಲ್ ವಾಹನಗಳಿಂದ ಇಂಗಾಲದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು, ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ವಿದ್ಯುತ್ ವಾಹನವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಜೂನ್ 18, 2025 GS - IV ಗೌರಿಬಿದನೂರಿನಿಂದ ಐಐಟಿ-ಖರಗ್‌ಪುರಕ್ಕೆ: ಇಚ್ಛಾಶಕ್ತಿ, ಸಮರ್ಪಣೆ ಮತ್ತು ಆತ್ಮ ವಿಶ್ವಾಸದಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಡುವ ಪ್ರಯಾಣ "ಯಶಸ್ವಿ ವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಇತರರ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೆಂದರೆ ಶಕ್ತಿಯ ಕೊರತೆ, ಜ್ಞಾನದ ಕೊರತೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಇಚ್ಛಾಶಕ್ತಿಯ ಕೊರತೆ." — ವಿನ್ಸ್ ಲೊಂಬಾರ್ಡಿ ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಶಾಂತ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ, ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹ ಕಥೆ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ – ಕನಸುಗಳು ಹಾರಲು ಅಲಂಕಾರಿಕ ಪೋಸ್ಟ್‌ಕೋಡ್ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ  ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಗೌರಿಬಿದನೂರಿನ ಸರ್ಕಾರಿ ಪಿಯು ಕಾಲೇಜಿನ ವಿನಮ್ರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಸಂಕೇತ್ ರಾಜ್ , ಅನೇಕರು ದೂರದ ಕನಸು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುವುದನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದ್ದಾರೆ – ಅವರು ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಐಐಟಿ-ಖರಗ್‌ಪುರ ದಲ್ಲಿ ಅಪೇಕ್ಷಿತ ಸೀಟನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಸಂಕೇತ್ ಅವರ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಅಸಾಧಾರಣವಾಗಿಸುವುದು  ಕೇವಲ ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನವಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅವರು ನಡೆದ ಹಾದಿಯೂ ಕೂಡ. ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಕರಿಗೆ ಜನಿಸಿದ ಅವರು , ಬಾಲ್ಯದಿಂದ ಪೂರ್ವ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದವರೆಗೆ ತಮ್ಮ ಸಂಪೂರ್ಣ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ  ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು. ಅವರ ಸಾಧನೆಯು – ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯು ಗಣ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ  ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಮೌನಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. "ನೀವು ನಿಲ್ಲಿಸದ ಹೊರತು ನೀವು ಎಷ್ಟು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಹೋದರೂ ಪರವಾಗಿಲ್ಲ." — ಕನ್ಫ್ಯೂಷಿಯಸ್ ಆತ್ಮ ನಂಬಿಕೆ , ಕುಟುಂಬದ ಬೆಂಬಲ , ಮತ್ತು ಸಮರ್ಪಿತ ಶಿಕ್ಷಕರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಿಂದ  ಪ್ರೇರಿತರಾದ ಸಂಕೇತ್, ಕಾಲೇಜು ಸಮಯದ ಮೊದಲು ಮತ್ತು ನಂತರ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಸರ್ಕಾರದ ಜೆಇಇ ಮತ್ತು ನೀಟ್‌ಗಾಗಿ ಆನ್‌ಲೈನ್ ತರಬೇತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಲಾಭ ವನ್ನು ಪಡೆದರು. ತೀಕ್ಷ್ಣವಾದ ಗಮನ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವದೊಂದಿಗೆ, ಅನೇಕರು ಮಿತಿಗಳೆಂದು ನೋಡಬಹುದಾದದನ್ನು ಅವರು ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿದರು. "ನೀವು ಮಾಡಬಹುದು ಎಂದು ನಂಬಿರಿ, ಮತ್ತು ನೀವು ಅರ್ಧದಾರಿಯಲ್ಲೇ ಇದ್ದೀರಿ." — ಥಿಯೋಡರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಅವರ ಯಶಸ್ಸು ವೈಯಕ್ತಿಕಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದೆ – ಇದು ಕರ್ನಾಟಕದಾದ್ಯಂತ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿರುವ ಸಾವಿರಾರು ಜನರಿಗೆ ಭರವಸೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಸಂಕೇತ್ ಅವರಂತಹ ಕಥೆಗಳಿಂದ ಪ್ರೇರಿತರಾಗಿ , ಸರ್ಕಾರವು ಈಗ ಒಂದು ಲಕ್ಷ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ತಲುಪಲು ಈ ತರಬೇತಿ ಉಪಕ್ರಮಗಳನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವತ್ತ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ , ರಾಜ್ಯಾದ್ಯಂತ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಕಿಡಿಯನ್ನು ಬೆಳಗಿಸುತ್ತಿದೆ. "ಇಚ್ಛೆ ಇರುವಲ್ಲಿ, ಒಂದು ಮಾರ್ಗವಿದೆ." — ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಗಾದೆ ಸಂಕೇತ್ ಅವರ ಪ್ರಯಾಣವು – ಅವಕಾಶವು ಬಿಟ್ಟುಕೊಡಲು ನಿರಾಕರಿಸುವವರಿಗೆ , ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನಂಬುವವರಿಗೆ , ಮತ್ತು ಅವರ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಕನಸು ಕಾಣುವವರಿಗೆ  ಸೇರಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಮಗೆ ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ. ಅವರ ಜೀವನವು ಈಗ ಸಾಧ್ಯತೆಯ ದಾರಿದೀಪವಾಗಿ ನಿಂತಿದೆ  – ಕರ್ನಾಟಕದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಶಿಸ್ತಿನಿಂದ ಕನಸು ಕಾಣುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮಗುವಿಗೂ. ಇಷ್ಟೊಂದು ಶ್ರದ್ಧೆ, ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಮತ್ತು ಸದೃಢ ಸಮಾಜದ ಬೆಂಬಲ ಇದ್ದರೆ, ಕನಸುಗಳು ಖಂಡಿತ ನಿಜವಾಗುತ್ತವೆ. GS - I ಮತ್ತು GS - III ಹೊಸ ವ್ಯವಹಾರ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಕೇವಲ 100 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅನುಮೋದಿಸಲು ಕರ್ನಾಟಕವು ಏಕ ಗವಾಕ್ಷಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ತಿದೆ! ಪ್ರಸ್ತುತ, ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ 33 ಇಲಾಖೆಗಳಿಂದ ಅನುಮೋದನೆಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆ, ಇವು 177 ರೀತಿಯ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ ಯೋಜನೆ ಅಭಿವರ್ಧಕರು ಪ್ರಸ್ತುತ ವಿವಿಧ ಇಲಾಖೆಗಳಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಮತ್ತು ಅನುಮೋದನೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಇದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಹಳ ಬೇಸರದ, ತೊಡಕಿನ, ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ಅಸಮರ್ಥವಾಗಿಸುತ್ತದೆ ನೆರೆಯ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ 60-70 ದಿನಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ ಅನುಮೋದನೆ ಸಮಯ 300 ದಿನಗಳಿಂದ ಒಂದು ವರ್ಷ ಅಲ್ಲದೆ, ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಯೋಜನೆಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಹು ಇಲಾಖೆಗಳು ಅಥವಾ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿತ್ತು, ಇದು "ಮಾಹಿತಿ ಪುನರುಕ್ತಿ"ಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು 6 ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಸಿದ್ಧವಾಗಲಿದೆ ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಇಲಾಖೆಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ ಭೂ ಹಂಚಿಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಸಹ ಏಕ ಗವಾಕ್ಷಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ ಇದು ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು - ಅಫಿಡವಿಟ್ ಆಧಾರಿತ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್ (ABC) ವ್ಯವಸ್ಥೆ 2020-21 ರಲ್ಲಿ, ಸರ್ಕಾರವು ಅಫಿಡವಿಟ್ ಆಧಾರಿತ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್ (ABC) ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಪರವಾನಗಿಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು ABC ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸಾಲಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಸಿದ್ಧರಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಇದು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಲಿಲ್ಲ GS - II VJNL (ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯ ಜಲ ನಿಗಮ ಲಿಮಿಟೆಡ್) ಎತ್ತಿನಹೊಳೆ ಜಲಚರಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ ಇದು ಎತ್ತಿನಹೊಳೆ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ "ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ" ಬಳಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ISDA ಇನ್ಫ್ರಾಕಾನ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (IINA) ಗೆದ್ದಿದೆ ಎತ್ತಿನಹೊಳೆ ಜಲಚರದಲ್ಲಿ ನವೀನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಕೌಶಲ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಅಕಾಡೆಮಿ (ISDA) ಪ್ರದಾನ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಕೌಶಲ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಅಕಾಡೆಮಿ (ISDA) ಇದು 2013 ರಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿಗಳ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಖಾಸಗಿ ವಿಭಾಗ 8 ಲಾಭರಹಿತ ಕಂಪನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಕೌಶಲ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಅಕಾಡೆಮಿ (ISDA) ಇದು ಖಾಸಗಿ ವಿಭಾಗ 8 ಲಾಭರಹಿತ ಕಂಪನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು 2013 ರಲ್ಲಿ ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಕೌಶಲ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ವೃತ್ತಿಪರ ಶಿಕ್ಷಣ, ಸಿಎಸ್ಆರ್ ಅನುಷ್ಠಾನ ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ನಿರ್ಮಾಣ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಣತಿ ಹೊಂದಿದೆ ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯ ಜಲ ನಿಗಮ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ವಿಜೆಎನ್‌ಎಲ್ ಪ್ರಮುಖ ನೀರು ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ನೀರಾವರಿ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಲು ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ವಿಶೇಷ ಉದ್ದೇಶದ ವಾಹನವಾಗಿದೆ 2016 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಯಿತು ಯೋಜನೆಗಳು: ಮೇಲಿನ ಭದ್ರಾ ಯೋಜನೆ ಎತ್ತಿನಹೊಳೆ ಸಮಗ್ರ ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ಯೋಜನೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಈ ಪ್ರಮುಖ ಯೋಜನೆಗಳ ಹೊರತಾಗಿ, ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ವಹಿಸಿಕೊಟ್ಟಿರುವ ಇತರ ನೀರಾವರಿ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ವಿಜೆಎನ್‌ಎಲ್ ಸಹ ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಈ ಯೋಜನೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾದ ಜನರ ಪುನರ್ವಸತಿ ಮತ್ತು ಪುನರ್ವಸತಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿಯು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ ನಿಧಿ: ವಿಜೆಎನ್‌ಎಲ್ ತನ್ನ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಹಣಕಾಸು ಒದಗಿಸಲು ಬಾಂಡ್‌ಗಳು, ಅವಧಿ ಸಾಲಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಭದ್ರತೆಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಲ ಪಡೆಯಲು ಅಥವಾ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಅಧಿಕಾರ ಹೊಂದಿದೆ ಆದಾಯ ಉತ್ಪಾದನೆ: ವೈಯಕ್ತಿಕ ರೈತರು, ರೈತ ಗುಂಪುಗಳು, ನೀರಿನ ಬಳಕೆದಾರರ ಸಹಕಾರ ಸಂಘಗಳು (ಡಬ್ಲ್ಯುಯುಸಿಎಸ್), ಪಟ್ಟಣ ಪಂಚಾಯತ್‌ಗಳು, ನಗರ ಪುರಸಭೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಘಟಕಗಳಿಂದ ನೀರಿನ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ವಿಧಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ವಿಜೆಎನ್‌ಎಲ್‌ಗೆ ಅಧಿಕಾರವಿದೆ ಕರ್ನಾಟಕ ದೈನಂದಿನ ಪ್ರಚಲಿತ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಕುರಿತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳನ್ನು ಓದಲು, ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ

15th June, 2025: GS - II 70% of elder abuse complaints were against the relatives in Bengaluru: 70% of elder abuse cases were by family members: Sons  – most frequent abusers. Followed by daughters-in-law  and other close relatives . Main Reasons for Abuse: Property and financial disputes . Caregiver stress . Conflicts in joint families . Growing intergenerational tensions . Hidden Nature of the Problem: Since abusers are often family , many cases go unreported . Cultural values and emotional bonds often prevent elders from speaking up. What is Elector/Population (E/P) ratio of Election Commission of India and How it shows that the population of many districts in Karnataka is falling rapidly? The Elector/Population (E/P) ratio is a measure used to assess the proportion of registered voters (electors) relative to the total projected population in a given region. Significance: A high E/P ratio  means a larger proportion of the population is of voting age , suggesting either: Fewer children and youth  (i.e., declining fertility and population ageing), or Improved registration among adults . A low E/P ratio  may reflect: Higher proportion of younger population , Under-registration of eligible voters , or Data mismatches or migration . Current Trends in India and Karnataka: India: According to Election Commission data and population estimates: E/P ratio for India  has increased  over the past decade. For example, in 2023–24, it has been reported around 66–68% , whereas it was around 62%  in 2011. This rising trend  shows a decline in population growth  and decline in fertility rates  (TFR has dropped to ~2.0 nationally). Karnataka: Karnataka's E/P ratio  is even higher than the national average . In 2024, it was reported at around 70–72% . This reflects Karnataka’s below-replacement fertility rate  (TFR ~1.7), especially in urban areas like Bengaluru. Chamundeshwari constituency  in Mysuru district has the highest elector-population (EP) ratio among the Assembly constituencies in the State. The ratio in Chamundeshwari has been pegged at 97.94%  followed by the neighbouring Narasimharaja constituency at 88.06 . Across Karnataka, 15 constituencies  have a EP ratio higher than 85 , while 24 constituencies  have a EP ratio between 80 and 85 . Gender divide reflected in ECI’s Electoral roll of Karnataka in 2025: Overall gender ratio for Karnataka voters was 1,003 [more female voters], the gender ratio among the young electors [18-19 years] was 892. However, the gender ratio that was 819 in the 2024 draft roll has increased to 892 in the 2025 final roll. GS III and GS IV Case Study: The People’s Lake – Revival of B. Channasandra Lake, Bengaluru Background B. Channasandra Lake in Kasturinagar, East Bengaluru , once extended across 19 acres  but shrank to just 6.3 acres  over the years due to neglect, garbage dumping, construction debris, and untreated sewage inflow . As Bengaluru faced one of its worst droughts in 2023 , this shrinking lake became a symbol of ecological crisis—and an opportunity for revival through citizen action. The Trigger: A Drought and a Determined Community In response to the drought, the Kasturinagar Welfare Association (KWA)  and local residents united to bring the lake back to life. On June 14, 2025 , the rejuvenated B. Channasandra Lake was officially inaugurated. "When people come together, nature finds its way back." Steps Taken in the Revival The movement began modestly. A group of 100 volunteers each pledged ₹1,000 per month  to support the revival effort. The first steps involved desilting the lake , removing garbage , and levelling the surrounding land  with tractors and heavy equipment. A compound wall  was constructed around the lake to prevent future encroachments. As the scope of the project expanded, the KWA formed key partnerships: Hands on CSR , an NGO, helped mobilize additional funding. CGI , a software company, contributed crucial Corporate Social Responsibility (CSR) funds. The total project cost  was estimated at ₹1.15 crore , raised in three phases through community contributions and corporate collaboration. Challenges Faced Despite strong public support, the revival was not without hurdles. Residents reported threats from real estate agents  who had vested interests in the lake land. However, the backing of the Forest Department  proved crucial in protecting the project. Impact and Outcome The rejuvenated lake is now envisioned as a "forest lake" , preserving local biodiversity while acting as an urban green buffer. It serves as a symbol of what citizen activism, institutional support, and collaborative funding can achieve , even in densely populated cities. Key Lessons Community-led conservation is powerful  when backed by consistent contributions and shared ownership. Strategic partnerships with NGOs and corporates  can unlock funding and resources otherwise unavailable to local groups. Government approvals and legal protection  are critical to withstand external pressures, especially in ecologically sensitive urban spaces. Conclusion The revival of B. Channasandra Lake stands as a model for urban ecological restoration —where people didn’t wait for the government, but took initiative, formed alliances, and brought a dying lake back to life. It is a hopeful reminder that when citizens act, ecosystems can recover . MMR Declines in Karnataka to 58 in 2020-22 According to latest Sample Registration System 2020–22 , Karnataka’s Maternal Mortality Ratio (MMR) has further declined by five points from 63 per lakh live births in 2019-21  to 58 in 2020-22 . Karnataka (58)  has the highest MMR  among the five southern States. Others: Kerala:  18 (Lowest in India) Tamil Nadu:  38 Andhra Pradesh:  47 Telangana:  50 Karnataka ranks 8th lowest in India . Madhya Pradesh  has the highest  MMR at 159  per lakh live births Overall, six States have shown an increase in the MMR , with the highest increase of five points in Telangana SDG Target Achieved Early: UN SDG Goal 3.1:  MMR of ≤70 per 1 lakh live births by 2030 . Karnataka is one among 8 Indian states to achieved this before 2030. Bellary Maternal Deaths Incident: In November 2024 , Ballari district hospital reported a series of maternal deaths linked to the use of Intravenous Ringer Lactate   This IV medicine was procured Paschim Banga Pharmaceuticals An expert panel was formed and it gave the following recommendations to reduce MMR Suggestions: Improved Antenatal Care (ANC):  Enhance the quality of ANC with early screening for high-risk pregnancies. Counselling and Tracking:  Mandate at least one ANC visit between the 2nd and 7th months, two visits in the 8th month, and weekly visits in the 9th month. High-risk mothers should receive telephonic follow-ups during the 8th and 9th months. Birth Planning:  Primary healthcare teams, led by medical officers, should create birth plans with pregnant women in consultation with obstetricians at Community Health Centres. Post-Delivery Hospital Stay:  Require a mandatory three-day hospital stay post-natural delivery and five to seven days post-C-section to monitor recovery. Foodgrain production in Karnataka: The State had achieved foodgrain production of 153.12 lakh tonnes  during 2024-25. Karnataka’s highest food production so far has been at 1 60.27 lakh tonnes  during the COVID-19 pandemic period. 16th June, 2025 GS - III Karnataka: National Leader in Wind Energy (2024–25) Key Achievement Karnataka added 1,331.48 MW  of wind power capacity in FY 2024–25 — highest among all Indian states . Total Installed Wind Capacity in Karnataka:  7,351 MW Now comparable to countries  like Sweden and Australia . Karnataka has also pledged support for India’s national goal of achieving 500 GW  of renewable energy capacity by 2030, of which 100 GW  is targeted from wind. India is world’s fourth-largest wind power generator. Karnataka is India’s 3rd largest wind power generator. Karnataka Renewable Energy Policy 2022–27 Ambitious Capacity Addition : Targets 10 GW  of additional renewable energy capacity by 2027, including 1 GW  from grid-connected rooftop solar projects. Builds on Karnataka’s existing renewable energy capacity of approximately 15.9 GW  (as of March 2022), with a goal to reach around 26 GW  by 2027. Diverse Renewable Energy Sources : Promotes a wide range of renewable energy technologies, including rooftop solar , floating solar farms  on dams and reservoirs, wind-solar hybrid systems , biomass , co-generation , waste-to-energy , and small hydropower projects . Encourages hybrid renewable energy parks  and green power corridors  for efficient power evacuation. Economic and Investment Focus : Aims to attract significant investments in renewable energy to boost Karnataka’s economy and create jobs. Offers incentives such as: Investment promotion subsidies  (up to 2.25% of turnover for 6–10 years for large enterprises). 100% exemption  on stamp duty and electricity duty for 8 years. 100% reimbursement  on land conversion fees for clean energy projects. Promotes public-private partnerships  to leverage expertise and resources for infrastructure development. Promotion of Rooftop Solar : Targets 1 GW  of rooftop solar installations over public and private buildings by 2027. Encourages net metering  and gross metering  to promote rooftop solar in residential, commercial, and industrial sectors. Introduces Peer-to-Peer (P2P) energy trading  using blockchain technology to enable trading of excess solar energy among consumers. Support for Energy Storage and Innovation : Encourages development of energy storage systems  to ensure round-the-clock renewable energy availability, leveraging cost reductions in storage technologies. Promotes research and development (R&D)  in renewable energy technologies, with funding support for startups and small businesses working on innovative solutions. Green Energy Corridors and Infrastructure : Focuses on developing exclusive green power corridors  with private participation to improve power evacuation from renewable energy sites to the grid. Prioritizes upgrading power transmission and distribution infrastructure  to handle increased renewable energy output and address power evacuation bottlenecks. Open Access and Interstate Energy Sales : Allows renewable energy developers to sell power within and outside Karnataka through open access  routes, adhering to Karnataka Electricity Regulatory Commission (KERC) guidelines. Supports Inter-State Transmission System (ISTS)  projects for exporting renewable energy to other states, with competitive bidding through intermediaries like SECI and NTPC. Promotion of Electric Vehicles (EVs) : Aims to decarbonize transportation by promoting EV charging infrastructure  powered by ground-mounted and rooftop solar PV plants. Supports solarization of agricultural pumps and feeders  to integrate renewable energy into rural energy systems. Renewable Energy Parks : Encourages the establishment of renewable energy parks , including hybrid parks combining solar, wind, and other sources, to maximize resource utilization. Regulatory and Implementation Support : Simplifies the process of land procurement  for renewable energy projects to encourage faster development. Ensures compliance with Renewable Purchase Obligation (RPO)  targets set by KERC. Addresses regulatory hurdles through streamlined processes and consistent policy implementation across government levels. Sustainability and Environmental Goals : Emphasizes reducing carbon emissions and supporting sustainable development, aligning with Karnataka’s commitment to environmental stewardship. Promotes floating solar projects  on hydel stations and reservoirs to optimize land use. Dam Rehabilitation and Improvement Project (DRIP) World Bank-assisted  initiative led by the Central Water Commission (CWC)  in India to enhance the safety and performance of aging dams April 2012 Aims to rehabilitate selected dams, strengthen institutional frameworks for dam safety, and improve project management. Many important projects are undertaken in Karnataka - like repair and maintenance of Almatti dam  is currently undergoing under DRIP - 2 scheme. For more Notes on Daily Karnataka Current Affairs, Click Here

ಸೂಚನೆ: ಇದು ಮೂಲ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪೋಸ್ಟ್‌ನ ಅನುವಾದಿತ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಯಾವುದೇ ದೋಷಗಳು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅಂತಹ ದೋಷಗಳಿಗೆ ನಾವು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ವಿಷಾದಿಸುತ್ತೇವೆ. ಅಂತಹ ಯಾವುದೇ ದೋಷಗಳಿದ್ದರೆ, ದಯವಿಟ್ಟು ನಮ್ಮ ಗಮನಕ್ಕೆ ತರುವಂತೆ ಕೋರುತ್ತೇವೆ. ಧನ್ಯವಾದಗಳು! GS - II ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರದಲ್ಲಿ 70% ಹಿರಿಯರ ದುರ್ವಿಹಾರದ ದೂರುಗಳು ಸಂಬಂಧಿಕರ ವಿರುದ್ಧ: 70% ದುರ್ವಿಹಾರ ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರಿಂದ: ಮಗರು – ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯ ದುರ್ವಿಹಾರಕಾರರು. ನಂತರ ಸೊಸೆಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧಿಕರು. ದುರ್ವಿಹಾರದ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣಗಳು: ಆಸ್ತಿ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸಿನ ತಕರಾರುಗಳು. ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವವರ ಮಾನಸಿಕ ಒತ್ತಡ. ಸಂಯುಕ್ತ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿನ ಸಂಘರ್ಷಗಳು. ಪೀಳಿಗಾಂತರ ವ್ಯತ್ಯಾಸದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಗೊಂದಲಗಳು. ಸಮಸ್ಯೆಯ ಗೂಢ ಸ್ವರೂಪ: ದುರ್ವಿಹಾರ ಮಾಡುವವರು ತಮ್ಮದೇ ಕುಟುಂಬದವರು ಇದ್ದರಿಂದ ಅನೇಕ ಪ್ರಕರಣಗಳು ವರದಿ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಂಬಂಧಗಳು ಹಿರಿಯರನ್ನು ಮಾತನಾಡಲು ನಿರ್ಬಂಧಿಸುತ್ತವೆ. ಭಾರತ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಮತದಾರರು/ಜನಸಂಖ್ಯೆ (E/P) ಪ್ರಮಾಣ ಏನು ಮತ್ತು ಅದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಲವಾರು ಜಿಲ್ಲೆಗಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಇಳಿಯುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಹೇಗೆ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ? ಮತದಾರರು/ಜನಸಂಖ್ಯೆ (Elector/Population - E/P) ಪ್ರಮಾಣ ಎಂದರೆ, ಒಟ್ಟಾರೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಎದುರು ನೊಂದಾಯಿತ ಮತದಾರರ (ಮತದಾರರು) ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಆಯೋಗದ ಮಾಪಕ. ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ: ಅಧಿಕ E/P ಪ್ರಮಾಣ  ಎಂದರೆ, ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಮತದಾನಯೋಗ್ಯ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಇದ್ದಾರೆ: ಇದು ಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿರುವುದನ್ನೋ ಅಥವಾ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಸ್ತಬ್ಧತೆಯನ್ನೋ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ (ಜನನ ಪ್ರಮಾಣ ಇಳಿಮುಖ). ಅಥವಾ, ವಯಸ್ಕರ ನೋಂದಣಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿರಬಹುದು. ಕಡಿಮೆ E/P ಪ್ರಮಾಣ : ಹೆಚ್ಚು ಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆ, ಮತದಾನಯೋಗ್ಯರಾದವರ ನೋಂದಣಿ ಕೊರತೆ, ಅಥವಾ ಮಾಹಿತಿ ಅಸಮಂಜಸತೆ / ವಲಸೆ. ಭಾರತ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಸ್ತುತ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು: ಭಾರತ: ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಅಂದಾಜುಗಳ ಪ್ರಕಾರ: ಇತ್ತೀಚಿನ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ E/P ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, 2023–24ರಲ್ಲಿ ಇದು ಸುಮಾರು 66–68% , ಆದರೆ 2011ರಲ್ಲಿ ಇದು ಸುಮಾರು 62%  ಆಗಿತ್ತು. ಇದು ಜನನ ಪ್ರಮಾಣ ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಇಳಿಜಾರನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ( TFR: ~2.0 ). ಕರ್ನಾಟಕ: ಕರ್ನಾಟಕದ E/P ಪ್ರಮಾಣ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸರಾಸರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು: 2024ರಲ್ಲಿ ಇದು 70–72% . ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬೆಂಗಳೂರು ಮೊದಲಾದ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ Karnataka-ಯ TFR ~1.7  ಆಗಿದೆ (ಪುನಃ ಜನನ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ). ಮೈಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರ ದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದೊಳಗಿನ ಇತರ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು E/P ಪ್ರಮಾಣ ( 97.94% ). ಮುಂದಿನ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವ ನರಸಿಂಹರಾಜ ಕ್ಷೇತ್ರ ದಲ್ಲಿ ಇದು 88.06% . 15 ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು  >85%, 24 ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು  80–85% E/P ಪ್ರಮಾಣ ಹೊಂದಿವೆ. 2025ರಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಚುನಾವಣಾ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಲಿಂಗ ಅಂತರ: ಒಟ್ಟು ಮತದಾರರ ಲಿಂಗ ಅನುಪಾತ: 1003 (ಹೆಣ್ಣುಗಳ ಅಧಿಕ್ಯ) ಆದರೆ, 18–19 ವರ್ಷ  ವಯಸ್ಸಿನ ಯುವ ಮತದಾರರಲ್ಲಿ ಲಿಂಗ ಅನುಪಾತ: 892 ಇದು 2024ರ ಕರಡು ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ 819  ಇತ್ತು, ಆದರೆ 2025ರ ಅಂತಿಮ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ 892  ಆಗಿದೆ. GS III ಮತ್ತು GS IV ಕೇಸ್ ಸ್ಟಡಿ: ಜನರ ಸರೋವರ – ಬೆಂಗಳೂರು ಬಿ. ಚನ್ನಸಂದ್ರ ಕೆರೆಯ ಪುನಶ್ಚೇತನ ಹಿನ್ನಲೆ: ಬಿ. ಚನ್ನಸಂದ್ರ ಕೆರೆ, ಕಸ್ತೂರಿನಗರದಲ್ಲಿ 19 ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶವಿತ್ತು. ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ಇದು 6.3 ಎಕರೆ ಗೆ ಇಳಿಯಿತು – ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ, ಕಸದ ಎಸೆಯುವುದು, ಮಳಿಗೆ ಅವಶೇಷಗಳು ಮತ್ತು ನೀರು ಶುದ್ಧೀಕರಣವಿಲ್ಲದ ಮಾಡು ಚರಂಡಿಯಿಂದಾಗಿ. 2023ರ ಭಾರೀ ಬರ  ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಇದು ಪರಿಸರ ಸಂಕಟದ ಸಂಕೇತವಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತೆ ಮೂಲಕ ಪುನಶ್ಚೇತನದ ಅವಕಾಶವಾಯಿತು. ಮೂಲ ಚಾಲನೆ: ಬರ ಮತ್ತು ಬದ್ಧ ಸಮುದಾಯ: ಕಸ್ತೂರಿನಗರ ವೆಲ್ಫೇರ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ (KWA) ಮತ್ತು ನಿವಾಸಿಗಳು ಕೆರೆಯನ್ನು ಪುನಶ್ಚೇತನಗೊಳಿಸಲು ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. 2025 ಜೂನ್ 14ರಂದು  ಪುನಶ್ಚೇತನಗೊಂಡ ಬಿ. ಚನ್ನಸಂದ್ರ ಕೆರೆ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಾಯಿತು. “ಜನರು ಸೇರಿದಾಗ ಪ್ರಕೃತಿ ಮತ್ತೆ ಬದುಕುಳಿಯುತ್ತದೆ.” ಪುನಶ್ಚೇತನದ ಕ್ರಮಗಳು: ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ 100 ಸನ್ನಿಹಿತರು ಪ್ರತಿದಿನ ₹1,000  ದೇಣಿಗೆ ನೀಡಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. ಮಡಿಕೆ ತೆಗೆದು ಹಾಕುವುದು, ಕಸದ ನಿವಾರಣೆ, ನೆಲ ಸಮತಟ್ಟು ಮಾಡುವುದು ಮೊದಲಾದವುಗಳು ಆರಂಭದ ಹಂತ. ಮುಂದಾಗಿ ಕಂಪ್ರೌಂಡ್ ಗೋಡೆ  ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಹ್ಯಾಂಡ್ಸ್ ಆನ್ CSR  ಎಂಬ ಎನ್‌ಜಿಓ, ಮತ್ತು CGI  ಎಂಬ ಕಂಪನಿಯಿಂದ ಸಹಾಯ. ಒಟ್ಟು ವೆಚ್ಚ: ₹1.15 ಕೋಟಿ , ಮೂರು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಹಣ ಸಂಗ್ರಹ. ಸವಾಲುಗಳು: ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ಲಾಬಿಗಳಿಂದ ಬೆದರಿಕೆಗಳು ಬಂದವು. ಆದರೆ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಬೆಂಬಲದಿಂದ ಯೋಜನೆ ಮುಂದುವರೆಯಿತು. ಪರಿಣಾಮ: ಈ ಕೆರೆ ಈಗ "ಫಾರೆಸ್ಟ್ ಲೇಕ್" ಆಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ – ಪರಿಸರ ಹಾಗೂ ನಗರ ಹಸಿರಿನ ನಡುವಣಿಕೆ. ಇದು ನೈಜವಾಗಿ ನಾಗರಿಕ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತೆ, ಸರ್ಕಾರಿ ಬೆಂಬಲ ಮತ್ತು ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯ ಯಶಸ್ಸಿನ ಸಂಕೇತ. ಪಾಠಗಳು: ಸಮುದಾಯ ನೇತೃತ್ವದ ರಕ್ಷಣೆಯ ಶಕ್ತಿ, ಎನ್‌ಜಿಓ ಮತ್ತು ಕಂಪನಿಗಳ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ, ಸರ್ಕಾರಿ ಅನುಮತಿ ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ರಕ್ಷಣೆ ಅಗತ್ಯ. ತೀರ್ಮಾನ: ಈ ಪುನಶ್ಚೇತನ ಯೋಜನೆ ಒಂದು ಮಾದರಿ – ಸರ್ಕಾರ ಕಾಯದೆ ಜನರು ಮುಂದೆ ಬಂದು ಕೆರೆಯನ್ನು ಬದುಕಿಸಿದರು. ಮಾತೃಮರಣ ಪ್ರಮಾಣ (MMR) – ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ 58 (2020–22): SRS (2020–22)  ಪ್ರಕಾರ, MMR 63  (2019–21) ಇಂದ 58  ಆಗಿದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯಗಳು: ಕೇರಳ: 18 ( ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ) ತಮಿಳುನಾಡು : 38 ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ : 47 తెలంగాణ : 50 ಕರ್ನಾಟಕ: 58  → ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿಯೇ ಹೆಚ್ಚು ಭಾರತದಲ್ಲಿಯೆ 8ನೇ ಕಡಿಮೆ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ : 159 (ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು) 6 ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ MMR ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ తెలంగాణ ದಲ್ಲಿ 5 ಅಂಕಗಳ ಏರಿಕೆ SDG ಗುರಿ ಮುಂಚಿತ ಪೂರೈಕೆ: SDG ಗುರಿ 3.1: 2030ರೊಳಗೆ MMR ≤70 ಕರ್ನಾಟಕ ಈಗಾಗಲೇ ಈ ಗುರಿ ತಲುಪಿರುವ 8 ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ಬಳ್ಳಾರಿ ಘಟನೆಯ ವರದಿ: ಬಳ್ಳಾರಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತೃ ಮರಣಗಳು 2024 ನವೆಂಬರ್  – ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮೃತ್ಯುಗಳು Ringer Lactate IV  ಔಷಧಿಯಿಂದ ಸಂಪರ್ಕ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಲಯಿಂದ ಖರೀದಿ ತಜ್ಞ ಸಮಿತಿಯ ಶಿಫಾರಸುಗಳು: ಶಿಫಾರಸುಗಳು: ಉತ್ತಮ ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆ ಮೊದಲು ತಪಾಸಣೆ (ANC) ವಾರದ ಕೊನೆಗೆ ಟೆಲಿಫೋನ್ ಫಾಲೋಅಪ್ ಜನನ ಯೋಜನೆ – ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ತಂಡದಿಂದ 3 ದಿನಗಳ ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಉಳಿವು (ನೈಸರ್ಗಿಕ), 5–7 ದಿನ (ಸೀಸೇರಿಯನ್) 2024–25ರಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯ ಉತ್ಪಾದನೆ: ಕರ್ನಾಟಕ: 153.12 ಲಕ್ಷ ಟನ್ COVID ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಗರಿಷ್ಠ: 160.27 ಲಕ್ಷ ಟನ್ 16 ಜೂನ್, 2025: GS - III ಪವನಶಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಯಕ – ಕರ್ನಾಟಕ (2024–25): 1,331.48 ಮೆಗಾವಾಟ್  ಹೊಸ ಪವನ ಶಕ್ತಿ ಸ್ಥಾಪನೆ ಒಟ್ಟು ಪವನ ಶಕ್ತಿ: 7,351 ಮೆಗಾವಾಟ್ ಸ್ವೀಡನ್, ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಮಟ್ಟದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಭಾರತದ ಗುರಿ: 500 GW (2030), ಅದರಲ್ಲಿ 100 GW ಪವನ ಶಕ್ತಿ ಕರ್ನಾಟಕ – ಭಾರತದಲ್ಲಿ 3ನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಪವನ ಶಕ್ತಿ ಉತ್ಪಾದಕ ಕರ್ನಾಟಕ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಶಕ್ತಿ ನೀತಿ 2022–27 2027ರೊಳಗೆ 10 GW ಹೊಸ ಶಕ್ತಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ , ಅದರಲ್ಲಿ 1 GW – ರೂಫ್‌ಟಾಪ್ ಸೋಲಾರ್ 2022ರ ಶಕ್ತಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ: ~15.9 GW , ಗುರಿ: ~26 GW ವಿವಿಧ ಶಕ್ತಿ ಮೂಲಗಳು: ರುಫ್ಟಾಪ್ ಸೋಲಾರ್, ಫ್ಲೋಟಿಂಗ್ ಫಾರ್ಮ್, ಹೈಬ್ರಿಡ್, ಬಯೋಮಾಸ್, ಕೋ-ಜೆನೆರೇಷನ್, ಕಸದ ವಿದ್ಯುತ್, ಸಣ್ಣ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆ ಗುರಿ: ₹ ಹೂಡಿಕೆ ಆಕರ್ಷಣೆಗೆ ಸಹಾಯ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ: 2.25% ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ವೆಚ್ಚದ ಅನುಪಾತದ ಸಬ್ಸಿಡಿ (6–10 ವರ್ಷ) ಸ್ಟ್ಯಾಂಪ್ ಡ್ಯೂಟಿ, ವಿದ್ಯುತ್ ಡ್ಯೂಟಿ ವಿನಾಯ್ತಿ (8 ವರ್ಷ) ಭೂ ಪರಿವರ್ತನೆ ಶುಲ್ಕ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮನ್ನಾ EV ಪ್ರಚಾರ: ಸೌರ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ EV ಚಾರ್ಜಿಂಗ್ ಕೃಷಿ ಪಂಪ್‌ಗಳಿಗೆ ಸೌರೀಕರಣ ಉದ್ದಿಮೆಗಳು: ರೂಫ್‌ಟಾಪ್ ಗುರಿ: 1 GW ಪೀರ್-ಟು-ಪೀರ್ (P2P) ಶಕ್ತಿ ವ್ಯಾಪಾರ – ಬ್ಲಾಕ್‌ಚೈನ್ ಬಳಕೆ ಶೇಖರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, R&D: ಶಕ್ತಿ ಶೇಖರಣೆ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳಿಗೆ ನೆರವು ಗ್ರೀನ್ ಎನರ್ಜಿ ಕಾರಿಡಾರ್: ಖಾಸಗಿ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯಿಂದ ಪವಿತ್ರ ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರಸರಣ ಆಪನ್ ಆಕ್ಸೆಸ್, ಇಂಟರ್‌ಸ್ಟೇಟ್ ಮಾರಾಟ: KERC ಮಾರ್ಗಸೂಚಿ ಅನುಸಾರ SECI, NTPC ಮೂಲಕ ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿರುವ ಕಾರ್ಯರೂಪ ನಿರ್ವಹಣೆ: ಭೂ ಹಂಚಿಕೆ, ಅನುಮತಿ ಸರಳೀಕರಣ RPO ಗುರಿ ಅನುಸರಣೆ ಪರಿಸರ ಗುರಿಗಳು: ಕಾರ್ಬನ್ ಇಳಿಕೆ, ಹಿರಿತನ ಫ್ಲೋಟಿಂಗ್ ಸೋಲಾರ್ – ಜಲಾಶಯದ ಮೇಲೆ DRIP ಯೋಜನೆ (ಡ್ಯಾಂ ಸುಧಾರಣಾ ಯೋಜನೆ): ಜಲಸಂಪತ್ತಿ ಆಯೋಗ (CWC) ಮತ್ತು ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸಹಾಯದಿಂದ 2012ರಿಂದ ಹಳೆಯ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆ, ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಗುರಿ ಅಲಮಟ್ಟಿ ಅಣೆಕಟ್ಟು ದುರಸ್ತಿಗೆ DRIP–2 ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ ಕರ್ನಾಟಕ ದೈನಂದಿನ ಪ್ರಚಲಿತ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಕುರಿತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಓದಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.

13th and 14th June, 2025 - Notes on Daily Karnataka Current Affairs Note:  For Kannada Version - Click Here 13th June, 2024 GS I and GS II Karnataka demands more funds under 16th Finance Commission award: Karnataka Received just 3.64% share in the horizontal devolution under 15th Finance Commission (2020-21 to 2025-26). This was less than what Karnataka received under the 14th FC - 4.71%. Due to this Karnataka state lost ₹62,098 crore in 15th FC. Karnataka gets back only 0.29 paisa for one rupee it contributes to the Central pool of taxes, while Bihar gets back ₹7.06 and Uttar Pradesh gets back ₹2.73. The Centre collects about ₹5 lakh crore annually in the form of taxes from the State, but Karnataka gets about ₹55,000 crore, including grants. Karnataka’s Demands under the 16th FC: Each State should retain ~60% of what it contributes to the Centre. 40% for redistribution to less-developed States (for equity). Reduce the weightage of "income-distance" (which penalizes richer States). Developed states get less as they have less income distance. Note - What is income distance criteria and how it is calculated? - Income distance is defined as the difference between a state’s per capita Gross State Domestic Product (GSDP) and the per capita GSDP of the state with the highest per capita GSDP. Purpose: States with lower per capita income receive a larger share of central taxes to ensure equitable development and to help them meet their fiscal needs for providing public goods and services. The 15th Finance Commission (2021–26) assigned a 45% weight to the income distance criterion in its formula for horizontal devolution, making it the most significant factor. Increase weightage to a State’s GDP share (to reward economic performance). Karnataka asked for States’ share in Union taxes (Vertical Devolution) to be raised to at least 50% from the current 41%. Give at least 5% share to Karnataka (current - 3.64%) in Horizontal devolution in 16th FC (Beginning from April, 1 2026). Karnataka also demands that Centre must bring cess and surcharges from States under the divisible pool. Wants cess and surcharges to be capped at 5%. Karnataka has asked the Commission to abolish “revenue deficit grants” (RDG) by pointing out that several states have done little to earn more than they spend even after getting monetary aid to cover the shortfall. ₹1.15 Lakh Crore for Bengaluru to improve infrastructure Why Karnataka Deserves More: Contributes 8.7% to India’s GDP with only 5% of the population. Ranks 2nd in GST collections. 14th June, 2025 Arogya Avishkara: Healthcare initiative of the Karnataka Govt for Kalyana Karnataka region. In collaboration with Kalyana Karnataka Region Development Board (KKRDB). Kalyana Karnataka region includes Bidar, Ballari, Kalaburagi, Koppal, Raichur, Yadgir, and Vijayanagara The programme was officially launched on June 14, 2025, in Yadgir Cost of the projects - ₹416.68 crore with 208.94 crores contributed by the KKRDB. The programme focuses on enhancing healthcare infrastructure by establishing new Primary Health Centres (PHCs), Community Health Centres (CHCs), and upgrading existing facilities to address the region's healthcare disparities. 12 new PHCs, 6 new CHCs, and 1 Urban PHC (UPHC), Upgradation of 16 CHCs across the Kalyana Karnataka region. It aligns with the vision of the Nanjundappa Committee report, which emphasizes development in health, education, and employment in Kalyana Karnataka. Additional Initiatives: Upgradation of 42 hospitals in the region, including new hospital constructions. Financial support of ₹1 crore each for upgrading 17 CHCs. Establishment of an Arogya Soudha to house the District Health and Family Welfare Office, with ₹18 crore from the Health Department and ₹10 crore from KKRDB. Launch of a ‘Heart Line’ Ambulance service with 48 ambulances (41 Basic Life Support and 7 Advanced Life Support) to address cardiac emergencies in rural areas. A Human Genome Study and Research Centre in Raichur with ₹48 crore to study malnutrition among children and anemia among women. A project to provide menstrual cups to girl students to promote menstrual hygiene and reduce cervical cancer risks. GS - III Joint study by Child Fund India and the Karnataka State Commission for the Protection of the Child Rights (KSCPCR): Name of the study - “Online Risks of Children: Focus on Online Sexual Exploitation and Abuse of Children” The study investigated the prevalence and nature of online sexual exploitation and abuse of children (OSEAC) in Karnataka. The pilot study, conducted from December 2024 to March 2025, covered five districts— Bengaluru Urban, Belagavi, Chikkamagaluru, Raichur, and Chamarajanagar —selected based on crime vulnerability and digital exposure. Involved 900 school-going children aged 8–18 years, 300 parents, 60 teachers, and 24 out-of-school children, with an urban-rural mix Key Findings: Prevalence of Risky Online Behaviors: One in six teenagers (approximately 16%) reported connecting with strangers online in the past year, driven by social validation and digital popularity. One in ten children (10%) who connected with strangers online met them in person, with a higher incidence in rural areas (12%) compared to urban areas (9%). Boys (17%) were more likely than girls (4%) to meet strangers offline. 7% of children shared personal information (e.g., full name, phone number, personal photos, home address, or videos) with strangers online. 1% of children (across genders) admitted to sharing intimate photos or videos with online strangers, indicating a severe risk of exploitation. Platform-Specific Risks: Among children reporting unsafe or embarrassing online experiences, Instagram was the most common platform, linked to 77% of cases. This highlights the platform’s role in facilitating risky interactions. Impact of the COVID-19 Pandemic: The pandemic significantly increased children’s screen time due to school closures and online learning, leading to unsupervised internet use and heightened exposure to online risks. This trend persisted post-pandemic, amplifying vulnerabilities. Specific Harms Reported: Among 44 students affected by OSEAC, 19 reported being bullied, 18 faced sexual coercion, and in 22 cases, parents responded by deleting the child’s social media accounts. However, only 15 reported incidents to law enforcement, indicating underreporting due to stigma or lack of awareness. 15% of children aged 15–18 who befriended strangers online experienced immediate harm, such as coercion or exploitation. Low Digital Safety Awareness: Only 20% of children (including 90% of older teens and younger children using phones/laptops) had attended digital safety sessions. 80% of parents surveyed believed police response to online abuse cases, particularly those involving coercion or exploitation, needed to be more prompt. Most parents, teachers, and government officials were found to be unequipped to prevent or handle online threats, exacerbating risks. Trust and Silence Issues: Many children, like a 14-year-old girl cited in the study, avoided reporting incidents to parents or teachers due to fear of stigma or being blamed. For example, a Class 10 student from Mysuru noted the lack of safe reporting channels, such as school counsellors, to address issues like blackmail with morphed videos. The study emphasized a “trust and silence problem,” where children hesitated to disclose abuse, and systems failed to proactively engage. Recommendations: The study proposed several measures to address OSEAC: Incorporate digital literacy and online safety into the school curriculum from the primary level, using age-appropriate toolkits. Encourage open communication between parents and children about online risks and promote community awareness programs. Use peer-led education and workshops to teach parents, especially in rural areas, about monitoring children’s internet use. Involve children in designing safer online spaces and creating “Digital Safety Champions” for first-response support. Establish a Karnataka OSEAC Task Force to oversee prevention and rehabilitation efforts. Strengthen law enforcement through faster police response, child-friendly police stations, and better implementation of existing mechanisms like the POCSO Act. Bengaluru Ranks #14 in Global Startup Ecosystem – 2025 Report Global Start-up Ecosystem Report (GSER) 2025 is published by published by Startup Genome. It has climbed 7 spots from 21st last year to 14th this year! Among the Indian cities ranked in the report, Bengaluru tops the chart, followed by Delhi in 29th position and Mumbai in 40th. Bengaluru’s Global Ranking Over the Years: #14 in 2025 21st in 2024 22nd in 2022 26th in 2020 Bengaluru was ranked number 5 among the Top 50 AI cities globally. It is ranked in Top 15 in Asia’s Ecosystem in Knowledge. Bengaluru Ecosystem at a Glance 16,000+ Startups driving innovation 1,500 Venture Capital Firms 2,200 Corporate Venture Investors 17,000 Angel Investors 40% of India’s Unicorns are based in Bengaluru 40% of India’s Global Capability Centers are located here Reasons for Bengaluru’s 14th Place Ranking in GSER 2025: High-Value Exits and Unicorn Creation: Bengaluru saw four major exits exceeding $1 billion in 2024, with Swiggy’s $12 billion IPO being a standout, marking one of India’s largest public listings. These billion-dollar exits significantly boosted the city’s ecosystem value, which reached $136 billion in 2024. Between 2020 and 2024, Bengaluru produced 32 unicorns (startups valued over $1 billion), showcasing its ability to scale ventures into global contenders. Strength in Deep Tech and AI: Bengaluru ranked 5th globally in AI and Big Data ecosystems, reflecting its leadership in cutting-edge technologies. The city’s focus on deep tech and AI-native capabilities has attracted global attention and investment. Robust activity in fintech, life sciences, and cleantech sectors, supported by talent density and strong infrastructure, further strengthened its position. Proactive Government Policies and Investments: The Karnataka government’s “decisive” and “proactive” startup policies were highlighted as critical. In its 2025 budget, the state announced a Fund of Funds initiative and allocated ₹100 crore for deep tech development, fostering innovation. Initiatives like the Innoverse open innovation platform, Beyond Bengaluru regional startup program, and Nipuna Karnataka skilling program enhanced the ecosystem’s infrastructure and talent pipeline. The Hypergrowth Global Karnataka program, launched at London Tech Week 2024, supports local companies with global mentors and market access, aiding international expansion. Rich Talent Ecosystem: Bengaluru’s world-class tech talent pool was cited as a key driver, with the city being a global leader in affordable and skilled tech talent. This supports sectors like AI, fintech, and deep tech. The city’s ability to attract and retain talent, combined with programs like Nipuna Karnataka, ensures a steady supply of skilled professionals. Strong Funding and Market Reach: Consistent government-led capital interventions and global venture capital inflows have bolstered Bengaluru’s startup ecosystem. The city ranks among the top global ecosystems for funding. Bengaluru’s startups demonstrated strong market reach, with the ability to scale and compete globally, as evidenced by its high-profile exits and unicorn growth. Sectoral Resilience and Diversity: The report emphasized Bengaluru’s deep sectoral strength across AI, fintech, life sciences, and cleantech, which contributed to its resilience and global competitiveness. The city’s ecosystem showed structural resilience, with consistent growth despite global challenges like a 31% decline in large exits across top ecosystems ‘108’ Arogya Kavacha Ambulance Service Now Under Health Dept ‘108’ Ambulance Service will now be run directly by the Karnataka Health Department. Earlier, it was managed through a private partnership. Why This Move? To improve efficiency of emergency services. To save around ₹250 crore for the State government. How Will It Work? A Central Command & Control Centre will be set up at State level. Managed using 112 NG-ERSS software. District-level 108 control centres will also be set up. District Health Officers (DHOs) will oversee operations. 715 ambulances will be managed under this system. Ambulance drivers and nurses will be hired through outsourcing at the district level. Chamarajanagar will be the first district to implement this; other districts will follow in phases. Over 1,000 additional State-owned ambulances will be integrated into the same system. Expansion of ‘Gruha Arogya’ Scheme Across Karnataka Budget Approved: ₹185 crore sanctioned for full-State rollout. What’s the Scheme About? Started in Kolar district, now being expanded to all districts. Focus: Non-Communicable Diseases (NCDs) like: Hypertension Diabetes Various cancers (14 NCDs total) Role of Health Workers: ASHA workers will visit homes: To create awareness about NCDs. To guide people aged 30+ to get free screening. Screenings will be done at: Ayushman Bharat Health and Wellness Centres. Free medicines will be given to those diagnosed. Shravana Sanjeevini Programme of Karnataka: What is the Programme About? Some children suffer from hearing impairment since birth, a condition that requires specialised treatment often accompanied by a hefty price tag. To assist financially disadvantaged children struggling with hearing-related issues, the Government introduced the Cochlear Implant Scheme in 2016. Aims at early detection of hearing issues in children. Supports cochlear implant surgeries, repairs, and follow-up care for financially disadvantaged individuals Which Department? - Department of Health and Family Welfare Recent Changes: Age Limit for Surgery: Cochlear implant not allowed for children below 2 years, Except in rare cases approved by an expert committee. Repairs and Replacements of implants: Within 4–6 year warranty period, Free repair/replacement of: Batteries Springs Spare parts Done at empanelled hospitals. Processor Replacement Support: 50% of cost of replacing faulty processors (within warranty) will be borne by the government. Auditory-Verbal Therapy (AVT): AVT to be provided until age 3, or longer if needed. Bilateral Cochlear Implants: For children below 18 months: If family bears implant cost, government will cover: Surgery cost through SAST (Suvarna Arogya Suraksha Trust). Who Will Benefit? Children with hearing impairment, especially below 6 years. Programme focuses on early intervention and long-term care. Follow for more Notes on Daily Karnataka Current Affairs

ಸೂಚನೆ: ಇದು ಮೂಲ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪೋಸ್ಟ್‌ನ ಅನುವಾದಿತ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಯಾವುದೇ ದೋಷಗಳು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅಂತಹ ದೋಷಗಳಿಗೆ ನಾವು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ವಿಷಾದಿಸುತ್ತೇವೆ. ಅಂತಹ ಯಾವುದೇ ದೋಷಗಳಿದ್ದರೆ ದಯವಿಟ್ಟು ನಮ್ಮ ಗಮನಕ್ಕೆ ತನ್ನಿ. ಧನ್ಯವಾದಗಳು! 13 ಜೂನ್, 2024 GS-I ಮತ್ತು GS-II 16ನೇ ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅನುದಾನವನ್ನು ನೀಡುವಂತೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಒತ್ತಾಯ: 15ನೇ ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗದ (2020–21 ರಿಂದ 2025–26) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕರ್ಣಾಟಕಕ್ಕೆ ಕೇವಲ  3.64%  ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಹಂಚಿಕೆ (horizontal devolution) ದೊರೆಯಿತು. ಇದು 14ನೇ ಆಯೋಗದ (4.71%) ಹಂಚಿಕೆಯಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಕರ್ಣಾಟಕಕ್ಕೆ  ₹62,098 ಕೋಟಿ  ನಷ್ಟವಾಯಿತು. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ತೆರಿಗೆ ಹಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿನ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿಗೆ ಕರ್ಣಾಟಕಕ್ಕೆ ಕೇವಲ  0.29 ಪೈಸೆ  ಮಾತ್ರ ಮರಳಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಬಿಹಾರ್‌ಗೆ ₹7.06, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ₹2.73 ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಕರ್ಣಾಟಕದಿಂದ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ₹5 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ತೆರಿಗೆ ಸಂಗ್ರಹವಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಕರ್ಣಾಟಕಕ್ಕೆ ₹55,000 ಕೋಟಿ ಮಾತ್ರ ಅನುದಾನ ಮತ್ತು ಹಂಚಿಕೆಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ವಾಪಸ್ಸಾಗುತ್ತದೆ. 16ನೇ ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗದ ಮುಂದೆ ಕರ್ಣಾಟಕದ ಬೇಡಿಕೆಗಳು: ಪ್ರತಿಯೊಂದು ರಾಜ್ಯವು ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಕೊಡುವ ಮೊತ್ತದ  ಸುಮಾರು 60%  ಭಾಗವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಉಳಿದ  40%  ಅನ್ನು ಹಿಂದುಳಿದ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಹಂಚಬೇಕು (ಸಮಾನತೆಗಾಗಿ). "ಆದಾಯ ಅಂತರ" ಪ್ರಮಾಣದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬೇಕು (ಇದು ಶ್ರೀಮಂತ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ದಂಡಿಸುತ್ತದೆ). ಆದಾಯ ಅಂತರ ಎಂದರೆ ಏನು? ➤ ಅದು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ರಾಜ್ಯದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಣನೆ ಪಿಡಿಜಿಎಸ್‌ಡಿಪಿ (per capita GSDP) ಮತ್ತು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಕ್ತಿಗಣನೆ ಪಿಡಿಜಿಎಸ್‌ಡಿಪಿ ಇರುವ ರಾಜ್ಯದ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ. ➤ ಉದ್ದೇಶ: ಕಡಿಮೆ ಆದಾಯದ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಅನುದಾನ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಸಮನ್ವಿತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಾಧಿಸುವುದು. ➤ 15ನೇ ಆಯೋಗವು ಇದಕ್ಕೆ  45% ತೂಕ  ನೀಡಿದೆ. ರಾಜ್ಯದ ಜಿಡಿಪಿ ಪಾಲಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ತೂಕ ನೀಡಬೇಕು (ಆರ್ಥಿಕ ಸಾಧನೆಗೆ ಬಹುಮಾನ). ಕೇಂದ್ರ ತೆರಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಗಳ ಪಾಲು (Vertical Devolution) ಇತ್ತೀಚಿನ  41% ರಿಂದ ಕನಿಷ್ಠ 50% ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಬೇಕು. ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಹಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಕರ್ಣಾಟಕಕ್ಕೆ  ಕನಿಷ್ಠ 5%  ಪಾಲು (ಪ್ರಸ್ತುತ - 3.64%) ನೀಡಬೇಕು (2026 ಏಪ್ರಿಲ್ 1ರಿಂದ). ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಸೆಸ್ ಮತ್ತು ಅಧಿಶುಲ್ಕಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೆಯೊಳಗೆ ತರುವಂತೆ ಆಗ್ರಹ. ಸೆಸ್ ಮತ್ತು ಅಧಿಶುಲ್ಕಗಳಿಗೆ  5% ಮಿತಿಯನ್ನು  ವಿಧಿಸಬೇಕು. “ಆದಾಯ ಕೊರತೆ ಅನುದಾನ”ಗಳನ್ನು (Revenue Deficit Grants) ರದ್ದುಪಡಿಸಬೇಕೆಂದು ಕೇಳಿದೆ. ಅನೇಕ ರಾಜ್ಯಗಳು ಹಣಕಾಸಿನ ನೆರವನ್ನಷ್ಟೆ ನಂಬಿಕೊಂಡು ಆದಾಯ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕಾರಣ ನೀಡಿದೆ. ಬೆಂಗಳೂರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ₹1.15 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ  ಅನುದಾನ ಕೋರಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದೆ. ಏಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಪಾಲು ಕರ್ಣಾಟಕಕ್ಕೆ ಸಿಗಬೇಕು? ಕೇವಲ  5% ಜನಸಂಖ್ಯೆ  ಇದ್ದರೂ, ದೇಶದ  8.7% ಜಿಡಿಪಿಗೆ  ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯಲ್ಲಿ  ದ್ವಿತೀಯ ಸ್ಥಾನ . 14 ಜೂನ್, 2025 GS III ಆರೋಗ್ಯ ಅವಿಷ್ಕಾರ: ಕಲ್ಯಾಣ ಕರ್ನಾಟಕ  ಭಾಗದ ಆರೋಗ್ಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರದ ಮಹತ್ವದ ಯೋಜನೆ. ಕಲ್ಯಾಣ ಕರ್ನಾಟಕ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮಂಡಳಿ (KKRDB)  ಸಹಯೋಗದಲ್ಲಿ. ಒಳಗೊಂಡ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು: ಬೀದರ್, ಬಳ್ಳಾರಿ, ಕಲಬುರಗಿ, ಕೊಪ್ಪಳ, ರಾಯಚೂರು, یادಗಿರ್, ವಿಜಯನಗರ. ಯಾದಗಿರಿಯ ಲ್ಲಿ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ 2025ರ ಜೂನ್ 14ರಂದು ಆರಂಭ. ಒಟ್ಟು ವೆಚ್ಚ: ₹416.68 ಕೋಟಿ, ಅದರಲ್ಲಿ ₹208.94 ಕೋಟಿ KKRDB ನೀಡಿದೆ. ಯೋಜನೆಯ ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳು: ಹೊಸ  12 ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಕೇಂದ್ರಗಳು (PHCs) ಹೊಸ  6 ಸಮುದಾಯ ಆರೋಗ್ಯ ಕೇಂದ್ರಗಳು (CHCs) 1 ಶಹರಿ PHC (UPHC) ಈಗಿರುವ  16 CHCs ನವೀಕರಣ ಇದು ನಂಜುಂಡಪ್ಪ ಸಮಿತಿಯ ವರದಿ ಪ್ರಕಾರ ಆರೋಗ್ಯ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕಲ್ಯಾಣ ಕರ್ನಾಟಕದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿದೆ. ಇತರ ಯೋಜನೆಗಳು: 42 ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳ ನವೀಕರಣ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ. 17 CHCs ನವೀಕರಣಕ್ಕೆ ತಲಾ ₹1 ಕೋಟಿ ನೆರವು. ಆರೋಗ್ಯ ಸೌಧ ನಿರ್ಮಾಣ , ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬ ಕಲ್ಯಾಣ ಇಲಾಖೆಗೆ ₹18 ಕೋಟಿ, KKRDB ರಿಂದ ₹10 ಕೋಟಿ. 'ಹಾರ್ಟ್ ಲೈನ್' ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಸೇವೆ , 48 ಆಂಬ್ಯುಲೆನ್ಸ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ (41 BLS ಮತ್ತು 7 ALS). ರಾಯಚೂರಿನಲ್ಲಿ ಮಾನವ ಜನುಕಣ ಅಧ್ಯಯನ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರ  – ₹48 ಕೋಟಿ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರಿಗೆ ಮೆನ್‌ಸ್ಟ್ರುಯಲ್ ಕಪ್ ವಿತರಣಾ ಯೋಜನೆ  – ಹೆರಿಕೆ ಶುದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಸರ್ವಿಕಲ್ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ತಡೆಗೆ. GS – III ಮಕ್ಕಳ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಸಂಯುಕ್ತ ಅಧ್ಯಯನ: ಸಂಸ್ಥೆಗಳು: ಚೈಲ್ಡ್ ಫಂಡ್ ಇಂಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಮಕ್ಕಳ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣಾ ಆಯೋಗ (KSCPCR) ಅಧ್ಯಯನದ ಹೆಸರು:“ಮಕ್ಕಳ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಅಪಾಯಗಳು: ಆನ್‌ಲೈನ್ ಲೈಂಗಿಕ ದುರುಪಯೋಗ ಮತ್ತು ಶೋಷಣೆಯ ಒತ್ತನೆ” ಅಧ್ಯಯನದ ವ್ಯಾಪ್ತಿ: ಡಿಸೆಂಬರ್ 2024 ರಿಂದ ಮಾರ್ಚ್ 2025  ರವರೆಗೆ ಪೈಲಟ್ ಅಧ್ಯಯನ. ಜಿಲ್ಲೆಯ ವಿವರ: ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರ, ಬೆಳಗಾವಿ, ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು, ರಾಯಚೂರು, ಚಾಮರಾಜನಗರ. ಭಾಗವಹಿಸಿದವರು: 900 ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು  (8–18 ವರ್ಷ) 300 ಪೋಷಕರು 60 ಶಿಕ್ಷಕರು 24 ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗದ ಮಕ್ಕಳು ಪ್ರಮುಖ ಕಂಡುಹಿಡೀಕೆಗಳು: ಆನ್‌ಲೈನ್ ಅಪಾಯದ ವರದಿಗಳು: ಪ್ರತಿ 6 ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು (16%)  – ಅಪರಿಚಿತರೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ. 10% ಮಕ್ಕಳು  ಅಪರಿಚಿತರನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ 12%, ನಗರದಲ್ಲಿ 9%. 17% ಹುಡುಗರು  vs 4% ಹುಡುಗಿಯರು  – ನೇರವಾಗಿ ಭೇಟಿಯಾದವರು. 7% ಮಕ್ಕಳು  ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಾಹಿತಿ (ಹೆಸರು, ಫೋನ್ ಸಂಖ್ಯೆ, ವಿಳಾಸ, ಫೋಟೋ) ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. 1% ಮಕ್ಕಳು  ಅಶ್ಲೀಲ ಫೋಟೋ ಅಥವಾ ವಿಡಿಯೋ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಅಪಾಯದ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್: Instagram  ನಲ್ಲಿ 77% ಅಪಾಯದ ಘಟನೆಗಳು ವರದಿಯಾದವು. COVID-19 ಪರಿಣಾಮ: ಪಾಠಶಾಲೆ ಮುಚ್ಚಲು ನಿಟ್ಟಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿದ ಪರದೆಯ ಬಳಕೆ. ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಟೈಂ ಹೆಚ್ಚಾದ ಕಾರಣ ಅಪರಿಚಿತರ ಸಂಪರ್ಕ ಮತ್ತು ಅಪಾಯ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ವಿಶಿಷ್ಟ ಹಾನಿಗಳು: 44 ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ: 19 ಮಂದಿ – ಬಲ್ಲಿಯಿಂಗ್ 18 – ಲೈಂಗಿಕ ಒತ್ತಾಯ 22 – ಪೋಷಕರು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಖಾತೆ ರದ್ದುಪಡಿಸಿದರು. ಕೇವಲ  15 ಪ್ರಕರಣಗಳು  ಮಾತ್ರ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಗೆ ವರದಿ. ಡಿಜಿಟಲ್ ಸುರಕ್ಷತೆ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಕಡಿಮೆ: ಕೇವಲ  20% ಮಕ್ಕಳು  ಡಿಜಿಟಲ್ ಸುರಕ್ಷತಾ ತರಬೇತಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿದ್ದರು. 80% ಪೋಷಕರು  – ಪೊಲೀಸ್ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ವಿಳಂಬವಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. ವಿಶ್ವಾಸ ಮತ್ತು ಮೌನದ ಸಮಸ್ಯೆ: ಮಕ್ಕಳು ಬಯಪಡುತ್ತಾರೆ – ಅಪಮಾನ ಅಥವಾ ತಪ್ಪು ತಾನಾಗಿಯೇ ಆಗಿದೆ ಎನ್ನುವ ಭಯದಿಂದ. ಮೈಸೂರು ಮೂಲದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿ: ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಕೌನ್ಸೆಲರ್‌ಗಳ ಕೊರತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ನುಡಿದಿದ್ದಾರೆ. ಶಿಫಾರಸುಗಳು: ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಡಿಜಿಟಲ್ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಠ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಬೇಕು. ಪೋಷಕರು–ಮಕ್ಕಳ ನಡುವೆ ನಂಬಿಕೆಭರಿತ ಸಂವಾದವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಬೇಕು. ಗ್ರಾಮೀಣ ಪೋಷಕರಿಗೆ ಪಿಯರ್‌ ಲೆಡ್ ಶಿಬಿರಗಳು. “ಡಿಜಿಟಲ್ ಸುರಕ್ಷತಾ ಚಾಂಪಿಯನ್” ನಿರ್ಮಿಸಿ – ಮಕ್ಕಳಿಂದಲೇ ಸಹಾಯ. Karnataka OSEAC Task Force  ರಚನೆ. POCSO ಕಾಯ್ದೆ  ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಣೆ ಸುಧಾರಣೆ. ಬೆಂಗಳೂರು ಜಾಗತಿಕ ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್ ರ‍್ಯಾಂಕಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ 14ನೇ ಸ್ಥಾನ (2025) ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆ:  Start-up Genome, GSER 2025 2024ರಲ್ಲಿ 21ನೇ ಸ್ಥಾನದಿಂದ  14ನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿಕೆ ! ಭಾರತದ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ: ಬೆಂಗಳೂರು ಮೊದಲ, ದೆಹಲಿ (29), ಮುಂಬೈ (40). ಕಳೆದ ವರ್ಷಗಳ ರ‍್ಯಾಂಕಿಂಗ್: 2025 – 14ನೇ 2024 – 21ನೇ 2022 – 22ನೇ 2020 – 26ನೇ AI ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರು 5ನೇ ಸ್ಥಾನ ಏಷ್ಯಾದ ಟಾಪ್ 15 ನೊಲಿಡ್ಜ್ ಎಕೋಸಿಸ್ಟಮ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಬೆಂಗಳೂರು ಎಕೋಸಿಸ್ಟಮ್ – ಚಿಟಿಕೆ ನೋಡಿ: 16,000+ ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳು 1,500 ವೆಂಚರ್ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಕಂಪನಿಗಳು 2,200 ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಇನ್ವೆಸ್ಟರ್‌ಗಳು 17,000 ಏಂಜೆಲ್ ಇನ್ವೆಸ್ಟರ್‌ಗಳು ಭಾರತದ Unicorn ಗಳಲ್ಲಿ 40% ಬೆಂಗಳೂರು ಮೂಲ Global Capability Centres – 40% ಬೆಂಗಳೂರು ಮೂಲ ಏಕೆ ಬೆಂಗಳೂರು 14ನೇ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿತು? 1. Unicorn ಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಹಂಚಿಕೆಗಳು Swiggy IPO – $12 billion2020–2024: 32 Unicorns 2. AI ಮತ್ತು Deep Tech ಸಾಧನೆ AI–Big Data: 5ನೇ ಸ್ಥಳ  ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ 3. ಸರ್ಕಾರದ ಉತ್ಸಾಹಪೂರ್ಣ ಹೂಡಿಕೆಗಳು Nipuna Karnataka, Beyond Bengaluru, Innoverse ₹100 ಕೋಟಿ deep tech ಗೆ ಮೀಸಲು. 4. ಪ್ರತಿಭಾ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಪೈಪ್ಲೈನ್ ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದ ಪ್ರತಿಭೆ – ಹೆಚ್ಚಿನ ವೇತನವಿಲ್ಲದ ಟ್ಯಾಲೆಂಟ್ 5. ನಿಘಂಟಿತ ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಬಜಾರ್ ಕನೆಕ್ಷನ್ ₹136 billion ಎಕೋಸಿಸ್ಟಮ್ ಮೌಲ್ಯ 6. ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ವೈವಿಧ್ಯತೆ AI, fintech, life sciences, cleantech ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಧನೆ ‘108’ ಆರೋಗ್ಯ ಕವಚ ಸೇವೆ ಈಗ ಆರೋಗ್ಯ ಇಲಾಖೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ: ಹಿಂದೆ ಖಾಸಗಿ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಮೂಲಕ ಚಾಲನೆ. ಈಗ  ನೇರವಾಗಿ ಆರೋಗ್ಯ ಇಲಾಖೆ  ನಡೆಸಲಿದೆ. ಈ ನಿರ್ಧಾರದ ಹಿಂದಿರುವ ಉದ್ದೇಶ: ತುರ್ತು ಸೇವೆಯ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವ ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು. ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ₹250 ಕೋಟಿ ಉಳಿತಾಯ. ಇದನ್ನು ಹೇಗೆ ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ? ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ  ಕಮಾಂಡ್ ಸೆಂಟರ್ , NG-ERSS ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್. ಜಿಲ್ಲಾಸ್ಥರದಲ್ಲಿ 108 ಕೇಂದ್ರ. ಜಿಲ್ಲಾ ಆರೋಗ್ಯಾಧಿಕಾರಿಗಳು  ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ. 715 ಆಂಬ್ಯುಲೆನ್ಸ್‌ಗಳು  ಇದರಡಿ. ನರ್ಸ್ ಮತ್ತು ಚಾಲಕರ ನೇಮಕ – ಔಟ್‌ಸೋರ್ಸಿಂಗ್ ಮೂಲಕ. ಮೊದಲ ಜಿಲ್ಲೆ: ಚಾಮರಾಜನಗರ . 1000+ ಸರ್ಕಾರಿ ಆಂಬ್ಯುಲೆನ್ಸ್‌ಗಳು ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಸೇರಲಾಗುತ್ತವೆ. 'ಗೃಹ ಆರೋಗ್ಯ' ಯೋಜನೆ – ರಾಜ್ಯದಾದ್ಯಂತ ವಿಸ್ತರಣೆ ಬಜೆಟ್: ₹185 ಕೋಟಿ ಆರಂಭ: ಕೋಲಾರ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಗುರಿ: NCDs  ತಡೆಯುವುದು ➤ಹೃದಯರೋಗ, ಮಧುಮೇಹ, ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ASHA ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯ ಪಾತ್ರ: ಮನೆ ಮನೆಗೆ ತೆರಳಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವುದು 30+ ವಯಸ್ಸಿನವರಿಗೆ ತಪಾಸಣೆಗೆ ಒತ್ತಾಯ ತಪಾಸಣೆ: ಆಯುಷ್ಮಾನ್ ಭಾರತ ವುಯೆಲ್‌ನೆಸ್ ಸೆಂಟರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ: ಉಚಿತ ಔಷಧಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಶ್ರವಣ ಸಂಜೀವಿನಿ ಯೋಜನೆ: ಲಕ್ಷ್ಯ: ಜನನದಿಂದ ಶ್ರವಣ ದೌರ್ಬಲ್ಯ ಹೊಂದಿರುವ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಹಾಯ. ಅರ್ಹತೆ: ಬಡ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ  Cochlear Implant  ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ ಆರಂಭ: 2016ರಿಂದ ಇತ್ತೀಚಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು: ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ವಯೋಮಿತಿ: ➤ 2 ವರ್ಷದೊಳಗಿನ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಇಲ್ಲ ➤ ಅಪರೂಪದ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಉಚಿತ ರಿಪೇರ್: ➤ 4–6 ವರ್ಷ ವಾರಂಟಿ ಒಳಗೆ ➤ ಬ್ಯಾಟರಿ, ಸ್ಪೇರ್, ಕಂಬಿ ಮುಂತಾದವು Processor ರಿಪ್ಲೇಸ್: ➤ 50% ವೆಚ್ಚ ಸರ್ಕಾರ AVT ಚಿಕಿತ್ಸೆ: ➤ 3 ವರ್ಷ ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು Bilateral Implant: ➤ 18 ತಿಂಗಳೊಳಗಿನ ಮಕ್ಕಳು – ಕುಟುಂಬ ವೆಚ್ಚ ಹೊರುತ್ತದೆ ಎಂದರೆ ➤ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ ವೆಚ್ಚವನ್ನು SAST (Suvarna Arogya Suraksha Trust) ಬಲಾಹೀನ ಶ್ರವಣ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ  ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಿ, ನೀಡುಕಾಲದ ಆರೈಕೆ  ಯೋಜನೆಯ ಉದ್ದೇಶ.

GS II: Governance Issues - Recent Stampede in Bengaluru and Issues Involved I. Governance and Administrative Failures Violation of Permission Protocol Keyword: Unauthorised Event The RCB management and KSCA proceeded with the event at Chinnaswamy Stadium despite explicit denial of police permission. The announcement was made on social media without official clearance, triggering mass mobilisation. This violated standard procedures for public event regulation. Inadequate Crowd Risk Assessment Keyword: Crowd Mismanagement Despite deploying 1,318 police personnel (a 67% increase over usual match days), the force was insufficient for a crowd estimated at 2.5 lakh. Stadium capacity is only 32,000. This massive gap in expectation versus reality indicated failure in crowd forecasting and contingency planning. Absence of Senior Officials Keyword: Leadership Vacuum The senior police officer responsible for stadium security was not present at the venue during the crisis. This led to a delay in crisis decision-making such as crowd dispersal or lathi-charge to control the mob. Lack of Inter-agency Coordination Keyword: Institutional Disconnect The State government authorised an event at Vidhana Soudha, while KSCA hosted another at the stadium. No integrated planning between departments (Police, KSCA, State Secretariat) caused confusion and delayed response. Ineffective Barricading and Zoning Keyword: Failure of Physical Infrastructure Crowds from Vidhana Soudha merged with those at the stadium. Lack of barricades and zonal separation facilitated overcrowding and made movement uncontrollable. No Accountability for Commercial Organisers Keyword: Corporate Impunity RCB, a commercial IPL franchise, triggered a mass gathering through unilateral announcements without coordinating with authorities. No pre-emptive or punitive framework exists to hold such entities accountable for public disorder. II. Recommendations for the Future A. Legal and Policy Measures Mandatory Police Clearance before Mass Announcements Keyword: Pre-event Regulation No sporting body or private organisation should announce any large-scale public event (crowd >10,000) without official police clearance. Penal Provisions for Violations Keyword: Criminal Accountability IPC Sections (e.g., 304A – causing death by negligence, 336 – endangering life or personal safety) should be invoked where public safety norms are breached. Also invoke Disaster Management Act, 2005, for accountability in large-scale crowd incidents. Event Safety Certification Inspired by the UK’s Safety of Sports Grounds Act (1975). State authorities must issue clearance after checking crowd management plans, infrastructure readiness, and inter-agency preparedness. B. Administrative and Operational Reforms Unified Command and Control Keyword: Single-Point Authority Appoint an Event Incident Commander for major gatherings, coordinating police, disaster response, and health departments. Dynamic Crowd Estimation Using Technology Keyword: Smart Surveillance Use AI-enabled surveillance, mobile signal analysis, and drones to monitor crowd density in real-time. Zoning and Barricading Protocol Keyword: Movement Control Clearly mark entry/exit points, create overflow holding zones, and prevent crowd merging with barricades and route diversions. Clear communication, effective policing and proper advance notice C. Structural and Cultural Changes Public Awareness Campaigns Keyword: Crowd Discipline Mass awareness drives to educate citizens on crowd behaviour, safety protocols, and avoiding overcrowded areas. Code of Conduct for Franchises and Celebrities Keyword: Responsible Messaging Establish a regulatory framework where sports franchises must adhere to public safety laws and be penalised for unsanctioned mass mobilisation. III. Relevant Committee Recommendations Committee/Report Key Recommendation Relevant to This Incident Justice Usha Mehra Committee (2013) Recommended centralised authority and inter-agency coordination for large public events. NDMA Guidelines on Crowd Management (2014) Emphasised risk analysis, mock drills, clear evacuation plans, and proper barricading. Mukherjee Committee (2006) Recommended accountability for officials, use of zoning techniques, and deployment based on crowd forecasts in religious gatherings. BOOT (Build-Own-Operate-Transfer) Model – Basic Features The BOOT model is a type of Public-Private Partnership (PPP) where a private entity builds, owns, and operates a project for a defined period before transferring it to the government. Key Features: Build: The private party constructs the infrastructure project using its own capital or borrowed funds. Own: The private party has ownership rights over the asset during the concession period. Operate: The private entity manages and maintains the project, recovers investment through user charges, toll, or annuity payments. Transfer: After the concession period (say 20–30 years), the asset is transferred back to the government, usually free of cost and in good condition. Example: Recently Karnataka Cabinet cleared a proposal to implement a ₹17,780-crore tunnel road project from Hebbal to Silk Board in Bengaluru under the BOOT (Build-Own-Operate-Transfer) model. II. Other Infrastructure Development Models Model Full Form Key Features Ownership & Transfer BOT Build-Operate-Transfer Private builds and operates; ownership lies with govt No ownership by private player; transfer is built-in BOO Build-Own-Operate Private builds, owns and operates indefinitely No transfer; ownership stays with private entity DBFOT Design-Build-Finance-Operate-Transfer Comprehensive version of BOT; private designs, builds, finances, operates and transfers Ownership during concession; asset handed over later EPC Engineering-Procurement-Construction Govt funds the project; private does design and construction only Govt retains full ownership; no operations by private HAM Hybrid Annuity Model Govt pays 40% during construction; 60% paid as annuity during operation Ownership with govt; O&M done by private party OMT Operate-Maintain-Transfer Govt builds; private only operates and maintains No construction risk; transfer after O&M period BOOT (again) Build-Own-Operate-Transfer Private builds, owns, operates, and later transfers to govt Ownership for fixed time; transferred after recovery III. Summary of Key Distinctions Aspect BOT BOOT BOO HAM EPC Private funds project Yes Yes Yes Partly No Owns the asset No Yes (temporarily) Yes No No Transfer to govt Yes Yes No Yes Not applicable Govt bears financial risk No No No Partly Yes Best suited for Roads, Ports Power Plants Telecom Roads Govt-funded infra GS II - Geography and GS III - Agriculture and Climate Change Issue - How changing monsoon patterns altering farming timelines and yields in Malnad Region (Source - The Hindu) A. Rain Data Southwest Monsoon arrived in Kerala on May 24, 2024, a week earlier than normal — earliest in 16 years (since 2009). Karnataka's Pre-Monsoon Rainfall (March 1 – May 31, 2024): Actual rainfall: 286 mm Normal rainfall: 115 mm Excess: +148% (highest since 1901) Rainfall in May alone: Actual: 219 mm Normal: 74 mm Departure: +197% Malnad region (Shivamogga, Hassan, Chikkamagaluru, Kodagu): Actual: 443 mm Normal: 163 mm Excess: +172% B. Issues Faced by Different Crops and Reasons Maize Problem: Mechanised harvesting failed due to early rain; crops had high moisture. Impact: Lower market price (~₹2,300 per quintal) and yield loss of up to 5 quintals per farmer. Reason: High moisture content and inability to dry or store crops under cloudy weather. Paddy Problem: Fields waterlogged before harvest. Impact: Grains rotted in the field, resulting in complete yield loss in some cases. Reason: Sudden, intense rainfall at the harvesting stage. Arecanut Problem: Increased incidence of Yellow Leaf Disease (YLD), leaf spot, and fruit rot. Impact: Severe loss in yield, especially in high-rainfall areas like Shivamogga. Reason: Excess moisture creates conditions conducive to fungal and bacterial diseases. Less impact in drier districts like Davangere and Chitradurga. Coffee Problems: - Pruning and fertilisation delayed. - "Wet feet" condition: roots unable to absorb nutrients due to waterlogging. - Pinhead drop — early-stage coffee berries fall off. - Labour shortage as workers migrated when operations paused due to rain. Impact: Disruption of crop cycle; reduced yield and delayed berry development. Reason: Heavy rains during key operations; loss of timing and workforce. C. Causes Climate change and variability: - Unpredictable monsoon patterns. - Shifting rainfall timelines (early onset, excess rain). - Droughts and floods occurring within short time frames. Global emissions and inaction: - Developed nations continue to emit CO₂. - Vulnerable farming communities in poorer countries bear the brunt. Misaligned agricultural calendars: Farmers forced to abandon traditional sowing, fertilising, and harvesting schedules. Labour disruptions: Safety concerns and delays pushed workers to leave, disrupting crop operations. D. Way Forward Localized climate advisories: Provide real-time, region-specific weather alerts to guide farm activities. Drainage and disease management: Improve field drainage in plantations to reduce fungal infections. Develop and promote disease-resistant varieties (e.g., for YLD in arecanut). Adjust farming calendars: Revise crop calendars based on emerging climate patterns. Start adaptive planning at the community level. Labour and input security: Ensure continuous availability of farm labour during weather interruptions. Enhance crop insurance to cover climate-related risks. Global climate responsibility: Developed nations must support mitigation and adaptation in vulnerable regions. Promote Karnataka’s environmentally responsible practices: - Growing coffee under natural forest canopy. - High organic matter in soil. - Rainwater harvesting. PlantWise: A Tool for Ecological Restoration in the Western Ghats Interactive web tool developed to assist ecologists, restoration practitioners, and forest managers in choosing native evergreen tree species best suited for ecological restoration in the Western Ghats. Suggests site-specific evergreen species based on: Climatic profile Elevational data Aids in scientifically guided recovery of degraded evergreen forests. Help in selecting native and ecologically appropriate species. Developed by: Nature Conservation Foundation (NCF), BITS Pilani – Hyderabad campus, Thackeray Wildlife Foundation, In partnership with Ecological Restoration Alliance. Which of the following best reflects the underlying philosophy of the PlantWise tool with regard to species selection for ecological restoration in the Western Ghats? A) Promotion of fast-growing, climate-resilient exotic species to accelerate canopy recovery. B) Introduction of globally distributed species with proven economic benefits for local livelihoods. C) Recommendation of tree species based on aesthetic appeal and ease of transplantation across varied regions. D) Prioritization of native evergreen species specifically suited to local ecological conditions and biogeographic zones. Answer: D) Prioritization of native evergreen species specifically suited to local ecological conditions and biogeographic zones. Explanation: PlantWise is designed to recommend native species that naturally occur in a given site, rather than exotic or alien species that may harm ecological balance. It emphasizes scientifically guided, biogeographically appropriate restoration. Which of the following institutions was not directly involved in the development of the PlantWise tool? A) Nature Conservation Foundation B) BITS Pilani – Hyderabad Campus C) Wildlife Institute of India D) Thackeray Wildlife Foundation Answer: C) Wildlife Institute of India Explanation: The PlantWise tool was developed by Nature Conservation Foundation, BITS Pilani – Hyderabad campus, and Thackeray Wildlife Foundation. Wildlife Institute of India was not mentioned as a partner. The PlantWise tool primarily supports restoration of which type of forest ecosystem in the Western Ghats? A) Deciduous forests B) Evergreen forests C) Mangrove forests D) Dry thorn forests Answer: B) Evergreen forests Explanation: PlantWise focuses on identifying native evergreen tree species, which are crucial for restoring evergreen forest ecosystems in the Western Ghats. Which data science technique is used by PlantWise to predict suitable tree species for a given site? A) Time series analysis B) Regression trees C) Species Distribution Models (SDMs) D) Neural networks Answer: C) Species Distribution Models (SDMs) Explanation: PlantWise uses species distribution models, which incorporate environmental variables and occurrence data to suggest appropriate native tree species. Which of the following statements about PlantWise is correct? A) It recommends tree species based on visual appearance. B) It uses artificial intelligence trained on satellite imagery. C) It is designed to minimise commission errors in species recommendation. D) It is meant only for academic research, not field use. Answer: C) It is designed to minimise commission errors in species recommendation. Explanation: PlantWise aims to reduce commission errors, ensuring that species are not wrongly suggested for areas where they do not naturally occur. Over what percentage of evergreen tree species in the Western Ghats are endemic to the region, making localised restoration essential? A) 30% B) 45% C) 60% D) 75% Answer: C) 60% Explanation: More than 60% of evergreen tree species in the Western Ghats are endemic, which is why the PlantWise tool focuses on site-specific and native restoration. Inter-District Water Issues - Hemavathi Branch Canal Project What is Hemavathi Branch Canal Project? The project aims to supply Hemavathi water to Kunigal Taluk in Tumakuru district. 240-km-long Runs from Channarayapatna in Hasan to Kunigal in Tumakuru To supply drinking water to drought affected Kunigal Taluk in Tumakuru. What is Hemavathi Express Link Canal Project or Kunigal Express Link Canal or Sriranga Drinking Water Project ? Aims to address drinking water shortages in Magadi (Bengaluru South, formerly Ramanagara district) by channeling water from the Hemavathi River to Sriranga Lake in Magadi . ₹1,000-crore project entails taking water from the nearly 240-km-long Tumakuru branch canal (that runs from Channarayapatna to Kunigal) at the 70-km mark and bringing it to the same canal at the 165-km mark through a 34.5 km underground pipeline. Currently, Kunigal gets water from the Tumakuru branch canal after it meanders through Gubbi, Turuvekere, Tumakuru Rural, and Tumakuru. The express canal project cuts the distance by about 60 km. 83 lakes in Magadi taluk will be filled using this water ( 0.67 tmcft of water ) for drinking water and rejuvenation of ground water Controversy - . Farmers in Tumakuru are protesting as they believe that due to diversion of water from Tumakuru branch canal to Magadi Taluk in Ramanagara, Kunigal and other villages in Tumakuru will get less water. Actual Facts: As per The Hindu, 25.3 tmcft of Hemavathi is supposed to be distributed among 14 taluks across Tumakuru, Mandya, Hassan, Chikkamagaluru, Chitradurga, and the erstwhile Ramanagara districts through the Tumakuru branch canal. Magadi is one of the beneficiary taluks proposed to receive 0.67 tmcft or about 2.64% of the total allocation in the Tumakuru branch canal for drinking water purposes. Of the total, 6.8 tmcft has been earmarked for drinking water schemes. Committee: The committee that recommended the supply of water to Kunigal through the Hemavathi Express Link Canal Project was a technical committee formed on July 3, 2024, and led by retired engineer Arvind D. Kanagile. Karnataka State Launches District Officers’ Upskilling Initiative with Infosys For: district-level officers Why? To improve problem solving skills of grassroots workers. How to effectively implement state and central plans in the district. How to formulate district plans. Bengaluru is Now the Leopard Capital of India 🐆 Survey Overview Conducted by: Holématthi Nature Foundation (HNF) Lead Researcher: Sanjay Gubbi Duration: One-year camera trap survey Area covered: 282 sq km Method: Over 250 camera traps deployed in: Bannerghatta National Park (BNP), Turahalli, Turahalli Gudda, B.M. Kaval, U.M. Kaval, Roerich Estate, Gollahalli Gudda, Sulikere, Hesaraghatta, Marasandra, Manduru, etc. around Bengaluru. Findings Estimated 80–85 wild leopards in Bengaluru's fringes. 54 leopards inside BNP ~30 leopards outside BNP in reserved, deemed, and private forests Bengaluru has now surpassed Mumbai’s 54 leopards, becoming the metro with the highest number of free-ranging big cats Total 34 mammal species photo-captured: - 4 Endangered, 4 Near Threatened (IUCN Red List) - 22 species under Schedule I, 5 under Schedule II of Wildlife (Protection) Act, 1972 As per the 2025 HNF survey, which metro city in India has the highest population of free-ranging big cats? A) Mumbai B) Bengaluru C) Pune D) Hyderabad Answer: B) Bengaluru Explanation: Bengaluru has 80–85 wild leopards, surpassing Mumbai’s 54. How many leopards were documented in Bannerghatta National Park (BNP) during the 2025 survey? A) 47 B) 40 C) 30 D) 54 Answer: D) 54 Explanation: 54 leopards were photographed inside BNP. What is the primary conservation concern regarding the translocation of leopards into BNP as per HNF’s recommendations? A) It disrupts tourism B) It causes deforestation C) It increases conflict within BNP and avoids addressing source problems D) It reduces prey species inside BNP Answer: C) It increases conflict within BNP and avoids addressing source problems Explanation: HNF recommends halting leopard translocation into BNP and addressing human-leopard conflict at source sites. Basics of Caste Census 📜 History of Caste Census in India 🏛️ 1. Under British Rule Year Key Points 1871 The first census of British India attempted to classify people based on caste, tribe, religion, and occupation. 1881 to 1931 Each decennial census from 1881 to 1931 systematically enumerated caste and sub-caste data. These censuses were used to develop colonial ethnographic theories (like the concept of “Martial Races”). 1931 Last census to include full caste enumeration (including OBCs and all other castes). Headed by J.H. Hutton, it collected detailed caste-wise population data. This data still influences policy today. 1941 Due to World War II, caste data was not collected properly and was never fully published. 🇮🇳 2. Post-Independence (1951 Onwards) Year Status of Caste Enumeration 1951 onwards Caste enumeration discontinued in the regular census (except for Scheduled Castes and Scheduled Tribes). SC/ST data Collected in every census from 1951 onwards, as per Articles 341 & 342 of the Constitution. OBCs and others Not counted in any regular census since 1951. Rationale The government believed caste enumeration would reinforce caste identities and complicate data processing in a newly independent, secular republic. 3. Socio-Economic and Caste Census (SECC), 2011 Aspect Details Conducted by Jointly by the Ministry of Rural Development and the Ministry of Housing and Urban Poverty Alleviation (not Registrar General of India) Components 3 parts: Rural (by MoRD), Urban (by MoHUPA), Caste data (by Ministry of Home Affairs) Objective Identify socio-economic status of households, especially for welfare schemes Result Data on socio-economic conditions released, but caste data not released due to inconsistencies and classification issues. Controversy The caste data had over 40 lakh castes/sub-castes, with major classification anomalies, making it unfit for policy use. 4. Current Status and Future Plans Year Update 2021 Census Scheduled to include caste data, but delayed due to COVID-19. 2023–2024 Several states (e.g., Karnataka, Bihar, Odisha, Jharkhand) began conducting their own caste surveys. April 2026–March 2027 The next national Census will include caste enumeration for the first time since 1931, as per recent announcements.

Notes on Daily Karnataka Current Affairs Notes on Daily Karnataka Current Affairs Child Rights Protection in Karnataka The Karnataka State Commission for Protection of Child Rights (KSCPCR) has requested the Criminal Investigation Department (CID) to provide information about the children who were affected in the stampede that took place during the Royal Challengers Bangalore's (RCB) victory celebrations. The Karnataka State Commission for Protection of Child Rights (KSCPCR) Statutory body established on July 3, 2009 , under the Commissions for Protection of Child Rights Act, 2005 . The Commission shall have Civil Court jurisdiction to hear complaints It has powers to take Suo Motu Actions Composition: The commission consists of a chairperson and six members . Responsibilities of Karnataka State Commission for Protection of Child Rights To Investigate and hearing of cases of violation of children's rights and take appropriate disciplinary action against those who have violated the rights of children. To conduct progress review meetings periodically, involving all the concerned departments at district & divisional level. Investigate aspects of child rights violations and recommend appropriate remedies to the Government. Creating awareness about children's rights. Conducting studies in the field of child rights and recommend the findings to the Government. To monitor the implementation of acts related to child rights, prominent among them listed as below Acts monitored by the Karnataka State Commission for Protection of Child Rights Right of the Child for Free and Compulsory Education Act 2009 (RTE act) In terms of Section 31 and Section (21) of the Rules, 2012 , the Karnataka State Commission for Protection of Child Rights has the power to investigate, monitor and take appropriate action on complaints under the RTE Act. To monitor the Protection of Children from Sexual Offences (POCSO) Act- 2012 The Karnataka State Commission for Protection of Child Rights has been entrusted with the responsibility of enforcement of Section 44 of the act. Juvenile Justice (Care and Protection) Act- 2015 . Under section 109 of the Juvenile Justice (Care and Protection) Act, 2015 , the Karnataka State Commission for Protection of Child Rights has been entrusted with the monitoring responsibility of the said Act. Justice K.S. Hegde Charitable Foundation Award 2025 2025 award was given to Author, philanthropist, and Member of Rajya Sabha, Sudha Murty . The Award: Presented by the Justice K.S. Hegde Charitable Foundation , established under the Nitte Education Trust in memory of Justice Kowdoor Sadananda Hegde ( 1909-1990 ), a distinguished Indian jurist, politician, Supreme Court judge, Speaker of the Lok Sabha ( 1977-1980 ) and founder of the Nitte Education Trust based in Mangaluru . The award is typically presented at the Nitte Meenakshi Institute of Technology (NMIT) campus in Yelahanka, Bengaluru . The award recognizes individuals for their exemplary contributions to society, particularly in areas such as justice, integrity, public service, education, healthcare, and literature, reflecting the values and legacy of Justice K.S. Hegde . Karnataka's Aviation Boom Karnataka is the third busiest Indian State for air travel after Delhi and Maharashtra It counts both Domestic and International air travel For June 2025 Karnataka has 2.3 million seats and holds 11% of India's total market share. Peenya Industrial Area: A New Special Investment Region 1,461.46 acres of the Peenya Industrial Area has been declared as special investment region and Industrial Township Phases 1, 2, 3, and 4 of the industrial area have been brought under the region Authority responsible for the development - Karnataka Industrial Areas Development Board (KIADB) . Done under which Act? - Karnataka Special Investment Region Act , 2022 . What are the benefits to the region? Local investment - 70% of the property tax collected from the region will be utilised for infrastructure development and maintenance in the region. The remaining 30% will be given to the local body. Local authorities will have no jurisdiction over it and will be managed by the regional development authority - KIADB will act as regional development authority for this KIADB will be responsible for development, operation, regulation, management, and infrastructure development. It will remove bureaucratic hurdles for investment Will bring investments and create jobs Karnataka Special Investment Region Act, 2022 The Karnataka Special Investment Region (KSIR) Act , 2022 was enacted to facilitate the establishment, operation, regulation, and management of large, mega, and super-mega investment regions and industrial areas in Karnataka, with the aim of positioning the state as a global manufacturing hub. Below are the key features of the Act: Objective and Scope: The Act aims to promote Karnataka as a global manufacturing hub by enabling economic activity supported by world-class infrastructure, premium civic amenities, centers of excellence, and a proactive policy framework. It applies to large, mega, and super-mega industrial areas or clusters, including new industrial ventures exceeding 2,500 sq km and existing units exceeding 1,250 sq km . Designation of Special Investment Regions (SIRs): The state government can declare existing or proposed industrial areas as Special Investment Regions through notifications and define their geographical boundaries. Notable SIRs include areas like Peenya, Bidadi, Dharwad, Kalaburagi, and Shivamogga , with 18 SIRs notified as of 2025 , including 1,461.46 acres in Peenya . Role of Karnataka Industrial Areas Development Board (KIADB) : KIADB is designated as the apex authority to administer, regulate, and manage SIRs, acting as the Regional Development Authority (RDA) and Industrial Township Authority . KIADB is empowered to approve land use plans, sanction development projects, issue licenses, and manage infrastructure development within SIRs. It can supervise Regional Development Authorities , appoint Executive Committees , and establish Dispute Resolution Forums for efficient administration. KIADB can transfer assets to government agencies or private companies via public-private partnerships for development purposes. Exemption from Local Authority Jurisdiction: SIRs operate outside the jurisdiction of local bodies (e.g., gram panchayats), superseding laws like the Karnataka Town and Country Planning Act , to streamline governance and reduce bureaucratic hurdles. This ensures faster project approvals and reduces harassment of industrialists by local bodies. Property Tax and Revenue Allocation: KIADB is authorized to assess, impose, and collect property taxes within SIRs, effective from April 1,2025 . 70% of the property tax collected is allocated for infrastructure development and maintenance within the SIR, while 30% is distributed to the local body. Land Acquisition and Safeguards: Land acquisition for SIRs is deemed for public purposes and follows the procedures under the Right to Fair Compensation and Transparency in Land Acquisition, Rehabilitation and Resettlement Act , 2013 , including requirements for social impact assessments. To address concerns about misuse of land for real estate, the government conducts land audits and can reclaim unused land allocated for industrial purposes after 10 years . Incentives and Simplified Procedures: The Act provides special incentives for new industrial ventures to attract investment and foster economic growth. It simplifies investment procedures, aligning with Karnataka's ease of doing business policy, to attract investors and streamline approvals. Model and Inspiration: The Act is modeled after the successful Electronics City Industrial Township Authority (ELCITA) and draws inspiration from Gujarat's Special Investment Region Act of 2009 and Rajasthan's Act of 2016 . It aims to replicate Gujarat's success in creating investor friendly industrial zones. Focus on Decentralized Industrial Growth: The Act seeks to move away from Bengaluru -centric industrial development by promoting Tier-2 and Tier-3 cities like Dharwad, Kalaburagi, and Shivamogga as SIRs to ensure even distribution of industries across the state. Economic and Infrastructure Impact: SIRs are expected to enhance infrastructure, attract investments, create jobs, and boost local economies. For instance, Peenya's SIR status is anticipated to transform it into an organized industrial township, increasing demand for mid-income housing and raising property values. The Act supports the development of industrial clusters with world-class amenities to drive integrated economic development. Industry and Community Benefits: Industry bodies like the Karnataka Small Scale Industries Association (KASSIA) and Peenya Industries Association (PIA) have welcomed the Act, noting it will reduce bureaucratic delays, improve infrastructure, and create a favorable business environment. The Act addresses past issues, such as fragmented administrative oversight (e.g., Peenya's division between Dasarahalli and R.R. Nagar constituencies), by centralizing governance under KIADB . Rules and Implementation: The Karnataka Special Investment Region Bill was passed in December 2022 , with rules framed and notified in 2024 to operationalize the Act. The Act enables the establishment of Regional Development Authorities to handle day-to-day operations, allowing KIADB to focus on policy and investment promotion. Follow for More Notes on Daily Karnataka Current Affairs